Avrupa'da durgunluk ihracatta hangi sektörü nasıl etkileyecek?
Avrupa'da ekonomik aktivitede yaşanan durgunluk, en büyük pazarı Avrupa olan Türkiye'nin ihracatı için de önemli bir başlık olarak öne çıkıyor. Farklı sektör temsilcileri Bloomberg HT'de Zeliha Saraç'ın sunduğu 60 Dakika programında Türkiye ihracatında Avrupa etkisini değerlendirdi.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak
“Sektör bazlı değişiklikler olabilir; ama genel olarak düşüş beklemiyoruz”
Bu süreçte tedarik zincirini bozmayanlar ayakta kalacak. Türkiye tedarik sektöründe ne kadar stabil olduğunu herkese gösterdi. Yavaşlayan bir Avrupa’yı tercih etmeyiz; ama böyle bir durum olursa da biz bu süreçten kendi lehimize yontarak çıkarız. Sektör bazlı değişiklikler olabilir; ama ihracatta genel olarak düşüş beklemiyoruz.”
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu
“Yeni pazarlar öne çıkacak”
“Avrupa’nın Türkiye’nin en büyük hedef pazarı olması nedeniyle olumsuz etkileyecek senaryolar öncelikli konuşuluyor. Bu yaşanan sürecin Türkiye’nin dinamik yapısından, kriz dinamizmini yakalamış sanayisinden dolayı öne çıktığı bir fırsat durumu da var. Yeni pazarlar çok öne çıkacak. Avrupa’daki üretim, geçici olarak Türkiye’ye kayar. Öte yandan kalıcı olarak ihracat pazarında güçlü olabilmemiz için kendi içimizde çözmemiz gereken konulara odaklanmamız lazım. Orta-yüksek teknolojili ürünleri çok iyi destekleyebilmemiz lazım.”
Goldmaster CEO’su Sinan Bora
“Türkiye'nin ihracatında talepte azalma yok ancak müşterilerin eski iştahı yok”
Türkiye'nin ihracatında talepte azalma yok ancak müşterilerin eski iştahı yok. Müşterilerin ileriye dönük kaygıları var. Son bir iki aydır kendilerini çekmelerindeki nedenin savaşın etkisi ve doların yükselmesi ile resesyonun getireceği riskler olduğunu söyleyebiliriz.
MKS Devo Kimya Yönetim Kurulu Başkanı Korgun Şengün
"İnsanlar toplu alımlarını azaltmaya başladılar"
“İhracatın artışında azalma var yani geçen seneye göre yine gayet iyi durumda ancak artışında azalma var. Kimyada fiyatlar düşüyor ve birimler kilogram olarak da düşüyor. Türkiye kimya sektörü olarak dünyadaki ölçek ekonomisinde küçük bir yere sahip ancak şöyle bir durum oldu. İnsanlar toplu alımlarını azaltmaya başladılar. Dolayısıyla küçülen ölçekler bizim seviyemize karşılık gelmeye başladı.”
Kocaeli Sanayi Odası ve İktisadi Kalkınma Başkanı Vakıf Başkanı Ayhan Zeytinoğlu
"Kapasitemiz maalesef sınırlı"
“Avrupa’nın ısınması ve üretim yapması konusunda bir sıkıntı olacak. Türkiye için bu bir fırsata dönüştürülebilir ama bizim bunun tamamını yapabilme kapasitemiz maalesef sınırlı. Bizim bölgemizde bir hızlanma var ancak bunu henüz ölçme noktasında değiliz”
Denizli Ticaret Odası Yüksek İstişare Kurulu Üyesi Süleyman Kocasert
"Üçüncü dönem rakamlar yatay ve aşağı yönlü"
“Tekstil sektörü olarak pandemi döneminde olumlu etkilenmiştik. Kapasite artışına da gitmiştik. Pandemi sonrası insanların dışa açılması ile birlikte sektörde beklenen bir gevşeme oldu. Bu gevşemeyi, enflasyona bağlı alım gücünde daralma ve Rusya-Ukrayna krizi daha fazla tetikledi. Son birkaç aydan beri ihracatımız önce yatay, daha sonra aşağı yönlü bir seyir izlemeye başladı. Üçüncü dönem rakamlar yatay ve aşağı yönlü. Normalde “Noel dönemi” ve “Black Friday dönemi” ihracatta en yoğun olmamız gereken dönem; ama şu an itibari ile talepte bir canlılık görmüyorum. İnsanlar kışın gelmesiyle ihtiyaçlarındaki sıralamayı değiştirdiler. Enerjiyi birinci sıraya koydular.”
Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Nejdat Sin
"Şu anda bir sorun gözükmüyor"
“Yaş sebze meyvede belirli bir sorun görünmüyor şu anda ama bunda mevsimsel şartlar etkili olabilir. Biz yaş sebze meyve ihracatımızın büyük çoğunluğunu Rusya’ya yapıyoruz. Bu konuda bir sorunumuz yok ancak son gelişmeler alım gücünü biraz etkiledi. Pazarlarda bir durgunluk görünüyor fakat bunun geçici olabileceğini düşünüyorum.
Enerji maliyetlerindeki artışlardan dolayı Avrupa ülkelerinde sebze meyve konusunda kısıtlamaya gidilebileceği ve eskisi kadar ürün üretilmeyeceği konusunda bilgiler alıyoruz. Bunun bizim üreticimize ve ihracatçımız olumlu katkıda bulunacağını düşünüyoruz ve buna hazırlıklıyız.”
SAHA İstanbul Genel Sekreteri İlhami Keleş
"İhracatta asimetrik bir artış bekliyoruz"
“Savunma sanayi ihracatı tarafında Türkiye çok dışa bağımlıydı. 2020 yılının başında ihracatla ithalatın dengelendiği başa baş bir noktaya geldik. 2021’de ise ibre tersine doğru dönmeye başladı. Bu sene ise ihracatın artışı çok daha fazla yüzde 37’ler oranında gerçekleşti. Bu yılın sonu itibari ile 4,5 milyarın biraz üstünde ihracat rakamı bekliyoruz. Önümüzdeki yıllarda ise stabil bir artıştan ziyade asimetrik bir artış bekliyoruz.“
Balıkesir Ticaret Odası Başkanı Rahmi Kula
“Avrupa’dan Türkiye'ye bazı sektörlere dönüşler var”
Şu an Avrupa’da ve Amerika’da resesyon beklentisi var. Bu Türkiye’deki ihracatçılarımızı etkiler mi endişesi var; ama Avrupa’daki enerji krizinden maliyetlerinin artmasından dolayı Türkiye’deki ihracatçılarımıza bazı sektörlerde Avrupa’dan dönüşler var. Avrupa’daki üreticilerden ürün alınamayacağı veya kısıtlı alınabileceği için alternatif olarak Türkiye’deki üreticilere, sanayicilere dönüşler olmaya başladı. Bunu iyi değerlendirmeliyiz. “
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası ve MODEF Fuarcılık Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Uğurdağ
“İhracatta çok sıkıntımız yok”
“İhracatta geçen yıl mobilyada yüzde 24 civarında büyüme gerçekleştirdik. İhracatta çok sıkıntımız yok; ancak son 3 ayda mevsimsel bir daralmayla karşı karşıyayız. Ekim ayıyla birlikte daralmanın ortadan kalkacağı kanaatindeyiz. 2022 yılını pozitif pozisyonda tamamlarız diye düşünüyoruz. Avrupa Birliği ülkelerinde savaştan dolayı bir daralma hissediyoruz; öte yandan sektörümüz Amerika kıtasından pandemiden sonra ciddi bir taleple karşı karşıya kaldı. Amerika ve Afrika kıtası Avrupa’daki daralmayı tolere edecek diye düşünüyoruz.”