Advertisement
HABERLER ABONE OL

Avrupa Merkez Bankası'nın Eylül toplantısı yaklaşırken, piyasa aktörleri varlık alımlarına yönelik karara odaklandı.

CNBC’ye değerlendirmelerde bulunan dört analiste göre, Avrupa Merkez Bankası (AMB) Aralık ayında, Euro Bölgesi’ndeki ekonomik iyileşmeden dolayı, Kovid nedeniyle uygulamaya koyulan teşviklerde azaltmaya gideceğini duyuracak.

ABD’de Fed, hali hazırda yıl sonuna kadar teşviklerde muhtemelen azaltmaya gideceğinin işaretini vermişti. Fed Başkanı Jerome Powell geçen hafta yaptığı açıklamada, ABD ekonomisinin, pandemi ortamındaki uygulamalarda olduğu gibi çok fazla politika desteğine ihtiyaç duyacak noktada olmadığını, ancak varlık alımlarının ne hızda azaltılacağı konusunda henüz bir karar alınmadığını söylemişti.

Piyasa, Euro Bölgesi’nden de benzer bir duyurunun yakın bir zamanda geleceğini öngörüyor.

AXA Investment Managers Grup Başekonomisti Gilles Moëc, yaptığı değerlendirmede, “Tahminim Aralık ayında bu duyuruyu yapacakları şeklinde “dedi.

AMB 9 Eylül’de toplanacak, ancak analistler merkez bankasının Kovid dolayısıyla aldığı tedbirlere ilişkin ne yapacağı hakkındaki duyuru için birkaç ay daha bekleyeceğini düşünüyor.

Moëc, AMB yönetim konseyinin karar almadan önce kendilerine biraz zaman tanımak ve yeni tahminlere sahip olmak istediğini düşündüğünü belirtti.

İlgili haberler

"Pandeminin seyrini görmek isteyeceklerdir"

Nomura’nın Avrupa Ekonomisti Chiara Zangarelli, masada yeni tahminlere ek olarak, AMB’nin ayrıca önümüzdeki aylarda pandeminin nasıl seyredeceğini görmek de isteyeceğini söyledi.

Zangarelli, öte yandan, “Ancak görünen o ki, AMB’nin varlık alımlarını azaltma yönündeki kararını Aralık ayının ötesine ertelemesi bankanın güvercin üyeleri için bile zor olacak” dedi.

AMB Baş Ekonomisti Philip Lane de geçen hafta verdiği mülakatta, “Eylül ayı, Kovid ile ilişkili varlık alım programına yönelik mevcut karar tarihi için oldukça uzak, bu nedenle alımların azaltılmasına ilişkin karar verme birkaç ay daha alacak” dedi.

Enflasyon 10 yılın zirvesinde

Piyasa oyuncuları, AMB’nin nasıl hareket edeceğini anlayabilmek için önemli ekonomik verileri yakından izliyor.

Son veriler, Euro Bölgesi’nde enflasyonun Ağustos ayında, yüksek aşılanma oranı ve Kovid kısıtlamalarının gevşetilmesine bağlı olarak, yüzde 3 ile son 10 yılın en yüksek seviyesine çıktığını gösterdi.

AMB, tüketici fiyatlarında bu yıl geçici faktörlerden dolayı güçlü bir artış beklediğini kaydetmişti.

Merkez bankasının hedefi, manşet enflasyonun orta vadede yüzde 2 seviyesine gelmesi şeklinde. Eğer yüksek enflasyon oranları devam ederse, AMB’nin teşvikleri daha hızlı bir şekilde azaltması yönünde baskılar artacak.

İlgili haberler

Pandemi alım programı Mart'ta sonlanacak

Christine Lagarde başkanlığındaki AMB, Mart 2020’de, koronavirüsün hızla yayılmasından dolayı, ekonomiyi desteklemek için yeni bir varlık alım programı geliştirdi. PEPP olarak bilinen Pandemi Acil Varlık Alım Programı, Mart 2022’de potansiyel 1.85 trilyon Euro (2.19 trilyon dolar) büyüklüğe ulaşarak sona erecek.

