Albayrak: (Döviz kurları) Yükselsin diye bekleyen çok bekler

Türkiye'nin geçmiş dönemlerde yüksek enflasyon ile yaşamanın çok sancısını çektiğini anımsatan Albayrak, şunları kaydetti:

"Yüksek enflasyon beklentileri ve bu bağlamda üretim ve tüketim, kararlılığı olumsuz etkilediği gibi uluslararası rekabeti de faizleri de olumsuz etkiliyor. İşte bu nedenle programımızın birinci önceliklerinden bir tanesini enflasyonda kalıcı düşüşün sağlanması ve tek haneli seviyelerin yakalanması olarak ortaya koyduk. Geçtiğimiz ekimde yüzde 25’lerin üzerini test etti, gördü ve attığımız adımlarla enflasyonla topyekun mücadeleyle 2018 yılını hedefin altında da gerçekleştirerek kapattık. Bunun yanında enflasyon üzerindeki baskının özellikle en başında gelen en önemli unsurlarından bir tanesi malum gıda fiyatlarındaki bu spekülatif artışı sınırlamak amacıyla İstanbul ve Ankara’da başlayarak, bugün yaklaşık 10-15’i geçti, büyükşehirlerimiz noktasında tanzim satış noktaları devreye alındı."

Özellikle mevsimsel etkilerden de kaynaklanan bu enflasyonist baskıları azalttıklarını ifade eden Albayrak, şöyle devam etti:

"Hepimizin malumu birileri ki ocak-şubat ayındaki bu spekülatif fiyatlama, Türkiye’deki seraların binde 8’i fırtınadan etkilenecek, bahane o ya fırtına geldi, seralar çöktü, fiyatlar uçtu, 5 lira patlıcan 15 lira, 8-6 lira biber 25 lira, 3-4 lira domates 10 lira. Sonra, sen mi bu fırsatçılığı yaparsın, tanzim satış devreye girer girmez bir iki gün içerisinde fiyatlar yarı yarıya düşmeye başladı mı? Hani yoktu domates, biber, patlıcan. Kimse kusura bakmasın, devlet, olarak millet olarak gerekli gördüğümüzde her türlü müdahaleyi ortaya koyarak, bu adımları atarak hiçbir şekilde buna fırsat vermeyeceğiz ve milletimiz de bu adımdan duyduğu memnuniyetle birlikte tüm bu eleştirilerin, görüşlerin üzerinde bu süreci yürüttük. Kararlılıkla uyguladığımız tedbirlere bağlı olarak şubat ayındaki aylık enflasyon beklentilerinin altında gerçekleşmesiyle 19’lu seviyelere enflasyonu getirdik. Önümüzdeki dönemde mevsimsel koşulların gıda üretimini destekleyici hale gelmesi, fiyatlardaki katılıkların giderilmesine yönelik uygulayacağımız yapısal tedbirler neticesinde ve en önemlisi baz etkinin de etkisiyle bu eylül ayı gibi 2019 yılında tek haneli rakamları göreceğiz. Göreceksiniz, enflasyonda bu yıl bunu göreceğiz. 2019’un yıl hedefini 15,9 koymuştuk, bunun çok daha altında gerçekleşecek. Bu da ne demek, hem maliyetler hem faizler hem bu süreç hem de likidite daha iyi noktaya geliyor."

Bakan Albayrak, uygulayacakları birçok reformun hayata geçirilmesiyle birlikte çok daha pozitif bir sürece gireceklerini kaydetti.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, "Yaz aylarında turizmin, tarımın etkisiyle, ihracatın daha da güçlü etkisiyle biz cari fazla sürecine giriyoruz. Bu noktadaki bu normalleşme, reel sektördeki olumlu gelişmelerle birlikte çok daha iyi bir noktaya taşıyacak." dedi.

Albayrak, şehir merkezindeki bir otelde düzenlenen, "Adım Adım Ekonomi" başlıklı toplantıda, seçim sürecinde olunmasına rağmen finansal istikrardan, bütçe disiplininden, para ve maliye politikalarından dik duruştan taviz vermediklerini ve bunun sonuçlarını adım adım almaya başladıklarını söyledi.

Ekonomiye ilişkin öncü göstergelerin 2019 yılı için çok güçlü bir toparlanmayı işaret ettiğini belirten Albayrak, şöyle devam etti:

"İhracat, turizm göstergeleri ilk 2, 2,5 ay gayet olumlu. Birilerinin aksine. Türkiye benzeri ekonomik saldırıları yaşadığı dönemde hem ithalatta hem ihracatta küçüldüğü bir süreç yaşadı ama bu yeni dönemi ayrıştıran en önemli unsur ne biliyor musunuz? İthalatta dengelenme, lüks tüketim, cari tüketim düşerken, ihracatta büyüme devam ediyor ve ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 50'lerden, 60'lardan bugün yüzde 85-90'lara doğru çıkıyor ve bu süreç cari açıkta beklediğimizden çok daha güçlü neticede olacak. Ocak ayı açıklandı, yıldan yıla, ne kadar çıktı biliyor musunuz? Yaklaşık 21 milyar dolar. Şubat sonu rakam 17 milyar dolar olur. İhracat rakamlarına, gümrükten rakamlara bakıyoruz, bakanımızla da konuşuyoruz, mart sonu itibarıyla eksi 13, eksi 14'lere kadar gevşeyeceğiz. Bu şu demek, yaz aylarında Türkiye, turizmin, tarımın etkisiyle, ihracatın daha da güçlü etkisiyle biz cari fazla sürecine giriyoruz. Bu noktadaki bu normalleşme reel sektördeki olumlu gelişmelerle birlikte çok daha iyi bir noktaya taşıyacak. Özellikle ocak ayındaki sanayi üretiminin aylık orandaki artış, perakende sektöründeki pozitif yöndeki artış, kredi büyümesindeki toparlanmanın başladığını hep birlikte görüyoruz."

Albayrak, Gezi olayları, 17-25 Aralık sürecine değinirken, işin siyasi ve ekonomik operasyon tarafını iş dünyasının çok iyi gördüğünü söyledi.

"Siz bakmayın şunu, bunu diyenlere." ifadesini kullanan Albayrak, şöyle konuştu:

"Geçenlerde mesaj atmışlar. 'THY batıyor, bilmen ne batıyor, şu holding batıyor Allah Allah... İş adamlarına algı birileri. Size de muhakkak gelmiştir. Ya dedim 'Şunu bir araştırın bakalım.' Facebook'tan şuradan, buradan… Hemen emniyet, hemen siber güvenlik savcılarımızla irtibata geçtik, kaynağını araştırdık, bir baktık ki enteresan bir hücre evinde ya Adana ya Mersin birisi gözaltına alındı. Bir baktık yurt içi yurt dışı ilişkileri… Kimlerle iş tutuyor. Evindeki dijitaller. Geçen gün savcımızla yine bilgi aldık. Hala evindeki o dijitallerin… Yalnız yaşıyor. Kimler üzerinden, kimler bu operasyonel algıyı ortaya koyuyor. Sonuç, işin komik tarafı bu mesajı attıktan üç gün sonra 'batacak' dedikleri THY tarihin en büyük karlılığıyla dünyaya manşet oldu. Algı, iletişim, kim nasıl bir operasyon içinde?"

Bakan Albayrak, "Öyle mi olacak, 15 lira mı olacak, yok mu artıran? Kimler söylüyor bunu söyleyeyim mi size? Salonda, Trabzon'da yoktur bu ama eş dostta varsa selamımı iletin diye söylüyorum, bakın iki kesim söylüyor bunu. Bir, malum siyasi motivasyonla karalama, iletişim ve algıyla kötücül bir söylemle seçime giderken manipüle etmeye çalışan bir kesim var, onu biliyoruz artık, ezberledik. İkincisi kim biliyor musunuz? İkincisi şu, ağustos, eylül, ekim aylarında bol bol döviz alıp, '6 liradan, 7 liradan niye, dolar 10 lira, 15 lira olacak ya 6-7 liradan toplayalım dolarları, 10-15'e satarız.' Sonra ne oldu? Dolar düştü 5 liraya. Bunlar şimdi kara kara düşünüyor 'Eyvah eyvah, ne yapacağız?' Şöyle bir kriz çıksa da füzeyi atsa da şu olsa da bu olsa da dolar yükselse de bir satsak da bir kar etsek. Çok beklersiniz. Hele hele seçimden sonra çok daha beklersiniz." dedi.

Rahat olunmasını isteyen Albayrak, şunları kaydetti:

"Ülkemizin ekonomisi de diyorlar ya IMF, şu, bu, para... Sözde birilerinin algı oluşturma noktasında Türkiye'nin ihtiyacı olduğu söylenen paralar diyorlar ya 'şu kadar milyar dolar, şu kadar milyar lira paraya ihtiyacı var.' Bizim Bakanlığımızın koordinasyonunda sadece ilk 2,5 ay yaklaşık 70 milyar lira piyasaya sıcak finansman anlamında, likidite anlamında para koyduk. 20 milyar KOBİ değer kredisi paketi, artı 25 milyar 45, 15 milyara yakın esnaf, yaklaşık 60 milyar liradan fazla 6 ay ödemesiz, 36 ay vadeli çok uygun maliyetli likidite. Ötesi, ocak ayından itibaren sadece kamu ödemesi eski parayla 30 katrilyondan fazla ödeme yaptık. Dolayısıyla hangi para? Bizim rahatımız yerinde, Türkiye Hazinesinin parası bol, çok rahat. Hatta biz ilk iki ay bütün 2019 finansmanını bitirdik, biz bunu kapattık yani borç, finansman ihtiyacımız yok. Ha gelen varsa uygun maliyet bakarız. Bilanço elhamdülillah çok sağlam ama birileri... bu algı."

AA