Milyonlarca çalışanın sonucunu beklediği asgari ücret sürecinde sona gelindi.
2023 yılında uygulanacak net asgari ücret yüzde 54 artışla 8 bin 500 TL oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, gerekmesi halinde 2023'te de ara bir düzenleme yapılabileceğini ifade etti.
DİSK Başkanı Çerkezoğlu: Resmi enflasyon rakamına göre belirlenen bir asgari ücret kabul edilemez
Bloomberg HT’ye konuk olan Disk Genel Başkanı Dr. Arzu Çerkezoğlu, 2023 yılı için belirlenen asgari ücret rakamı hakkında şu yorumu yaptı:
"Asgari ücret Türkiye’de önemli. Her iki kişiden birinin ailesi ile sürdürmek zorunda olduğu bir ücreti konuşuyoruz. İşçilerin talebi göze alınmadan Cumhurbaşkanı, hükümet ve işveren tarafından belirlenen bir asgari ücret ile karşı karşıyayız. Şu an 4 kişilik bir ailenin sadece gıda harcaması anlamına gelen açlık sınırının birazcık üzerinde bir asgari ücret belirlenmiş oldu. Yani, şu an açlık sınırı 7 bin 800 lira.
Resmi enflasyon rakamına göre belirlenen bir asgari ücret kabul edilemez. Gerçek enflasyon karşısında asgari ücretin kaybının belirlenmesi gerekirdi. Belirlenen bu rakam 4 kişilik bir ailenin sadece gıda harcaması olan açlık sınırının biraz üzerinde olan bir rakamdır.
Türkiye’de uluslararası standartlara aykırı bir biçimde tek bir işçi üzerinden asgari ücret belirleniyor. Oysa, Türkiye’de kaç kişi tek başına yaşıyor. İşçilerin ailesi ile birlikte geçinebileceği bir asgari ücretin belirlenmesi gerekirdi. Bu kriterler ile DİSK olarak asgari ücreti 13.200 olarak açıkladık. DİSK olarak enflasyon tek haneliye düşene kadar enflasyonun yılda 4 kez düzenlenmesini öneriyoruz."
İKMİB Başkanı Pelister: Vergi tabanları da enflasyonla paralel olarak yükseltilmeli
İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Adil Pelister, asgari ücret rakamı hakkında yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı:
"Haftalardır hem çalışanların hem de işverenlerin beklediği ve ekonomi kulislerinde de konuşulan 8 bin TL ile 9 bin TL arasındaki rakam 8 bin 506 TL olarak belirlendi. İşveren maliyeti de 11 bin 750 TL oldu. Burada tabi teknik detaylar daha açıklanmadı. Ayrıntıları beklemek lazım. İşveren tarafı olarak, vergi tabanlarının da enflasyonla paralel olarak yükseltilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Vergi yükleri epeyce fazlalaşmaya başladı. Son 2-3 seneki düzeltmelerin yeterli olmadığını görüyoruz.” şeklinde konuştu."
İTO Başkanı Avdagiç: Önümüzü daha açık görüyoruz
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, 2023 yılında net 8.500 TL olarak açıklanan asgari ücrete ilişkin yazılı bir açıklama yaptı. Avdagiç açıklamasında şu ifadeleri kaydetti:
"Yeni asgari ücret, iş dünyamızın tüm paydaşlarına hayırlı olsun. Çalışanımızın hak ettiği ücretleri alması, üretimi teşvik edecek bir etken olacaktır. Asgari ücretin belli olmasıyla 2023 için önümüzü şimdi daha açık görebiliyoruz."
TÜRK-İŞ: İşçi kesimi alınan karara katılmamıştır
TÜRK-İŞ'ten yapılan yazılı açıklamada, yeni asgari ücretin işveren ve hükümet temsilcilerinin oy çokluğuyla belirlendiği belirtilerek, şu ifadeler kullanıldı:
"Asgari Ücret Tespit Komisyonunda işçi kesimi adına görev yapan TÜRK-İŞ temsilcileri, bugünkü mevcut sosyal ve ekonomik şartlarda, 2023 yılı için belirlenen asgari ücretin, çalışanların aileleriyle birlikte geçim şartlarını karşılamadığı görüşündedir. Kamuoyunun beklentisi de giderilmemiştir. Asgari ücretin yürürlükte kalacağı dönem boyunca meydana gelecek fiyat artışlarının gerisinde kalması söz konusudur. Ücretli çalışanların satın alma gücü bu nedenle azalmaktadır. Çalışanların satın alma gücünü koruyacak tedbirler uygulanmalıdır. Asgari ücret çalışmalarında işçi kesimi öncelikle 'çalışanların kendileri ve aileleri için insana yakışır bir gelir' elde etmeleri için çaba göstermiştir. Ancak bu talebimiz dikkate alınmamıştır. Yaklaşımımız işveren ve hükümet temsilcileri tarafından dikkate alınmış olsaydı, işçi kesiminin de onayıyla asgari ücretin oybirliğiyle tespit edilmesi ihtimali ortaya çıkabilirdi."
