Advertisement
HABERLER ABONE OL

Amerikan Merkez Bankası Fed, küresel piyasaların odaklandığı faiz kararını açıkladı.

Fed, politika faizini yüzde 0-0,25 aralığında sabit tuttu. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi, faizin bu aralıkta sabit bırakılacağı yönündeydi.

Fed aylık varlık alımlarını 120 milyar dolar olarak devam ettirdi.

Karar metninde, varlık alımlarına ilişkin ifadeler de yer aldı. Buna göre, ekonominin varlık alımlarını azaltmak için hedeflere doğru ilerleme sağladığı ifade edildi.

Karar metninde, ekonomideki ilerlemenin devam etmesi durumunda varlık alım hızındaki yavaşlamanın gündeme alınabileceği belirtildi.

Metinde konuyla ilgili olarak, "Eğer istihdam ve enflasyon hedeflerine doğru ilerleme beklendiği gibi devam eder ise, varlık alımlarının hızında bir yavaşlatmaya karar vermek yakında gerekli olabilir." ifadeleri kullanıldı.

Noktasal grafikte 2022'de faiz artışı bekleyen yetkili sayısı arttı

Fed'in faiz kararıyla birlikte ekonomik öngörüler ve faiz beklenti patikasını ortaya koyan noktasal grafikte yayımlandı.

Buna göre, 9 yetkili 2022 yılı için faiz artışı öngörüsünde bulundu. Haziran ayında yayımlanan noktasal grafikte, 7 yetkili faiz artışı öngörüsünde bulunmuştu.

Son noktasal grafiğe göre, 2023'te faiz artışı bekleyen yetkililerin sayısı ise 17 oldu. Sadece bir üye 2023'te faizlerin sabit kalacağını öngördü.

Enflasyon beklentilerinde yukarı, büyümede aşağı yönlü revizyon

Ekonomik öngörülere bakıldığında, 2021 PCE enflasyon beklentisi bir önceki öngörülere göre yüzde 3,4'ten yüzde 4,2'ye çıkarıldı. 2022 için bu göstergeye ilişkin sınırlı bir revize geldi ve beklenti yüzde 2,2 oldu.

Çekirdek PCE enflasyon beklentisi 2021 için yüzde 3'ten yüzde 3,7'ye çıkarılırken, 2022 için ise yüzde 2,1'den yüzde 2,3'e yükseltildi.

2021 için büyüme beklentisi ise aşağı yönlü revize edildi. Buna göre, 2021 büyüme beklentisi yüzde 7'den yüzde 5,9'a çekildi. 2022 büyüme beklentisi ise 0,5 puanlık yukarı revize ile yüzde 3,8 oldu.

İşsizlik için 2021 beklentisi yukarı çekildi. Buna göre, Fed'in 2021 işsizlik beklentisi yüzde 4,5'ten yüzde 4,8'e çıkarıldı. 2022 işsizlik beklentisi ise yüzde 3,8'de kaldı.

Powell: Varlık alımlarının azaltılmasının 2022 ortasında son bulması uygun olabilir

Toplantının ardından Fed Başkanı Jerome Powell, basın toplantısı düzenledi. Powell'ın toplantıda verdiği en önemli mesaj varlık alımlarının azaltılmasının 2022 ortasında son bulmasının uygun olabileceği yönündeki mesajıydı.

Powell'ın konuşmasında şu mesajlar öne çıktı:

"Bugün federal açık piyasası, faiz oranlarını sabit tuttu ve mevcut olarak varlık alımları hızımızı koruma kararı aldı. Bu önlemler, güçlü faizlerle ve bilançomuzla alakalı yönlendirmesiyle, para politikamızın ekonomide toparlanma tamamlanana kadar desteklemeye devam etmesini garanti altına almıştır.

