Borsada 'T+1' için değerlendirme süreci başlatıldı
-
Borsa İstanbul, borsada T+1 takası döngüsüne geçiş için tüm piyasa paydaşlarının konuya ilişkin görüşlerinin alınacağı bir değerlendirme sürecini başlatıldığını duyurdu.
-
Değerlendirme sürecini Bloomberg HT'ye yorumlayan ÜNLÜ & Co Araştırma Direktörü Tolga Kudaloğlu takas sürecinin kısaltılmasının faydalar sağlayacağını düşündüklerini ifade etti.
Borsa İstanbul takas süreleriyle ilgili çalışmalara yönelik bir açıklama yaptı.
Açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
Bilindiği üzere, Borsa İstanbul Pay Piyasası’nda işlem görmekte olan sermaye piyasası araçları için takas tarihi, işlem gününü takip eden ikinci iş günü (T+2) olarak uygulanmaktadır. Son dönemde küresel finans piyasalarında takas süresinin kısaltılması yönünde önemli gelişmeler yaşanmaktadır.
Amerika Birleşik Devletleri 28/05/2024 tarihinde (T+1) geçişini gerçekleştirirken Avrupa Birliği, İsviçre ve İngiltere (T+1) sistemine geçiş için 11/10/2027 tarihini hedeflemişlerdir. Diğer küresel piyasalar de benzer şekilde takas süresinin kısaltılmasına yönelik geçiş çalışmalarını sürdürmektedir.
Borsa İstanbul Grubu olarak; sermaye piyasalarında işlem yapan yatırımcıların işlem maliyetlerini azaltmak, işlem sonrası risklerini azaltmak ve küresel piyasaların işlem sonrası süreçleri ile uyumlanabilmek amacıyla, (T+1) takas döngüsüne geçişin uygulanabilirliği, sermaye piyasasına olası etkileri ve piyasa katılımcıları açısından doğurabileceği sonuçların detaylı olarak değerlendirilmesi amacıyla tüm piyasa paydaşlarının konuya ilişkin görüşlerinin alınacağı bir değerlendirme sürecini başlatmış bulunduğumuzu kamuoyuna saygı ile duyururuz.
"Sürenin kısaltılmasının faydalar sağlayacağını düşünüyoruz"
ÜNLÜ & Co Araştırma Direktörü Tolga Kudaloğlu, söz konusu kararı Bloomberg HT'ye değerlendirdi.
ABD, Kanada, Meksika ve Arjantin Mayıs 2024’te takas süresini (T+2)’den (T+1)’e düşürürken, Avrupa Birliği, İsviçre ve İngiltere’de ise takas süresinin kısaltılmasına yönelik çalışmaların devam ettiğini söyleyen Kudaloğlu hisse senetlerinin alım-satımı sonrası aracı kurumlarda operasyonel işlemlerin büyük ölçüde manuel yapıldığı dönemlerde takas süresinin (T+2) olması normal karşılanabileceğini ancak dijitalleşen ve operasyonel işlemlerin büyük bölümünün kullanılan programlar sayesinde artık otomatik olarak yapıldığı günümüz dünyasında takas süresinin de (T+1)’e düşürülmesinin önünde bir engel kalmadığını söyleyebileceklerini belirtti.
Kudaloğlu, takas süresinin kısaltılmasının hem yatırımcılar hem de piyasa katılımcıları için önemli faydalar sağlayacağını düşündüklerini ifade etti.
Kudaloğlu konuyla ilgili şu değerlendirmeleri yaptı:
Takas süresinin kısaltılması, işlemin tarafları arasındaki açık pozisyon süresini azaltarak, özellikle yüksek volatilite dönemlerinde karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirememe riskini düşürür ve bu riskin azalması da piyasaların daha istikrarlı bir şekilde işlemesine katkıda bulunabilir. Ayrıca daha kısa takas süresi, karşı taraf riskini azalttığı için, aracı kurumların yatırımcılardan isteyeceği gerekli olan teminat ve marj miktarını düşürebilir ve bu da sermayenin daha verimli kullanılmasını sağlayabilir.
Yatırımcıların satış işlemlerinden elde ettikleri nakde daha hızlı erişebilmeleri, nakit hesaplarıyla işlem yapan yatırımcılar için, satış ile açığa çıkan fonların, diğer finansal enstümanlara yeniden yatırılması veya nakit olarak çekimi için daha hızlı kullanabilmelerine de imkan sağlayacaktır. Bu da orta-uzun vadede piyasadaki likiditenin ve derinliğin artmasına destek olacaktır.
Takas süresinin (T+1)’e düşürülmesi, aracı kurumlardaki işlem sonrası süreçlerin daha hızlı ve otomatik hale getirilmesini de teşvik ederek manuel hataların azalmasına ve genel işlem verimliliğinin artmasına katkıda bulunabilir.
Diğer taraftan, (T+1)’e geçişte özellikle uluslararası işlemlerde zaman dilimi farklarına ve mevcut sistemlerin uyumluluğu ile ilgili yaşanabilecek sorunlara dikkat edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Aracı kurumların işlem sonrası süreçlerini ve teknolojik altyapılarını bu yeni takas süresine uyumlu hale getirmeleri gerekiyor. Ayrıca takas süresinin kısalması, temettü ve diğer kurumsal işlemlerin bildirim ve işlem sürelerini de etkileyebilecektir. Bu nedenle geçişin başarılı olabilmesi için tüm piyasa katılımcılarının operasyonel hazırlıklarını tamamlamaları ve süreçlerini yeni takas süresine uyumlu hale getirmeleri oldukça önemli görünmektedir.