ABD ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde de yüzde 0,9 daralırken, ilk çeyrekteki yüzde 1,6 küçülme eklenince ülke üst üste iki çeyrek daralma kaydederek teknik resesyona girdi.
Ülkede enflasyon da Haziran’da yıllık yüzde 9,1 olarak 40 yıllık rekoru tazeledi. 2021 yılının Nisan ayından itibaren temel ihtiyaçlar kapsamında gıda, akaryakıt ve elektrik kalemlerindeki artışlar çift hanelerde seyrediyor.
Portekiz Göç İdaresi verilerine göre önceleri ülkeye daha çok varlıklı ya da emekli ABD vatandaşları gelirken artık yaşam maliyetine katlanamayan farklı profildeki vatandaşlar da Portekiz'e yerleşme kararı alıyor.
Salgın yılı 2020’den sonra ABD’den Portekiz’e göç ikiye katlanırken, göç edenlerin içerisine uzaktan çalışma imkanı olanlarla beraber kırsal ve kentte mevcut gelirleri ile artan maliyetlere yetemeyeceğini düşünen ABD’li vatandaşlar da dahil olmuş durumda.
Hanehalkı tarafına bakılırsa da 2022’de ABD’de harcanabilir gelir ile tasarruf oranında 2008 krizi seviyelerine kadar inilmiş durumda. 1980'li yılların ortalarından itibaren yarı yarıya gerileyen tasarruf oranları son gelinen noktada yüzde 5’ler civarında seyrediyor.
ABD’de durum böyleyken dünyada da özellikle orta ve alt gelir grubunun gelir ve yaşam koşulları ciddi bir baskı ile karşı karşıya. Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) verilerine göre 2020’de tüm gelir grupları salgın nedeniyle gelirlerinde kayıp yaşarken, 2021’de yalnızca yüksek gelir grubunda bir düzeltme görülebildi. 2022’de süregelen koşullar göz önüne alındığında orta ve alt gelir grubunun koşullarındaki sorunların daha da derinleştiği düşünülüyor.
Özellikle küresel gelir ve servet dağılımının kompozisyonunda ülkelerarası gelir eşitsizliğinin görece azalması sürecinde gelir koşulları düzelen Çin gibi ülkelerin hanehalkı borçlarında ise gözle görülür bir artış izleniyor.
Ülkede geciken projelerde mortgage ile konut satın alan bireylerin borçlarını ödemeyi reddetmesinin ardından, sektöre tedarikte bulunan şirketler de ödemelerini durdurma kararı almıştı.
İstihdam tarafında da küresel ekonomik aktivitenin yansımaları izleniyor. Gelişmiş ve gelişen ülke gruplarında özellikle genç işsizliği dikkat çekiyor.
2021’in sonundan itibaren gündemde ağırlığını koruyan büyük istifa dalgasının 2022’nin ilk 5 ayında da sürdüğü görülüyor.
Kırılgan ülkelerde döviz şoku, çok yüksek enflasyon ile beraber işsizlik ve yoksulluk konuları başlıca öne çıkan riskler olarak izlenirken, gelişmiş ülkeler dahil sıkılaşan para politikaları ve mecburi olarak açığa çıkan kemer sıkma adımları toplumsal hareketliliği artırmış görünüyor.