Gıda sistemlerini dönüştürmeye yardımcı olmak için daha iyi toprak ve kök sağlığı potansiyelinin nasıl ortaya konabileceğini tartışmak üzere ilk kez gerçekleştirilen Tek Dünya Toprak ve Kök Sağlığı Forumu etkinliğine dünya genelinde 800’den fazla kişi katıldı.
Küresel forumda tarım sektörüne dair uluslararası kuruluşlar, sivil toplum kuruluşları, akademi ve kamu ile özel sektörden uzmanlar bir araya geldi.
Tüketilen gıdanın yaklaşık yüzde 95’inin toprakta yetiştiğinin altı çizilen Forum'da dünyanın topraklarının üçte birinin bozulması sonucu hızlı eyleme geçilmediği takdirde söz konusu rakamın 2050 yılına kadar yüzde 90’a varacağı öngörüldü.
Toprak erozyonunun su, besin maddeleri ve bitkiler için uygun kök alanlarını azalttığına vurgu yapılan etkinlikte, "Sağlıklı kökler besin maddeleri ve suyun daha iyi kullanılmasını sağlar. Her tohumdan daha fazla sürgün ve yaprak üretilmesine yardımcı olarak çiftçilerin daha fazla gıda üretmesini ve toprağın daha fazla karbon yakalamasını sağlar. Sağlıklı kökler ayrıca toprak erozyonuyla başa çıkılmasına yardımcı olur" denildi.
Toprak ve kök sağlığının iklim değişikliğini hafiflettiğine vurgu yapılan Forum'da "Toprakta, atmosfer ve tüm bitki hayatının birlikte sahip olduğundan daha fazla karbon yatmaktadır. Araştırmalar, atmosferdeki 800 milyar ton ve bitki ve hayvanlardaki 560 milyara karşın, toprakta 2.500 milyar ton karbon bulunduğunu göstermektedir. Sağlıklı toprak daha da fazla karbon tutar. İyi köklere sahip sağlıklı bitkiler atmosferden daha fazla karbon yakalar" yaklaşımı ortaya kondu.
Etkinliğin bu yılki odak noktası, dünyadaki ekilebilir olmayan arazinin yaklaşık yüzde 60’ının Afrika’da olmasıydı.
Türkiye, Orta Doğu, Sahra Altı Afrika ve Güney Afrika’ya odaklanan paralel çalıştaylar, bölgesel dillerde özel tartışmaların gerçekleştirilmesine olanak tanıdı.
Kurul oturumlarındaki açılış konuşmacıları arasında yer alan Syngenta Group CEO ve Syngenta Sürdürülebilir Tarım Vakfı Başkanı Erik Fyrwald, “Her şey toprakla başlar. Toprak, verimli tarım uygulamalarının temelidir. Sağlıklı toprakla, sağlıklı bitkiler, sağlıklı kişiler ve sağlıklı bir gezegen elde edebilirsiniz. Yenileyici tarım uygulamalarıyla toprak sağlığını gündeme oturtarak, iklim değişikliği, biyo-çeşitlilik kaybı ve gıda güvenliği konularına odaklanmanın yanında çiftçilerin geçim olanaklarını iyileştirmek üzere görüşmeler yapıyoruz. Dünya Toprak ve Kök Sağlığı Forumu uluslararası topluluğun bunu birlikte başarmaya doğru hareket etmesine yardımcı oluyor” dedi.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Baş Bilim İnsanı Dr. Ismahane Elouafi ise kurul oturumundaki açılış konuşmasında "Gıdamızın yüzde 95’ini sağladıkları için tarımın temeli sağlıklı topraklardır. Topraklar ayrıca yakıt, lif ve medikal ürünler sağlar ve karbon döngüsünde kilit rol oynar, suyu tutar ve süzer ve su baskınları ve kuraklığa karşı direnci arttırır” diye konuştu.
Açılış panelinde konuşan The Nature Conservancy Afrika Tarım Direktörü Michael Misiko ise “İklim değişikliği, gelişmek için muhtaç olduğu toprak ve köklerimizin hayat ve sağlığının ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.
Farkındalık yaratan eylemlerin öneminin altını çizen Uluslararası Mısır ve Buğday Geliştirme Merkezi (CIMMYT) Türkiye Ülke Temsilcisi ve Baş Bilim İnsanı Dr. Abdelfattah Dababat, “Yetiştiriciler temelde toprak/kök sağlığını bir problem olarak görmüyor. Pek çoğu, kök çürüklüğü hastalıkları ve tarlalarında, mahsullerini etkileyen toprak sağlığı sorunlarının farkında değil. Bu nedenle buraya, “gizli düşman” terimi çok oturuyor. Bu bağlamda, kök ve toprak sağlığı yönetimi gerçekleşmiyor ve bu ürün kayıpları kabul edilemez bir hal alıyor” dedi.
Konuşmacılar ayrıca, toprak ve kök sağlığı ve uzun vadeli ekonomik verimlilik ve toplumların refahı arasındaki ilişkiye de vurgu yaptı. Toprak sağlığını ölçen teknolojiler ve çiftçiler ve bilim insanlarının bilgilendirilmiş karar almasını sağlamadaki rolleri de ele alınan diğer konular arasındaydı. Küçük toprak sahiplerini güçlendirmenin ve modern teknolojilere erişimlerini sağlamanın önemi yanında, bunu başarmak için kamu-özel sektör işbirliğinin önemi de vurgulandı.
Afrika Tarım Direktörü (TNC) Dr. Michael Misiko, Güney Afrika İdari Direktörü (Solidaridad) Mandla Nkomo, Bonn Üniversitesi, Toprak-Ekosistem Bitki Patolojisi Eski Başkanı Prof. Richard Sikora ve Syngenta CP R&D Südürülebilirlik Başkanı Steve Maund, açılış paneli konuşmacıları arasında yer aldı.
Kapanış paneli konuşmacıları arasında ise CIMMYT Üst Düzey Bilim İnsanı, Türkiye Ülke Temsilcisi Dr. Abdelfattah A. Dababat, Africa Green Revolution Forum İdari Müdürü Debisi Araba, Afrika Tarım Araştırmaları Forumu İcra Müdürü Yemi Akinbamijo, Afrika Tohum Ticareti Birliği Başkanı Azariah Soi ve Syngenta Tohum Bakımı Başkanı Luc Henry idi. Panelin moderatörü ise Syngenta İş Sürdürülebilirliği Lideri Neva Sadıkoğlu-Novaky oldu.
Küresel Forum'da farklı paralel oturumlar gerçekleştirildi.
Oturumlarda, kök sağlığını korumak ve iyileştirmek amacıyla toprak kaynaklı hastalıklar için çözümler, topraklarının sağlık ve verimliliğini iyileştirmek ve kamu ve özel sektörlerin katılımını artırmak için küçük toprak sahiplerini desteklemek, toprak ve kök sağlığı için toprak işlemesiz teknolojiler ve tohum işleme ve nematot toprak zararlısı baskıları ele alındı.
Konvansiyonel toprak işleme sistemlerinin olumsuz etkilerinin toprak erozyonu ve karbon salınımlarını kapsadığına vurgu yapılan forumlarda, toprak işlemesiz teknolojilerin önemi masaya yatırıldı.
Forumun Türkiye oturumunda ise geleceğin tarımı konuşuldu. Araştırma enstitüleri de dahil bir çok uzmanın katkıları ile çözüm önerileri tartışıldı. 2050 yılında 9 milyar olması beklenen dünya nüfusunun gıda güvenliği için toprak ve kök sağlığının önemi vurgulandı.
