Bankacılık Kanunu'ndaki değişiklikler içeren teklif dün Meclis'e sunuldu. Teklifte ceza miktarlarının caydırıcı olabilmesi için bugünün şartlarına göre güncellenmesi, bankaların ücret ve komisyonlarına dair yetkinin doğrudan Merkez Bankası'na verilmesi, Borsada bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığında hapis cezasının alt sınırının 2 yıldan 3 yıla çıkarılması gibi maddeler bulunuyor.

Nurol Yatırım Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Akkurt teklifin detaylarını Bloomberg HT'ye değerlendirdi. Akkurt "Ücret ve komisyonlar konusu zaten BDDK'nın konusundayken TCMB'ye devri çok önemli bir değişiklik değil. Amaç daha uyum sağlamak, sistemi daha ektin hale getirmek olabilir." diye konuştu.  

Akkurt yatırım ve kalkınma bankalarının mevduat toplama kısıtlarına esneme getirilerek yatırım bankalarının önünün açılmasının amaçlandığını söyledi.

Yeni teklifle vatandaşlar, büyük ölçekli projelere finansman sağlamak suretiyle ortak olabilecek. Akkurt "Düzenlemeyle kamu altyapı projelerine bireyler de ortak olabilecekler. Böylelikle proje finansmanlarının bazıları bankacılık sistemi dışında da farklı bir yöntemle fonlanmış olacak. Kar dağıtımından pay sahibi olan kişiler faydalanacak, bunlar önemli gelişmeler" şeklinde yorum yaptı.

"SON DERECE OLUMLU"

Yeni teklifte finansal piyasalarda manipülasyon ve yanıltıcı işlemler olarak kabul edilen işlem ve uygulamalara, idari para cezalarının da artırılması öngörülüyor. Sermaye Piyasası Danışmanı Berra Doğaner teklifi son derece olumlu karşıladığını belirterek şunları söyledi; "Bu yasa sermaye piyasaları açısından önemli düzenlemeler içeriyor. Yaptırımlar etkinleştiriliyor, hapis cezaları 2 yıldan 3 yıla çıkarılmış çünkü 2 yıllık ceza fiilen uygulanmıyordu, şimdi 3 yıldan başlatılıyor ki fiilen de hapis yatılabilsin. Bu piyasa açısından daha etkin bir yaptırım.

Tüzel kişilerin işlediği sermaye piyasası suçlarına ilişkin para cezaları da artırılmış..Bunlar sermaye piyasası yatırımcılarını koruma amacı taşıyor. Yeni teklifte sermaye piyasasını geliştirici hususlar da var. aracı kurumları yatırım bankacılığına yaklaştıran hususlar var...Düzenleme son derece olumlu"

KANUN TEKLİFİNDE ÖNE ÇIKAN DETAYLAR

- Değişiklikle, izinsiz bankacılık faaliyetlerine karşı erişim yasağı uygulanacak

- Borsada bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığında hapis cezasının alt sınırı 2 yıldan 3 yıla çıkarılacak

- Kanunda ayrılma hakkı kullanım bedeli olarak yer alan “borsada son 30 günde oluşan fiyatların ağırlıklı ortalaması” yerine “adil bedel” esası gelecek. Mevcut uygulamada, şirketler önemli nitelikte işlemlerini hisse fiyatlarının düşük olduğu bir dönemde açıkladıkları zaman, ayrılma hakkının kullanım tarihi geldiğinde hisse fiyatı yükselebiliyor. Bu nedenle yatırımcılar düşük belirlenmiş olan fiyattan ayrılma hakkını kullanamıyor, bu da yatırımcı aleyhine bir durum oluşturuyordu. Adil bedelin hesaplanmasında açıklamadan önceki 6 ay gibi 30 günden daha uzun bir dönemin ağırlıklı ortalama fiyatların ortalamasının esas alınması, borsadaki fiyatların ilgili dönemde sağlıklı oluşmaması durumunda değerleme raporu veya varsa yakın bir geçmişte yapılan pay alım teklifi fiyatı gibi kriterler esas alınması planlanıyor.

- Sistemik önemli olarak belirlenen bankalar, mali bünyelerinde bozulma yaratacak hallerden herhangi birinin görülmesi veya görülme ihtimalinin ortaya çıkması halinde alınacak tedbirlerin önceden belirlenmesi maksadıyla "önlem planı" hazırlamakla yükümlü olacak

- Bankalar tarafından finansal piyasalarda yapay arz, talep veya döviz kuru dahil fiyat oluşumunu sağlamak amaçlı işlem ve uygulamaların yapılması, gerçeğe aykırı veya yanıltıcı bilgilerin yayılması, tasarruf sahiplerinin gerçeğe aykırı veya yanıltıcı şekilde yönlendirilmesi, manipülasyon ve yanıltıcı işlemler olarak kabul edilecek

- Bankacılık faaliyetlerine özgü olarak bankalarda müşteri ilişkisi kurulduktan sonra oluşan gerçek ve tüzel kişilere ait veriler, müşteri sırrı haline gelecek

- Faktoring şirketlerinin kuruluşunda nakden ödenecek sermaye tutarı, 20 milyon liradan 50 milyon liraya çıkarılacak

- Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu oluşturularak, yatırımcıların değişen koşullara göre, toplu şekilde hareket edebilmesine imkan sağlanacak

- Yurt dışında sermaye piyasalarında geniş bir uygulama alanı bulan "trust" kurumu, Türk sermaye piyasasına "Teminat Yönetim Sözleşmesi" olarak kazandırılacak

- Sermaye Piyasası Kurulu tarafından gerçek ve tüzel kişilerden talep edilen bilgi, belgelerin verilmemesi, eksik verilmesi, yanıltıcı nitelikte verilmesi durumunda 20 bin liradan 250 bin liraya kadar idari para cezası uygulanabilecek

- SPK, kitle fonlaması faaliyetlerinin, ortaklığa veya borçlanmaya dayalı olarak halktan para toplanması suretiyle yapılmasına ilişkin belirleme yapabilecek

- Ekonomiye katma değer sağlamaya yönelik olarak kalkınma ve yatırım bankalarının da katılım bankaları gibi faizsiz esasa göre fon kullandırabilmesinin önü açılacak