Daha önce görülmemiş mali politika adımları ve aşılamadaki toparlanma inanılmaz şekilde desteklemektedir. Ekonomik ve istihdam göstergeleri güçlenmeye devam etmiştir. Büyümenin 2. yarıda da güçlü bir şekilde devam etmesi beklenmektedir. En fazla pandemiden etkilenen sektörler son aylarda iyileşme gösterdi. Ancak, Kovid-19 vakalarındaki artış toparlamayı yavaşlattı. Hane halkı harcaması özellikle de yılın ilk yarısında hızlı bir şekilde arttı, fakat Temmuz ve Ağustos’ta yavaşladı. Çünkü Kovid-19 ile alakalı sektörlerde örneğin, restoranlarda yumuşama oldu. Arz tarafında aktiviteyi zorlayan bazı kısıtlamalar vardı. Bunu özellikle de otomotiv tarafında görüyoruz. Küresel anlamda yarı iletkenlerde yaşanan sorun bunu etkiledi. Virüsün etkisi ve arz tarafındaki sorunu düşünecek olursak, Fed’in bu yılki büyüme tahmini bir önceki tahminimize göre aşağı yönlü revize edildi. Ancak katılımcılar hala hızlı bir büyüme öngörmektedir.

Genel olarak ekonomik aktiviteyi düşündüğümüzde, iş piyasadaki koşullar iyileşmeye devam etti. İşçi talebi oldukça güçlü ve aylık olarak son 3 ayda 750 bin istihdam olduğunu görüyoruz. Ağustos’ta ise istihdam artışı görünür bir şekilde yavaşladı. Özellikle de pandemiye olan hassasiyetle, bazı sektörlerde daha fazla hissedildiğini görüyoruz. Örneğin, eğlence ve konaklamada...

Ağustos’ta işsizlik yüzde 5,2 oranındaydı. İş piyasasındaki katılım düşük seviyelerden çok fazla yükselme göstermedi. Pandemi ile alakalı faktörler, süre gelen virüs korkuları ve bakım ihtiyacı, istihdam artışını aşağı yönlü baskılamaktadır. Bu faktörler, virüsle alakalı ilerleme kaydedildikçe azalacaktır ve istihdamda artışa yol açacaktır. Katılımcılar, önümüzdeki dönemlerde iş piyasasının iyileşmesini tahmin etmektedir. Bu yılın sonu için medyan olarak işsizliğin yüzde 4,8 oranında olduğunu görüyoruz. 2023 ve 2024 için olan tahmin yüzde 3,5 oranında. Ekonomik düşüş herkesi eşit şekilde etkilemedi. Bu durum hizmetler sektöründeki Afro-Amerikalılarda ve Hispaniklerde daha fazla hissedildi.

Enflasyon yüksek kaldı ve önümüzdeki aylarda yüksek kalmaya devam edecek. Fiyatlarda yukarı yönlü baskı görüyoruz. Bunun sebebi de, bazı sektörlerde üretimin yakın vadede tepki vermesini azaltacak arz sorunlarından kaynaklanmaktadır. Bu darboğaz beklenenden uzun sürmüştür ve bu yılın enflasyon tahminini etkilemiştir. Arz etkileri şu an geçicidir ve hayatımızdan çıkacaktır.

Para politikası çerçevemiz çok iyi bir şekilde enflasyon beklentilerinin çıpalanmasının önemini vurgulamaktadır. Yüksek enflasyon, ciddi bir endişe haline geldiğinde o zaman kesinlikle buna tepki vereceğiz ve enflasyonun hedeflerimiz doğrultusunda ilerlemesi için araçlarımızı kesinlikle kullanacağız. Ekonominin patikası, virüsün gidişatına bağlı olmaya devam edecektir.

Delta varyantı, Kovid-19 vakalarının artmasına sebep olmuş ve ekonomik toparlanmayı yavaşlatmıştır. Aşılama tarafındaki ilerleme, virüsü kontrol altına alma konusunda ve daha normal ekonomik koşullara dönmeye yardımcı olacaktır. Fed’in politika adımları maksimum istihdam ve fiyat istikrarı hedefi ile ilerlemektedir ki, finansal sistemin aynı şekilde ilerlemesini sağlayabilelim.

