Avrupa Birliği (AB), sözcülerinden Peter Stano, İran ile küresel güçler arasında yapılan nükleer anlaşmadan 2018'de ayrılan ABD'nin anlaşmaya dönmesini istediklerini, anlaşmanın taraflarıyla ABD'nin katılacağı bir toplantı üzerinde çalıştıklarını söyledi.
Stano, günlük basın toplantısında İran nükleer anlaşması olarak bilinen Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) hakkındaki soruyu yanıtladı.
AB'nin şu anda İran'a yönelik nükleer anlaşmayı ihlal edecek yaptırımı bulunmadığını, yaptırımları ABD'nin uyguladığını hatırlatan Stano, ABD'nin bazı kısıtlamaları kaldırmaya yönelik sinyaller verdiğini kaydetti.
"Bütün bunlar son birkaç haftadır süren diplomatik çabalara alan açmaktadır." diyen Stano, AB'nin önceliklerinden birinin ABD'nin anlaşmaya geri dönmesi ve taahhütlerinden vazgeçen İran'ın anlaşma taahhütlerine yeniden başlaması olduğunu aktardı.
Stano, AB'nin nükleer anlaşmanın taraflarıyla ABD'nin de katılacağı gayriresmi toplantı düzenlemek istediğini hatırlatarak, "Bu toplantının yapılması muhtemel ama henüz bir tarih belirlenmedi. Şu anda istişareler ve çalışmalar devam ediyor. Henüz kimseye davet gönderilmedi." diye konuştu.
İran yaptırımların kalkmasını şart koştu
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade, yaptırımlar kaldırılmadan nükleer anlaşma konusunda ABD ile 5+1 düzeyindeki toplantılara katılmayacaklarını bildirdi.
Hatibzade, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ABD'nin 5+1 ülkeleri ile İran'ın katılacağı bir toplantı için hazır olduğunu açıklamasına karşılık Washington'un nükleer anlaşmadan çekildiği için söz konusu toplantılarda yer alamayacağını açıkladı.
Nükleer anlaşmanın canlandırılması için ABD'nin yaptırımları kaldırması gerektiğini vurgulayan Hatibzade, bu gerçekleşirse İran'ın anlaşmadaki taahhütlerini yerine getireceğini belirtti.
Hatibzade, "ABD nükleer anlaşmadan çekildiği için 5+1 yoktur. Şu anda yalnızca İran ile 4+1 var." ifadelerini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Avrupa Birliğinin (AB) organize edeceği ve 5+1 ülkeleri ile İran'ın yer alacağı bir toplantıya hazır olduklarını açıklamıştı.
Anlaşma 2015'te imzalandı, Trump 2018'de çekildi
Ortak Kapsamlı Eylem Planı, İran'ın nükleer faaliyetlerinin denetlenmesi ve düzenlenmesi, bunun karşılığında yaptırımların kaldırılması amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) daimi üyeleri ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin'in yanı sıra Almanya ve AB ile İran arasında 2015'te imzalanmıştı.
Donald Trump'ın ABD Başkanı olmasından sonra Washington 2018'de anlaşmadan çekilmiş ve İran'a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı. İran da Temmuz 2019'da nükleer anlaşmanın bazı maddelerini, 5 Ocak 2020'de de anlaşmadan kaynaklanan tüm taahhütleri askıya aldığını açıklamıştı.
ABD'de Joe Biden'ın başkan seçilmesinden sonra Washington yönetimi, "İran'ın nükleer anlaşma kapsamındaki taahhütlerini tam olarak yerine getirmesi halinde ABD'nin aynısını yapacağı ve İran ile görüşmelere başlamaya hazır olduğunu" açıklamıştı.
JCPOA koordinasyonunu yürüten AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, tarafları tekrar masaya oturtmak üzere diplomatik girişimlere devam ediyor.