Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, küresel petrol piyasalarında da etkili olan Irak petrolüne ilişkin tahkim süreciyle ilgili olarak açıklamalarda bulundu.
AK Parti TBMM Grup Toplantısı öncesinde, gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtlayan Dönmez, "1,4 milyar dolar ceza verildiği bildirildi. Bu cezayı neden aldık?" sorusu üzerine şunları kaydetti:
"Böyle bir rakamda ceza söz konusu değil. Büyük kapsamlı bir rapor var ve ona bağlı bazı yaptırımlar söz konusu. Tek taraflı yaptırım yok. Irak tarafından iddia edilen 5 konudan 4'ü reddedildi, 1'i kabul edildi. Bizim iddialarımız, taleplerimiz vardı. Taleplerimizin 6 konudan 5'i kabul edildi, 1'i reddedildi. Buna dayalı olarak yaptırımlar, şimdi arkadaşlarımız, hukukçular tarafından değerlendiriliyor. Irak hükümetiyle aramızda zaten yürürlükte olan bir anlaşmamız var. O anlaşma, Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nin verdiği bu rapor ve uluslararası hukuka göre, biz yapıcı bir rol oynamayı düşünüyoruz. Bunu biraz daha zaman gösterecek."
Irak: Türkiye 1,5 milyar dolar ödeyecek
Reuters'ın haberine göre, Irak'ın, Türkiye'ye karşı açtığı tahkim davasını kazanmasının ardından yarı özerk Kürt Bölgesel Yönetimi'nin petrol ihracını durdurduğu belirtilmişti.
Habere göre Irak, Kürt Bölgesel Yönetimi'nin çıkardığı petrol Kerkük-Ceyhan ham petrol boru hattından ihraç etmesine izin veren Ankara'nın iki ülke arasındaki anlaşmayı ihlal ettiği gerekçesiyle 2014 yılında Türkiye aleyhine açtığı tahkim davasını kazandığını Cumartesi günü açıkladı.
Irak Petrol Bakanlığı'ndan bir kaynak, Türkiye'nin Uluslararası Tahkim Mahkemesi tarafından alınan kararı uygulayacağını Irak'a yazılı olarak bildirdiğini ifade etti.
Reuters'a konuşan konu hakkında bilgi sahibi başka bir kaynak, Kerkük-Ceyhan hattı üzerinden Türkiye'ye günde 450 bin varil gönderildiğini, bunun 75 bin varilinin Irak federal devletinin çıkardığı, 370 bin varilinin ise Kürt Bölgesel Yönetimi'nin çıkardığı petrolden oluştuğunu ifade etti.
Karar sonrası petrol üretimi askıya alınıyor
Tahkim süreciyle ilgili karşılıklı açıklamalar gelirken sahada bulunan şirketlerin de üretimden çekildiği görülüyor.
Norveçli petrol şirketi DNO, Irak merkezi hükümetinin talimatıyla Kerkük-Ceyhan boru hattı üzerinden petrol sevkiyatın kesilmesinin ardından Kürt Bölgesel Yönetimi'nin topraklarında bulunan sahalarında üretimi durdurmaya başladı.