Varlık alımları kritik bir öneme sahip bir araçtır ve pandeminin başında bu araç çok işe yaradı. O süreden beri ekonomiyi destekleyecek bir araç oldu. Bugünkü toplantımızda Komite, hedeflerimiz yolunda aldığımız adımları gözlemlemeye devam etme kararı aldı... İyileşme sürerse yakında varlık alımı azaltma hızına yönelik karar verebiliriz. Bu kararlar alınırken, katılımcılar genel olarak şu görüştedir: Ekonomik toparlanma devam ettikçe, kademeli varlık alım azaltımı önümüzdeki yılın ortasında uygun olabilir. Bilançomuz genişlemeyi bıraksa bile, uzun vadeli menkul kıymetlerin olması finansal koşulları desteklemeyi devam edecektir. Bir sonraki varlık alımlarının azaltılmasının, doğrudan herhangi bir şekilde faiz artırımına işaret etmediğinin altını çizmek isterim. Çünkü, bu tarafta daha farklı bir durum var. Mevcut olan faiz aralığının uygun olduğunu düşünüyoruz.”

Başkan Powell, belediye tahvilleri hakkındaki soruları da yanıtladı

Powell'ın, Fed'in 2020'de pandeminin etkileriyle mücadele kapsamında aldığı tipten yerel yönetim tahvillerinden tuttuğu ortaya çıkmıştı. Powell'ın bu tip varlıklarda 1,5-2,5 milyon dolar arasında bir meblağ tuttuğu, bu varlıkları 2019 yılında aldığı belirtilmişti. 2020 yılında Fed bu varlık sınıfından 5 milyar dolarlık alım gerçekleştirmişti. Bu varlıklar içinde Powell'ın ailesinin 2016 yılında aldığı Illinois eyalet tahvilleri de yer alıyordu.

Toplantıda belediye tahvilleri hakkında CNBC’e tarafından yönlendirilen soruya cevap veren Powell, şu ifadeleri kullandı:

“Ben kişisel olarak, portföyümde çok uzun süredir belediye menkul kıymeti tutuyorum. Aslında eşim ve ben bu varlıklara sahibiz. Belediyeler her zaman Fed yetkililerinin yatırım yapması için güvenli yerler. Bu görülmeyen bir şey değil. Kovid-19 krizinin ardından ben bu politikayı tersine çevirdim. Bunu hiç gözümü kırpmadan yaptım. Çünkü finansal piyasalar çok önemliydi ve belediyelerin aslında çöküş noktasında olduğunu biliyorduk. Aynı zamanda farklı çıkar sorunları olmasın diye dikkate aldığımız şeyler de var. Ancak haklısınız tabii ki. Burada spekülasyon yapmak istemiyorum, ancak kapsayıcı olarak bir değişiklik yapacağız. Yıllar sonra, bu duruma dönüp baktığımız zaman doğru şeyi yaptığımızı söylemek istiyorum. Kamunun çıkarını koruduğumuz şekilde hareket ettiğimizi düşünmek istiyorum.”

Piyasada ilk tepkiler

Fed'in faiz kararı, varlık alımlarına ilişkin mesajları ve noktasal grafikte öngörülen faiz patikası sonrasında altın ve hisseler yükselirken, doların gerilediği görüldü. Kararın ardından ilk tepki olarak Bloomberg dolar endeksi yüzde 0,3 düştü. Dolar/TL kuru ise 8,63 seviyesinde yatay kaldı.

Bloomberg HT yayınına konuk olan Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp ve Garanti Yatırım, Yatırım Danışmanlığı Müdürü Tufan Cömert, Amerikan Merkez Bankası Fed’in, piyasa beklentilerine paralel şekilde politika faizini yüzde 0-0,25 arasında sabit tutma kararını değerlendirdi.

Powell kayda değer ilerleme söylemini kullanmıştı

Fed Başkanı Jerome Powell, Ağustos sonlarında Fed’in yıllık Jackson Hole konferansında yaptığı konuşmada, FOMC’nin, işgücü piyasası “açık bir ilerleme” sağlanırken, enflasyon hedefinin de yakalanmasının ardından bu yıl varlık alımlarını azaltmaya başlayabileceğini söylemişti.

Bu süreçte birçok Fed yetkilisi de teşviklerin geri çekilmesine yönelik görüşmelerini açıklamışlardı. Şahin kanat varlık alımlarının azaltılması zamanının geldiğini söylerken, daha güvercin görüşte olan yetkililer ise bunun için daha çok veriye ihtiyaç duyulduğuna işaret etmişti.