Bu program, AMB’ye, satın alım için diğer programlardaki yatırım kriterlerini karşılayamayan Yunan tahvillerinin alınabilmesi gibi daha fazla esneklik sağladı.

Citi’nin Avrupa ekonomisti Guillaume Menuet, CNBC’ye yaptığı değerlendirmede, “PEPP alımlarının anlamlı bir şekilde azaltılıp azaltılamayacağı konusunun biraz erken olduğunu düşünüyorum. İlk çeyrekteki azaltma öncesi, PEPP alımlarının dördüncü çeyrek boyunca halen çok yüksek kalacağına ilişkin bir işaret alacağımız kanısındayım” dedi.

AXA Investment Managers’tan Moëc, PEPP’in Mart ayında sonlandırılmasını beklediğini, ancak ardından varlık alım programı (APP) ile ilgili ne yapılması gerektiği konusunda daha büyük tartışmaların geleceğini söyledi.

Pandeminin Euro Bölgesi’ni vurduğu 2020 yılının Mart ayında, AMB ayrıca APP olarak da bilinen ve içinde bulunduğumuz dönemde aylık 20 milyar euroluk alım öngören varlık alım programını da korudu. Merkez bankası, PEPP ile birlikte bu programı,19 üyeli Euro Bölgesi ekonomisini ayakta tutabilmek için kullanıyor.

Barenberg ekonomisti Salomon Fiedler, CNBC’ye Çarşamba günü yaptığı açıklamada, APP’nin muhtemelen 2023 yılına kadar süreceğini ve ardından bu yılın son çeyreğinde olası bir ilk faiz artırımının gelebileceğini söyledi.

Ancak aynı zamanda, Nomura’dan Zangarelli, PEPP sonlandırıldıktan sonra, APP’nin muhtemelen büyüklüğünün artırılabileceğini ve bu detaylarında Aralık toplantısında yer alabileceğini sözlerine ekledi.

AMB’den Lane de geçen hafta yaptığı açıklamada, APP’nin sonlandırılması için henüz koşulların oluşmadığını söyledi.

Lane, Reuters’e yaptığı açıklamada, “PEPP’in ne zaman sonlandırılabileceğinden bağımsız olarak, bu durum AMB’nin varlık alımları anlamında rolünün sonu olmayacak. Bu nedenle bu konuda düşünmek için çok fazla zamana ihtiyacımız yok. Elbette bunu çok geçe de bırakamayız. Ancak altı ay oldukça fazla bir süre. Sonbaharda, 2022’nin nasıl şekillenmesi gerektiği ile ilgili konularda karar almak için çalışmak durumunda kalacağız” dedi.

Aralık’ta kararı ne geciktirebilir?

AXA Investment Managers’tan Moëc'e göre Aralık kararını geciktirecek tek unsur salgın.

Moëc, Euro Bölgesi’nde ekonomik durumun yüksek aşılanma oranından ve tüm Kovid kısıtlamalarını kaldırmaktan kaçınmaya ilişkin genel temkinlilikten faydalanmakta olduğunu, ancak pandemi önümüzdeki aylarda daha da kötüleşse bile, PEPP’i bugün olduğu gibi sürdürmek için çıtanın çok yüksekte olduğunu belirtti.

Daha geniş ölçekte Avrupa Birliği’nde, nüfusun yüzde 70’i koronavirüse karşı aşılarını tamamlamış durumda.

Avrupa Merkez Bankası'nda (AMB) varlık alımları konusunda şahin görüşleri olan yetkililerin açıklamaları devam ediyor.

Almanya Merkez Bankası Başkanı Jens Weidmann, AMB yetkililerinin aşırı hızlı enflasyon riskini göz ardı etmemesi gerektiğini ifade etti.

