Yurt içerisinde yabancı takas oranı yüzde 42 seviyesinin altına tekrardan gerilerken, yaklaşık 10 yıllık tarihsel ortalaması olan yüzde 65’ten oldukça uzak kalmaya devam ediyor. Endekste yabancı yatırımcılar pozisyonlarını endeksten çıkış yönünde gerçekleştirmeyi sürdürüyor.
Yılbaşından bu yana Borsa İstanbul’dan yabancı çıkışı 1,7 milyar dolara ulaşırken, sadece Mart ayında 881 milyon dolarlık çıkış yaşandı. 2020 yılında ise yabancının toplam çıkışı 4,3 milyar dolar seviyesindeydi. Bu gelişmeler doğrultusunda 2020 başında yüzde 60 olan yabancı takas oranı, 2021 başında yüzde 49 seviyesine çekildi.
Yılbaşından bu yana Borsa İstanbul’da işlem gören bazı hisse senetlerinin yabancı takaslarında ciddi oranda yabancı çıkışları gerçekleşti. Yabancı çıkışları genelde banka gibi likit olan hisselerde gerçekleşirken, yabancı takası en fazla azalanlarda Koza Maden, Koza Altın, Enerjisa ve Mavi gibi şirketler yer aldı. Yabancı takası yılbaşından bu yana en fazla artan hisselerde ise Çelebi, Tekfen, İş Menkul ve Medikal Park öne çıktı.
Mayıs ortası ve Haziran ortası yani 1 aylık vadede yabancı takas oranı değişimlerinde ise en fazla artanlarda; İş Menkul, TSKB, Aksa, Türk Telekom yer alırken, Arçelik, Koza Maden, Tofaş Otomotiv ve Kardemir-D en fazla azalanlar oldu.
Diğer yandan son 1 aylık vadede Borsa İstanbul’a pozitif katkı sağlayan bankacılık endeksinin yabancı takasında artış görüldü. 8 büyük bankanın son 1 aylık yabancı takas oranı değişiminde Yapı Kredi Bankası dışında tüm bankaların yabancı takas oranında kısmi de olsa artış gerçekleşti. Fakat yılbaşından bu yana yabancı takasları incelendiğinde TSKB dışındaki tüm bankaların takas oranlarında azalma yaşandı.
Küresel mobilitenin arttığı, kısıtlamaların azaldığı ve aşılamadaki rakamların yükselmesiyle havacılık sektöründe hareketli fiyatlamalar görüldü. Fakat bu dönemde yabancı takas oranlarında büyük değişimler görülmedi.
Vakıf Yatırım Yatırım Danışmanlığı Ve Bireysel Portföy Yöneticiliği Müdürlüğü Direktörü Altan Aydın, borsada yabancının payıyla ilgili şu yorumları yaptı: Piyasa fiyatlarından ve uç değer hisselerden etkilenmesi sebebiyle piyasa değerinden çok yabancı yatırımcıların elinde bulundurdukları hisse adedi oranını daha çok önemsiyoruz.
2013'te yüzde 45, pandemi döneminde ise yüzde 38 olan bu oran mevcut durumda yüzde 26 seviyesinde bulunuyor.
Uzun vadeli yatırım yapan fonların hisse adetlerinde uzun yıllar hep bir taban vardı ve çok uç durumlar haricinde bu sahiplik oranlarında çok fazla oynama olmuyordu ancak son dönemde gelinen noktada bunu kestirmek zor.
Özellikle sermaye artırımları, halka arzlar, piyasada bulunan hisse adedini ve değerini artırsa da yabancı yatırımcıların bu sermaye hareketlerine çok katılmadığı görülüyor. Ancak mevcut yabancı yatırımcı oranı ve hisse senetlerinin benzerlerine göre ucuz konumda olması, gelecek dönem için fiyatlamalar açısından avantaj görülebilir.
Özetle dışarıya çıkan paranın çoğu çıktı, bundan sonra giriş ihtimalini çıkış ihtimalinden daha yüksek görüyorum.