Çin: ABD'nin Tayvan'a savaş gemisi göndermesi mülke tecavüz
Çin, ABD donanmasına ait iki savaş gemisinin dün Tayvan Boğazı'ndan geçmesinin, seyrüsefer serbestisi kapsamında görülemeyeceğini belirterek, geçişi "başkasının mülküne tecavüz" olarak niteledi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, bugün Pekin'de düzenlediği basın toplantısında, USS Antietam ve USS Chancellorsville gemilerinin, ana kara ile Tayvan Adası'nı ayıran boğazdan geçişine ilişkin değerlendirmede bulundu.
ABD savaş gemilerinin "seyrüsefer serbestisi" adına sıkça bölgede güç gösterisi yaptığını savunan Sözcü Cao, "Bunun bölgeyi özgür ve açık hale getirmekle ilgisi yok. Bu, 'başkasının mülküne tecavüz özgürlüğünü' amaçlayan bir provokasyon ve bölgesel barışa ve istikrara bilinçli bir sabotaj oluşturuyor." dedi.
ABD Donanmasının Pasifik'teki 7. Filosu, dün yaptığı açıklamada, "kruvazör" tipi iki savaş gemisinin, "Tayvan Boğazı'ndan rutin geçiş yaptığını" bildirmişti.
Açıklamada, "gemilerin Boğaz'a kıyısı olan ülkelerin hiçbirinin kara sularında olmayan bir koridoru kullandığı" vurgulanmıştı.
Geçiş, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin ay başında Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan'a yaptığı ziyaretten bu yana ABD Donanmasının Boğaz'daki ilk seyir faaliyeti olmuştu.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Doğu Cephesi Komutanlığı da yaptığı açıklamada, gemilerin geçişi nedeniyle "teyakkuz" ilan ederken, "geçişi yakından izledikleri, olası bir provokasyonu püskürtmeye hazır oldukları" mesajını vermişti.
Tayvan'ı topraklarının parçası olarak gören Çin, Boğaz'ı kendi kara suları ve egemenlik alanı kabul ediyor. ABD ise "uluslararası sular" statüsünde değerlendirdiği bölgede seyrüsefer serbestisi kapsamında geçiş hakkına sahip olduğunu savunuyor.
Pelosi'nin ziyareti ve tırmanan askeri gerilim
Pelosi, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Ada'yı 25 yıl aradan sonra ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olmuştu. Ziyaret, Ada'yı topraklarının parçası olarak gören Çin'in tepkisini çekmişti.
Çin ordusu, ziyaretin ardından Ada çevresinde askeri tatbikatlar başlatmıştı. 7 gün süren tatbikatlar, Ada'nın çevresinde fiili abluka oluşturmuştu. Gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlar sırasında Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.
Ordu sözcüsü, 10 Ağustos'ta tatbikatların tamamlandığını duyurmuş, ancak Tayvan Boğazı'ndaki askeri devriye faaliyetinin devam edeceğini bildirmişti.
Ziyaretinin ardından, Çin ordusuna ait savaş uçakları ve savaş gemilerinin Tayvan Boğazı'nda tarafların etki alanlarını sınırladığı varsayılan itibari "orta çizgi"yi geçtiği uçuşları ve devriye seferleri düzenli hale gelmişti.
Pekin, "tek Çin ilkesini" vurgulayarak Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kesmesini şart koşuyor.