Weidmann, “Fiyatların görünümüne ilişkin riskleri izlememiz gerek. Bana göre yukarı yönlü riskler ağır basıyor. Destekleyici para politikası uygun görünmeye devam ediyor. Ama çok hızlı enflasyon riskini göz ardı edemeyiz” diye konuştu.

Weidmann esnek bir para politikasının hala gerekli olduğunu ancak olağanüstü durum geçtiğinde pandemi acil alım programı kapsamındaki alımların azaltılması gerektiğini söyledi.

Weidmann tedarik zincirinde yaşanan kısıtların üreticiler ve hane halkları için maliyetleri yükselttiğine işaret etti. Şahin yetkili bu faktörlerin daha yüksek enflasyon beklentilerine ve ücretlerde yükselişe yol açması durumunda enflasyonun daha kalıcı bir temelde hızlanabileceğini belirtti.

Avrupa'da şahin sesler yükseliyor

Geçen hafta Jackson Hole toplantısında Fed Başkanı Jerome Powell'ın varlık alımlarının azaltılmasına bu yıl başlanmasının uygun olabileceği yönündeki mesajlarının ardından AMB yetkililerinden de birbirini izleyen açıklamalar gelmişti.

Hafta başında Avrupa Merkez Bankası (AMB) Yönetim Konseyi Üyesi ve Fransa Merkez Bankası Başkanı Francois Villeroy de Galhau yetkililerin önümüzdeki hafta pandemi acil alım programı dahilindeki alımların hızına ilişkin karar verdiklerinde daha olumlu finansman koşullarını dikkate alması gerektiğini ifade ederek söz konusu alımlarda yavaşlamanın masada olduğu yönünde sinyaller verdi.

İlgili haberler

Avrupa Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Luis de Guindos da bu yönde açıklamalarda bulundu. Avrupa ekonomisinin pandemi öncesi gelir seviyelerine bu yılın sonunda veya gelecek yılın başlarında ulaşabileceğini öngördüklerini belirten Guindos, "Acil varlık alımlarını yılın son çeyreğindeki hacmine Eylül ayında karar vereceğiz. Eğer enflasyon ve ekonomi toparlanır ise, para politikasını ve mali politikası kademeli olarak normalleştirmek akıllıca olur" diye konuştu.

Avrupa Merkez Bankası Yönetim Konseyi Üyesi Yannis Stournaras ise daha güvercin mesajlar verdi.

Bloomberg’in sorularını yanıtlayan Stournaras, “Birçok tahmine göre enflasyonda son dönemde yaşanan yükseliş, pandemiden kaynaklanan arz yönlü sıkıntılara bağlı geçici faktörlerden kaynaklanıyor” dedi.

Stournaras’ın aksine, AMB’nin diğer üyelerinden Klaas Knot ve Robert Holzmann varlık alımlarının azaltılmasına dördüncü çeyrekte başlama çağrısı yapmıştı.

Euro Bölgesi’nde enflasyon 10 yılın zirvesinde

Eurostat verilerine göre, Euro Bölgesi’nde yıllık enflasyon Ağustos ayında yüzde 3’e yükselerek 10 yılın zirvesine ulaştı. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisiyse enflasyonun yıllık yüzde 2,7 olarak gerçekleşmesi yönündeydi.

Aylık enflasyon yüzde 0,4 ile yüzde 0,2’lik tahminin üzerinde gerçekleşirken çekirdek enflasyon da yüzde 1,6 ile 2012’den beri en yüksek seviyeye çıktı. Çekirdek enflasyon önceki ay yüzde 0,7 artmıştı.

Endeks Temmuz ayındaki seviyesi olan 62.8'e kıyasla düşüş gösterdi. Geçen yılın aynı döneminde ise 51.7 seviyesindeydi.

