Altının güvenli liman rolü 2020'nin ilk çeyreğinde devam etti
Çin'de ortaya çıkan yeni tip koronavirüsün neden olduğu belirsizlikler güvenli liman olarak bilinen altına talebi artırırken, 2020'nin ilk çeyreğinde altın bazlı yatırım fonlarına son 4 yılın en güçlü fon girişi yaşandı.
Dünya Altın Konseyi (WGC) altınla ilgili gelişmeleri değerlendirdiği 2020'nin ilk çeyrek raporunu yayımladı. Buna göre, dünya genelinde ekonomik aktivitenin dip yapmasına sebep olan Kovid-19 salgını, yatırımcıları güvenli liman varlıklara yönlendirdi.
Yılın ilk çeyreğinde altın talebi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1 artışla yaklaşık 1.084 ton olurken, altının ons fiyatı 1.703 dolarla Aralık 2012'den bu yana en yüksek seviyesine yükseldi.
Küresel altın talebi bu dönemde 55 milyar dolarlık bir büyüklüğe erişerek, dolar bazında 2013'ün ikinci çeyreğinden bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
- Kovid-19 tedbirleri ve yüksek altın fiyatları mücevherat talebini düşürdü
Kuyumculuk faaliyeti yürüten iş yerlerinin birçok ülkede Kovid-19 tedbirleri dolayısıyla kapanmak zorunda kalması ise mücevherat ticaretinde önemli düşüşe sebep oldu.
Küresel anlamda mücevherat talebi yüzde 39'luk gerileme kaydederken, dünyanın en büyük mücevherat pazarı olan Çin'deki yüzde 65'lik düşüş dikkati çekti.
Talepte yaşanan gerilemede Kovid-19'a yönelik tedbirlerle birlikte, son 8 yılın en yüksek seviyesine ulaşan altın fiyatları önemli rol oynadı.
Gelişmekte olan ülke para birimlerinin dolar karşısında gerilemesi ise altın fiyatlarını Türkiye ve Hindistan gibi ülkelerde rekor seviyelere taşıdı.
Türkiye'nin mücevherat tüketimi ilk çeyrekte yüzde 10 düşüşle 8,6 tona gerilerken, nisan ve mayıs aylarında da yükselişine devam eden altının gram fiyatı, ilk çeyrekte yaklaşık 348 lirayla tarihi yüksek seviyelere çıkmıştı.
- Altın bazlı yatırım fonları küresel altın talebini sırtladı
Kovid-19 salgınının neden olduğu belirsizlikler gram ve türevi altın talebini aşağı yönlü baskılarken, bu durumda yüksek altın fiyatları ile yaşanan ekonomik sıkıntılar önemli rol oynadı.
Buna karşılık, altın bazlı yatırım fonları bu dönemde 298 tonla son 4 yılın çeyrek bazlı en yüksek altın alımını gerçekleştirirken, fonların ellerinde tuttukları altın miktarı ilk çeyrek itibarıyla 3 bin 185 ton oldu. 2019'un ilk çeyreğinde altın bazlı yatırım fonlarında tutulan altın miktarı 42,9 ton artış kaydetmişti.
Altın bazlı yatırım fonlarındaki altın değeri ilk çeyrekte 23 milyar dolarlık artışa işaret etti. Söz konusu artışın yüzde 10'u altın fiyatlarındaki yükselişten meydana gelirken, yüzde 6'lık kısmı ise tutulan altın miktarındaki artıştan kaynaklandı.
Söz konusu fonlardaki fon girişi sene başında ılımlı bir seyir izlemesine karşın, Kovid-19 salgınının ilerleyen dönemde etkisini artırması altın talebinin artmasında önemli rol oynadı.
Piyasalardaki dalgalanmalar ve benzeri görülmemiş finansal teşviklerin gerçekleştiği ocak-mart döneminde merkez bankalarının satın aldığı altın miktarı, geçen yılın ilk çeyreğine kıyasla yüzde 8 azalarak 145 ton oldu. Yine de bu rakam, son 5 yılın çeyreklik ortalaması olan 132,9 tonun üzerinde gerçekleşti.
Merkez bankaları, Kovid-19 salgınının ekonomik etkilerini kontrol altına almak için atılması gereken adımlara odaklanırken, sağlam, likit ve çeşitlendirilmiş uluslararası rezerv ihtiyacı öne çıktı.
İlk çeyrekte Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) rezervlerindeki altın miktarı 72,7 ton artarak 485,2 tona ulaştı. Böylece altın, TCMB'nin toplam rezervlerinin yüzde 29'unu oluştururken, geçen yılın önde gelen altın alıcılarından olan Türkiye, 2020'nin ilk çeyreğinde de en büyük altın alıcısı oldu.
Bu dönemde Türkiye'nin satın aldığı altın miktarı, küresel bazda merkez bankalarınca satın alınan toplam altının da yarısını oluşturdu.
Öte yandan, 2005 yılının sonundan bu yana en önemli altın alıcısı olan ve 1.900 tondan fazla altın alan Rusya Merkez Bankası, 1 Nisan'dan itibaren altın alım programını erteleyeceğini duyurdu.
Banka, ilk çeyrekte 28 ton altın alarak toplam altın rezervlerini 2 bin 299,2 tona taşıdı. Rusya, para birimini, düşük petrol fiyatları ve Kovid-19 salgınının etkisinden korumak için son dönemde altın rezervlerini azalttı ve ilk çeyreğin sonunda altının ülke rezervlerindeki payı yüzde 21 oldu.