ZEYNEP BAYAR
Bloomberg HT’ye konuk olan Alman Ekonomik Araştırma Enstitüsü (DIW), Makroiktisadi Bölüm Başkanı, Prof. Dr. Alexander Kriwoluzky, Almanya’da yüksek enflasyona neden olan faktörleri ve 2022 yılı enflasyon oranı tahminlerini paylaştı.
Avrupa’nın en büyük ekonomisi Almanya’da enflasyon oranının ilk kez 1993 yılı Aralık ayından bu yana yüzde 4’ün üzerine çıkması dış basında büyük yankı buldu.
Almanya'da Federal İstatistik Dairesi (Destatis) öncül verilerine göre, tüketici fiyatları Eylül ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,1 artarak zirveye ulaştığını açıklamıştı. Ülkede, yıllık bazda yüzde 14,3’e yükselen enerji fiyatları en hızlı artış kaydeden sektörler arasında yer aldı.
Prof. Dr. Kriwoluzky, Weimar Cumhuriyeti’nde yaklaşık 100 yıl önce yaşanan hiperenflasyon nedeniyle, Almanların o zamana kadar edindiği servetin çoğunu kaybettiğini ve bu sebeple yüksek enflasyonun Almanların en çok korktuğu gerçeklerden biri olduğunu belirtti.
Almanya'da bir yıl önce, Kovid-19 salgınının etkilerine karşı koymak amacıyla Katma Değer Vergisi’nde (KDV) yüzde 3 oranında indirim yapılmıştı. KDV indiriminin son bulmasının, enflasyondaki artışa neden olduğunu söyleyen Kriwoluzky, bu durumun fiyatlardaki artışı kısmen etkilediğini açıkladı.
Ancak, Alman kamuoyunda en çok dikkat çeken gelişmenin yüksek enerji fiyatları olduğunun altını çizen Kriwoluzky, enflasyonun tavan yapmasının en büyük sebeplerinden birinin bu olduğunu dile getirdi.
Almanya Perakendeciler Birliği (HDE) 4 Eylül’de yaptığı açıklamada, fiyatlardaki hızlı artışın Alman tüketicilerin duyarlılığını olumsuz etkilediğini, bu nedenle de tüketici beklentilerinin tekrar gerilediğini belirtmişti. Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) tarafından 27 Eylül’de yapılan açıklamada, enflasyonun 2022'nin ortalarına kadar yüzde 2'nin üzerinde kalabileceği kaydedilmişti.
“Enerji piyasalarının rahatlayacağını ve tedarik zincirinin düzene gireceğini düşünüyoruz”
Kriwoluzky, Almanya’nın önümüzdeki dönem enflasyon oranı tahminine ilişkin olarak, Almanya'da enerji fiyatlarındaki yüksek artış ve tedarik zincirindeki bazı sıkıntılar nedeniyle, enflasyonun yıl sonuna kadar yüzde 3,3 civarında, 2022-2023 yılı için ise yüzde 2,5 ila 2,6 civarında olacağını tahmin ettiklerini söyledi. Bu durumun geçici olacağını vurgulayan Kriwoluzky, enerji piyasalarının tekrar rahatlayacağını ve tedarik zincirinin düzene gireceğini düşündüklerini dile getirdi.
Almanya’nın diğer AB üyesi ülkelere göre enflasyon oranın yüksek olmasının nedenlerine de değinen Kriwoluzky, şu ifadeleri kullandı:
“Euro Bölgesi’nde bazı ülkelerde bir ayrışma görüyoruz. Örneğin, Almanya'da çok sert bir enflasyon var. Diğer Avrupa ülkelerinde daha düşük enflasyonun olma sebebi, çıktı açıklarında farklılıkların olması. Bu ülkelerde ayrıca, mali teşvikler de farklılık gösteriyor.
Almanya, sert giden ekonomik dalgalanmaları yatıştırmak için panemide çok para harcadı. Almanya'nın salgın krizini fazla zarar görmeden atlatabilmesinin nedenlerinden biri de mali alanının olmasıydı. Almanya'da Kovid-19 krizi öncesi kamu borcunun GSYİH’ye oranı %60 civarındaydı.”
Almanya, Euro Bölgesi’ndeki yüksek enflasyonun öncülerinden
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), yıllık enflasyonuna ilişkin yayımladığı öncü verilerde, Euro Bölgesi'nde, Eylül ayında yıllık enflasyonun yüzde 3,4'le son 13 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını açıklamıştı.
Bu verilere göre, enflasyon Eylül ayında Almanya'da yüzde 4,1, Fransa'da yüzde 2,7, İspanya'da yüzde 4, İtalya'da yüzde 3, Hollanda'da yüzde 2,9 ve Belçika'da yüzde 3,8 olduğu duyurulmuştu.
Avrupa’nın en güçlü ekonomisi olduğu düşünüldüğünde, Almanya’nın diğer gelişmiş AB üye ülkelerine göre enflasyon oranının daha yüksek olması, ülkede yeni kurulacak federal hükümetin göreve başlamasının ardından enflasyonla mücadelede hangi adımları atacağı büyük merak konusu haline geldi.