Endeks böylelikle Şubat 2021'den beri en düşük seviyesine indi.

Endeks, gerileme göstermesine karşın, 14 aydır genişleme seviyesi olan 50'nin üzerinde seyrediyor.

Yeni siparişler endeksi ise Temmuz ayındaki seviyesi olan 63.2'den 61.5'e indi.

Avrupa'da fabrikaların yerine getirilememiş siparişleri Ağustos ayında, firmaların küresel arz zincirindeki yaygın tıkanıklıklardan dolayı talebi karşılamakta zorluk çekmesi ile birlikte daha önce görülmemiş bir seviyeye yükseldi.

IHS Markit'in satın alma yöneticilerine dayandırdığı ve imalat sektöründe üretimin siparişleri karşılayamama oranının Temmuz ayında 24 yılın rekor seviyesine çıktığını gösteren ankete göre, "güçlü kapasite kısıtlarına ilişkin açık işaretler" var.

İtalya, İspanya ve Yunanistan’da PMI’lar yükseldi

Euro Bölgesi ekonomisi koronavirüs kapanmalarından toparlanırken, parça ve ham madde yetmezliği ve nakliye kapasitesi eksikliği ilk beklenenden daha inatçı bir seyir izliyor ve bu durum toparlanmanın gecikmesi tehlikesini getiriyor.

Bu sorun ayrıca enerji ve bir dizi özel faktörden dolayı hali hazırda yüzde 3 ile 10 yılın en yüksek seviyelerinde seyreden enflasyonu artırma riskini de getiriyor. Anket, imalatçılar ve onların müşterilerinin karşı karşıya bulunduğu maliyet baskılarının bir kısmının hafifçe gevşediğini, ancak tarihi zirve seviyelerinde kalmayı sürdürdüğünü gösteriyor.

IHS Markit Baş Ekonomisti Chris Williamson, "Euro Bölgesi imalatçıları Ağustos ayında diğer bir hareketli üretim ayını daha yaşadı," dedi ve "Talebi karşılayamama konusu bir kez daha parça eksikliğinden kaynaklanıyor. Zira tedarikçiler ya yeterli parça üretemiyor ya da lojistik talebini karşılamaya yönelik nakliye kapasitesi eksikliği ile karşı karşıya kalıyor" değerlendirmesinde bulundu.

Ayrıca pandemiden kuzeydeki komşularına nazaran daha ağır darbe alan Güney Avrupa ülkelerinin arayı kapatmakta olduğuna ilişkin işaretler de var. Euro Bölgesi imalat sektörü faaliyetinin genel göstergesi bir ay önceki seviyesi olan 62.8'den 61.4'e inerken, İtalya, İspanya ve Yunanistan'da yükseldi.

Avrupa Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Luis de Guindos, ekonomik durumun hala "kırılgan" olduğunun bilincinde olduklarını ve ekonomik projeksiyonlar yeterince güçlü olana kadar teşviklerin geri çekilmemesine bağlılıklarını sürdürdüklerini bildirdi.

İspanya'da yayınlanan El Confidential gazetesine konuşan Guindos, 2021 yılında ekonominin beklediklerinden daha iyi performans göstermekte olduğunu ve bunun ECB'nin önümüzdeki günlerde yayınlayacağı projeksiyonlara da yansıyacağını söyledi.

"Öncü göstergeler pozitif ve önümüzdeki günlerde gerçek rakamları da göreceğiz" diye konuşan Guindos, ana belirsizliğin Delta varyantının etkisi olduğunu, ancak yaptıkları değerlendirmelerin bu etkinin dört ay önceki projeksiyonların çok fazla etkilenmediği yönünde olduğunu vurguladı.

