Dijital ortamların yerinde incelenmesine Rekabet Kurumu'ndan kişisel yazışma güvencesi
Rekabet Kurulu'nun yerinde inceleme uygulamasının kapsamı halen Meclis'te bulunan kanun teklifiyle dijital ortamları da kapsayacak şekilde genişletilirken Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, kişisel veriler ve avukat-müvekkil yazışmalarını güvence altına alacak ayrıca düzenlemeler yapacaklarını belirtti. Dijital ortamları paylaşmayan bazı şirketlere cirolarının binde 5'i oranında ceza kesilmişti
Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun'da yapılan Meclis Sanayi Komisyonu'nda kabul edilen yasa teklifinde yerinde incelemeyi ilgilendiren 15'inci madde ile Rekabet Kurumu, şirketlerin defterlerini, fiziki ve elektronik ortam ile bilişim sistemlerinde tutulan her türlü verilerini ve belgelerini inceleyip bunların kopyalarını ve fiziki örneklerini alma konusunda yetkilendiriliyor.
Buradaki 'her türlü' ifadesiyle fiziki belge incelemesinin dışında dijital ortamda server üzerinden ulaşılabilecek e-mail, sosyal medya hesapları, whatsapp gibi çalışanlara ait tüm iletişim kanallarının yerinde inceleme kapsamına girmesi kişisel verilerin ve ticari sırların korunması açısından tereddüt yarattı.
BİROL KÜLE: DANIŞTAY KARARLARI DESTEKLİYOR
Düzenlemeye yönelik eleştiriler konusunda açıklama yapan Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, halen yürürlükte olan kanunun 15. maddesinin (a) ve (c) bentleri uyarınca ilgili teşebbüslerin yalnızca kağıt üzerindeki değil "her türlü evrak ve belgelerini inceleyebilir" ve incelemelerini "her türlü mal varlığına ilişkin" yapabildiğine dikkat çekerek, bu kapsamda uzun yıllardır inceleme yapan Kurum uzmanlarının ilgili teşebbüslerin bilgisayar sistemlerinde özellikle elektronik belge ve yazışmaları inceleyip kopya/çıktı alabileceği konusunda herhangi bir tereddüt bulunmadığını ifade etti.
Bu durumun son 10 yılda çok sayıda Danıştay kararıyla da açıkça desteklendiğini de vurgulayan Birol Küle, AB uygulamasında Komisyon görevlilerinin bilişim sistemlerine yönelik inceleme yetkilerinin ciddi biçimde genişletildiğini belirtti.
'KİŞİSEL VERİLERİ AYRICA AYRINTILI GÜVENCEYE ALACAĞIZ'
AB uygulamasında olduğu gizli nitelikteki kartel yapılarıyla etkin mücadele edilmesinin amaçlandığını da sözlerine ekleyen Küle, "Yeni düzenleme ile bilişim sistemlerinde inceleme yapılması konusunda hukuki altyapı güçlendirilirken kişisel verilerin ve avukat-müvekkil iletişimlerinin gizliliğinin korunması da AB uygulamasında olduğu gibi Rekabet Kurulunca yapılacak düzenlemelerle ayrıntılı olarak güvence altına alınacak" dedi.
Bununla ilgili itirazını milletvekillerine bilgi notuyla ileten TÜSİAD, düzenlemenin yabancı yatırımcıları tedirgin edebileceği uyarısında bulunmuştu.
DÜZENLEMEYLE İLGİLİ NE DEDİLER?
KARAMUSTAFAOĞLU: SERVERLARI AÇMAYANLARA CİRONUN BİNDE 5'İ KADAR CİDDİ CEZALAR KESİLDİ
15 yıl Rekabet Kurumu'nda Baş Uzman olarak görev yapan Av. Mert Karamustafaoğlu, yerinde incelemede mevcut uygulamada da serverda bulunan tüm dijital içeriklere bakılması talep edildiği için şirketler açısından sorunlar yaşandığını, bunlarında inceleme aşamasında ciddi cezalarla sonuçlandığını söyledi.
Şirket çalışanlarının bulut hesaplarından, whatsapp ve e-mail yazışmalarına kadar tüm içeriklere erişimin incelemede talep edildiğine dikkat çeken Karamustafaoğlu, "Uluslararası şirketin yurtdışındaki çalışanıyla ilgili söz konusu içerikler istendiğinde bu yerine getirilmeyince ya da geciktirilince yıllık satışların binde 5'i gibi yüksek oranda cezalar söz konusu olabiliyor. Zaten bazen server yurtdışında olduğu için erişim iznini almak da mümkün olamıyor" dedi.
Kişisel fotoğraf ve yazışmaların da bu içerikler arasında olabildiğini hazırlatan Karamustafaoğlu, çalışanların tablet, cep telefonu, bilgisayar gibi tüm iletişim araçlarının inceleme konusu olabildiğini kaydetti. Karamustafaoğlu, "2 senedir bu tür yerinde incelemelerle ilgili şikayetlerle uğraşıyoruz" dedi.
Karamustafaoğlu, çözüm olarak ise kanunda değişiklik yapmak yerine ikincil düzenlemelerle yönetmelik yayınlanarak, yerinde incelemeye kişisel verilerin ve ticari sırların korunmasına ilişkin net sınırlar konmasının yeterli olacağını savundu.
Ancak TÜSİAD'ın önerisinde kanun değişikliğinde sınırlamaların net olarak belirtilmesi gerektiği yer aldı.
SANLI: MESELE YETKİNİN NASIL KULLANILDIĞI
İstanbul Bilgi Üniversitesi Rekabet Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi Direktörü Doç.Dr. Kerem Cem Sanlı da şirketlerin yerinde incelemede koşulları sağlamadığı gerekçesiyle ceza aldığına dikkat çekerek, "Server yurtdışında izinleri bekliyoruz gibi gerekçeler öne sürülmesi de işe yaramıyor" dedi.
"Mesele yetkinin nasıl kullanıldığı" diyen Sanlı şöyle konuştu: "Sınırları iyi çizelim. Bunun için ikincil düzenleme yeterli olabileceği gibi Rekabet Kurumu'nun bir kılavuz yayınlaması da çözüm olabilir. Yerinde incelemenin sınırlarının ne olacağına dair kılavuz da Rekabet Kurulu için bağlayıcı olabilir."
Haber: Tahsin Akça