TİSK Başkanı Akkol: İş birliğiyle üretmeye hız kesmeden devam edeceğiz
Toplantıda Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ardından konuşan TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol, uzun ve zorlu bir süreci geride bıraktıklarını ifade ederek, şunları söyledi:
"Kutuplaşmak, ayrışmak, çatışmak biraz önce ifade ettiğim aileye yakışmaz diye düşünüyorum. Bugün açıklanan ücreti düşük bulanlar olacaktır, yüksek bulanlar olacaktır, dengeli ve makul bulanlar olacaktır. Her zaman ifade ettiğimiz gibi asgari ücret bir taban ücrettir. Makul olması gerekir, hedefimiz hep beraber ortalama ücretin artırılması olmalıdır. Bu nedenle belirlenen rakamın üzerine çıkma imkanı olan işletmelerimize de ilave atılabilecek adımları da atma çağrısında da her zaman bulunuyoruz. Bundan sonra odağımızda enflasyonla mücadeleye, önce alım gücünün korunması ve artmasına, vergi ve istihdam kolaylıkları gibi çalışma hayatının diğer konuları olacak. Bu vesileyle başta sayın Cumhurbaşkanımız ve kıymetli bakanımız olmak üzere Komisyon çalışmalarına katkı sunan işçi, işveren ve hükümet temsilcilerine teşekkürlerimi sunuyorum. Biz TİSK olarak ülkemizin kalkınması, çalışma arkadaşlarımızın refahı için işçi, işveren ve kamu tek yürek olarak diyalog ve iş birliğiyle üretmeye hız kesmeden devam edeceğiz. Belirlenen asgari ücretin hayırlı uğurlu olmasını diliyorum."
MÜSİAD Başkanı Asmalı: Bölgesel asgari ücret uygulaması fikrinin mutlaka değerlendirilmeli
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Mahmut Asmalı, asgari ücret rakamı hakkında yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı:
"İşverene sağlanacak olan teşvik ve destekler, ücret artışlarıyla birlikte ciddi bir yükün altına girecek olan işverenlerimiz için kritik önemdedir. İlaveten, sanayi sektörü kapsamında asgari ücretli çalışanlar için ilave pozitif ayrıcalık sağlanmasının imalata yönelik istihdamımızın ve üretim kapasitemizin artırılması adına önemli bir adım olacağını ve bölgesel farklılıkları yansıtma noktasında yetersiz kalan mevcut ulusal asgari ücret uygulamasına alternatif olarak bölgesel asgari ücret uygulaması fikrinin mutlaka değerlendirilmesi gerektiğini de yineliyoruz."
Aksan/Kutanoğlu: Ülkemizde işçilik çok daha ucuzdu, şimdi orta seviyelere geldi
Aksan Kozmetik Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Kutanoğlu, 2023 yılı için belirlenen asgari ücret rakamı hakkında şu yorumu yaptı:
"Asgari ücret, bu yıl iki kez zamlanarak 8.500 TL seviyesine çıktı. Sene başından itibaren bakıldığında yüzde 100’lük bir artış söz konusu. Böylelikle günümüzdeki yüzde 85 seviyesindeki enflasyona göre asgari ücret ezilmemiş oldu.
Asgari ücretteki artışın sanayiciye etkisi nedir diye soracak olursak şöyle diyebiliriz; ülkemizde işçilik, global arenaya göre çok daha ucuzdu ancak şimdi orta seviyelere geldi. Dünya ile rekabet eden bir ülkeyiz. Dolayısıyla sanayici için en önemli şey enerji ve insan kaynağı. Asgari ücretteki artış, elbette ürünlere yansıyacak ve rekabeti etkileyecek…
İç pazarda en önemli maliyet faktörler, enerji ve insan kaynağı… Yani insan kaynağındaki asgari ücret artışı salt asgari ücretliye değil, tüm çalışanlara yansıyacak bir artışı simgeliyor. Bu artış ürünlere de yansıyacak.
Bizim için genel giderlerin yaklaşık yüzde 30 veya yüzde 35’i işçilik diyebiliriz, yapılan asgari ücret zammı yüzde 55 olduğuna göre kalan yüzde 15-20 oran, ürünün maliyetini etkileyecek. Bu yüzde 15-20 artışı da Ocak ayından itibaren raflarda göreceğiz. Dolayısıyla çalışana verilen zam, raftaki fiyat artışıyla geri dönecek. Bu döngüde gelir ve gider birlikte artıyor."
KSO/Zeytinoğlu: Anadolu’daki KOBİ’ler bu rakamla çalıştırmada zorluk çekebilir
Kocaeli Sanayi Odası ve İktisadi Kalkınma Vakfı Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, 2023 yılı için belirlenen asgari ücretin Anadolu’daki KOBİ’ler için fazla bir rakam olduğunu söyleyerek şu değerlendirmeleri yaptı:
“Geçen yıldan bu yana bakarsak takribi yüzde 100’lük bir artış var. Bu artış düşmekte olan enflasyonun üzerinde bir rakam. Asgari ücrete tabii olan yüzde 38 çalışanımızın hakikaten gıda alımlarında sıkıntı çekmemesi üretimin daha iyi yapılması adına önemli diye düşünüyorum. Anadolu’daki KOBİ’ler bu rakamla çalıştırmada zorluk çekebilir. 2023’de ikinci bir artışın olmasını istemeyiz çünkü baz etkisiyle çok önemli miktarlarda enflasyonda azalma olacak.”
BMS Group/Saka: Asgari ücrette Mart Nisan ayında yeni bir düzenleme bekliyorum
BMS Group Türkiye Kurucu Ortağı ve Yönetim Kurulu Üyesi Tamer Saka, asgari ücret rakamı hakkında yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı:
“2022 yılı içindeki telafisi açısından gelen zammın telafi edici olduğunu görüyoruz. Enflasyonun baz etkisiyle düşecek olması önümüzdeki dönemde enflasyonun gerçek durumunu bize yansıtmıyor. Enflasyon önümüzdeki aylarda da devam edecek. Dolayısıyla, önümüzde seçim dönemi olduğunu düşünürsek, asgari ücrette Mart Nisan ayında yeni bir düzenleme bekliyorum.”