"Acil varlık alımlarını yılın son çeyreğindeki hacmine Eylül ayında karar vereceğiz"

Uyguladıkları para politikası tedbirlerinin pandeminin ekonomiye etkisini sınırlamayı, olumlu finansman şartlarını sürdürmeyi ve enflasyon hedefinin yakalanmasını sağlamayı amaçladığını anlatan Guindos, Avrupa ekonomisine bakıldığında ikinci çeyrekte çok toparlanma görüldüğünü ve bu toparlanmanın üçüncü ve dördüncü çeyreklerde de devam edeceğine inandıklarını ifade etti.

Avrupa ekonomisinin pandemi öncesi gelir seviyelerine bu yılın sonunda veya gelecek yılın başlarında ulaşabileceğini öngördüklerini belirten Guindos, "Acil varlık alımlarını yılın son çeyreğindeki hacmine Eylül ayında karar vereceğiz. Eğer enflasyon ve ekonomi toparlanır ise, para politikasını ve mali politikası kademeli olarak normalleştirmek akıllıca olur" diye konuştu.

Knot: Euro Bölgesi enflasyonu AMB'nin kriz modunun sonunu gerektirebilir

Avrupa Merkez Bankası (AMB) Yönetim Konseyi Üyesi Klaas Knot'a göre, Euro bölgesinde enflasyon görünümü, Avrupa Merkez Bankası'nın teşvik politikasında ani bir yavaşlamayı, Mart ayında pandemi acil durum tahvil programına son vermeyi ve sonrasında kriz öncesi politikalara dönüşü haklı çıkarmaya yetecek kadar belirgin bir şekilde iyileşmiş olabilir.

Knot yaptığı açıklamada, gelecek haftaki Yönetim Konseyi toplantısının seçeneklerini tartışırken, Mart ayında tahvil programının feshiyle uyumsuz olmaması gereken bir karar beklerdim. Bu durum, satın alma hızında bir düşüş anlamına gelir. Görünüm daha yavaş genişlemeye imkan tanıyor, tahvil alım programı Mart'ta bitebilir. Finansal koşulların düzelmesiyle tahvil alım hızı düşürülebilir" demişti.

Holzmann: Teşvikleri azaltıp enflasyona odaklanmalıyız

Avrupa Merkez Bankası Yönetim Konseyi Üyesi Robert Holzmann, gelecek toplantıda koronavirüs salgını süresince sağlanan parasal desteklerin nasıl geri çekileceği konusunun tartışılmaya başlanması gerektiğini söylemişti.

“Salgın döneminde uygulanan özel programların nasıl azaltılacağını düşünmemiz gereken bir durumdayız” diyen Holzmann, Eylül ayı toplantısında salgın döneminin kapatılması ve enflasyon dönemine nasıl geçilmesi hakkında tartışma yürütülmesi gerektiğini belirtti.

AMB’nin Pandemi Acil Alım Programı’nın (PEPP) dördüncü çeyrekte azaltılmasının gelecek haftaki toplantıda kesinlikle konuşulacağını vurgulayan Holzmann, varlık alımlarıyla ilgili patikanın gelecekteki faiz oranlarıyla ilgili patikadan ayrılması gerektiğini dile getirdi.

Tedarik problemlerinin sorun teşkil ettiğini fakat geçici olduğunu ifade eden Holzmann, “Bu üretimin bir kısmını düşürüyor fakat üretim kapasitesini tamamen etkilemiyor” dedi.

Euro Bölgesi’nde enflasyon 10 yılın zirvesinde

Eurostat verilerine göre, Euro Bölgesi’nde yıllık enflasyon Ağustos ayında yüzde 3’e yükselerek 10 yılın zirvesine ulaştı. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisiyse enflasyonun yıllık yüzde 2,7 olarak gerçekleşmesi yönündeydi.

Aylık enflasyon yüzde 0.4 ile yüzde 0.2’lik tahminin üzerinde gerçekleşirken çekirdek enflasyon da yüzde 1.6 ile 2012’den beri en yüksek seviyeye çıktı. Çekirdek enflasyon önceki ay yüzde 0.7 artmıştı.