Bloomberght

Enflasyon Mart'ta beklentinin altında kaldı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mart ayına ilişkin tüketici ve üretici fiyat endekslerini yayımladı. Mart ayında enflasyon beklentilerin altında gerçekleşti. Üretici fiyatları tarafındaki gerilemenin etkisiyle üretici-tüketici enflasyonu arasındaki makas da iki yılın en düşük seviyesine geriledi.

Giriş: 03 Nisan 2023, Pazartesi 10:00
Güncelleme: 03 Nisan 2023, Pazartesi 11:19

Türkiye'de aylık enflasyon serisi Mart ayında da devam ederek 51. aya yükseldi.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) yayımladığı verilere göre Mart ayında tüketici fiyatları bir önceki aya göre yüzde 2,29 arttı.

Yıllık olarak ise enflasyon yüzde 50,51 olarak kaydedildi. Çekirdek göstergede yıllık artış ise yüzde 47,36 oldu.

Mart ayında, endekste kapsanan 143 temel başlıktan, 24 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 8 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 111 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.

Üretici fiyat endeksi ise aynı dönemde bir önceki aya göre yüzde 0,44 arttı. Üretici fiyatlarında yıllık artış ise Mart'ta yüzde 62,45 oldu.

Üretici fiyatlarında yaşanan gerilemeyle üretici ve tüketici enflasyonu arasındaki makas da daralmaya devam etti. Mart ayı itibariyle söz konusu makas 11,9 puanla iki yılın en düşük seviyesine indi.

Aylık en yüksek artış eğitimde

Mart ayında bir önceki aya göre en yüksek artış gösteren grup yüzde 6,30 ile eğitim oldu. Eğitimi yüzde 3,85 ile lokanta ve oteller, yüzde 3,84 ile gıda ve alkolsüz içecekler takip etti.

Giyim ve ayakkabı grubunda ise fiyatların bir önceki aya göre yüzde 1,92 düştüğü izlendi.

Yıllık en yüksek artış lokanta ve oteller grubunda

Ana harcama grupları itibariyle Mart'ta en yüksek yıllık artış yüzde 70,73 ile lokanta ve otellerde yaşandı. Lokanta ve oteller grubunu yüzde 67,89 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 64,68 ile sağlık grubu takip etti.

En yüksek artış yaşayan ürün dana eti

Tüketici fiyatları bazında Mart'ta en fazla fiyat artışı yüzde 19,90 ile dana etinde oldu. Dana eti fiyatlarındaki artışı yüzde 15,16 ile şarküteri ürünleri ve diğer et çeşitleri, yüzde 11,16 ile yumurta ve yumurtayla ilgili ürünler, yüzde 10,88 ile paket turlardaki artışlar izledi.

Martta fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında, yüzde 9,40 ile orta öğretim, yüzde 6,66 ile yemek odası ve oturma odası mobilyaları, yüzde 6,19 ile kahve, yüzde 5,89 ile kümes hayvanları eti, yüzde 5,38 ilaçlar, yüzde 4,96 ile makarna çeşitleri yer aldı.

Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 6,25 ile kara yolu ile şehirler arası yolcu taşımacılığında gerçekleşti. Bunu yüzde 5,01 ile sebzeler, yüzde 3,79 ile kadın giyimi, yüzde 2,15 ile erkek giyimi, yüzde 1,91 ile diğer katı ve sıvı yağlar, yüzde 1,29 ile taze süt, yüzde 1,19 ile margarin, yüzde 0,96 ile katı yakıtlar, 0,89 ile kadın ayakkabısı izledi. En az fiyat düşüşü ise 0,42 ile şekerde görüldü.

Beklenti aylıkta yüzde 2,75 seviyesindeydi

Bloomberg HT anketine katılan ekonomistlerin beklentisi aylık enflasyonun yüzde 2,75 olması yönündeydi. Yıllık enflasyona ilişkin beklenti ise yüzde 50,8 olarak belirlenmişti.

Enflasyonda yıllık seyir baz etkisiyle de bir süredir gerileme eğilimindeydi. Ekim ayında yüzde 85,51 ile zirveyi gören enflasyonda o dönemden sonra düşüş ivmesi yakalanmıştı.

Goldman Sachs ekonomistleri Clemens Grafe ve Başak Edizgil’e göre düşüş büyük ölçüde gıda ve benzin fiyatlarının yarattığı baz etkisinden kaynaklı gerçekleşiyor. Hem aylık manşet hem de yıllık çekirdek enflasyonda artışın yüksek kalması düşüş trendinin kalıcılığı konusunda soru işaretleri yaratıyor.

Öncü göstergelerde aylık artışlar sürdü

Enflasyon açısından belli derecelerde öncü gösterge olarak öne çıkan Türk-İş ve İTO endekslerinde de Mart ayında aylık bazda yükseliş görüldü.

İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) hesapladığı İstanbul enflasyonu göstergesi Ücretliler Geçinme Endeksi Mart'ta bir önceki yılın aynı ayında göre yüzde 73,02 artış kaydetti. Perakende fiyatlarda yıllık artış Şubat ayında yüzde 78,62 oranında gerçekleşmişti. İstanbul’da Şubat ayında yüzde 3,83 olan aylık perakende fiyat artışı Mart'ta yüzde 2,95 oldu.

Türk-İş verilerine göre, Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 1,76 oranında gerçekleşti. İki aylık değişim yüzde 17,96 tespit edildi. Son on iki ay itibariyle değişim oranı yüzde 94,62 oldu.