Fed yetkilileri daha önce, ekonominin Kovid-19’dan toparlanması ile birlikte enflasyon ve istihdam konusunda “kayda değer ilave ilerleme” gösterene dek tahvil alımlarına devam etme taahhüdünde bulunmuşlardı.

Enflasyon yüzde 5'in üzerindeki seyrini sürdürüyor

Fed'in gündeminde varlık alımlarının azaltılması olurken, bu kapsamda önemli göstergelerden biri olan enflasyon verisinin yüzde 5 üzerindeki seyri de devam ediyor.

Son gelen Ağustos verilerine göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE) bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,3 arttı.

Aylık olarak bakıldığında Ağustos ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0,3 arttığı görüldü. Bu veriye ilişkin ekonomistlerin beklentisi yüzde 0,4 olmuştu. Aylık veri son yedi ayın en düşük artışını kaydetti ve fiyatlara yönelik yukarı yönlü baskının bir kısmının azaldığına işaret etti.

Çekirdek enflasyon göstergesi olan gıda ve enerji dışı TÜFE yıllık olarak yüzde 4 arttı. Beklenti artışın yüzde 4,2 olması yönündeydi. Çekirdek enflasyon ise aylık yüzde 0,1 artış gösterdi. Buradaki beklenti yüzde 0,3 olarak belirlenmişti.

Çekirdek enflasyon tarafında görülen aylık artış Şubat'tan bu yana en düşük artış olarak kaydedildi.

Altın, Fed’in varlık alımı azaltımına yakında başlayabileceğine işaret etmesiyle ikinci günde de değer kaybetmeye devam etti. Gram altın ise küresel altın fiyatlarındaki düşüşe rağmen dolar/TL’deki yükselişle yatay bir seyir izledi.

Amerikan Merkez Bankası Fed, piyasa beklentilerine paralel şekilde politika faizini yüzde 0-0,25 arasında sabit tuttu. Karar metninde, ekonomideki ilerlemenin devam etmesi durumunda varlık alım hızındaki yavaşlamanın gündeme alınabileceği belirtildi.

Fed politika yapıcılarının beklentilerinin yer aldığı noktasal grafikte de 2022'de faiz artışı öngören Fed yetkilisi sayısının arttığı izlendi. Ekonomik öngörülerde enflasyon beklentileri yukarı çekilirken, büyüme beklentilerinde düşüş görüldü. Karar sonrası konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, teşviklerin geri çekilmesi sürecinin 2022 ortasında son bulmasının uygun olabileceğini söyledi.

Fed’in varlık alımını azaltmaya başlaması ve görece daha şahin bir para politikası izlemesi uzun vadede altın fiyatları üzerinde aşağı yönlü bir baskı yaratabilir. Altın fiyatları, Fed'in 2023'e kadar iki faiz artırımı gördüğü ve daha para politikasında sıkılaşmanın başlayabileceğine işaret ettiği Haziran ayı toplantısı sonrasında yüzde 5'ten fazla değer kaybetmişti.

Ons altın fiyatı

Haftaya 1.755 dolar civarında başlayan ons altın, Evergrande’nin borç krizinin tüm finansal sisteme yayılabileceğine dair endişelerle kademeli bir şekilde yükselerek çarşamba günü 1.785 dolara kadar ulaşmıştı. Fed’in varlık alımlarının azaltılabileceğiyle ilgili mesajları sonrasında 1.764 dolara kadar gerileyen ons altın, bu haftaki kazançlarını silmeye doğru ilerliyor.

Gram altın fiyatı

Dolar/TL ve küresel altın fiyatlarındaki zıt hareketlerin birbirini dengelemesiyle Ağustos başından bu yana dar bir fiyat aralığında işlem gören gram altın, yeni haftaya 486 TL seviyesinde başlamıştı. Gram altın, dolar/TL’deki yükselişin küresel altın fiyatlarındaki düşüşü dengelemesiyle 491 TL civarında işlem görüyor.

Fed’in kısmen şahin bir patika öngörmesine rağmen bir belirsizliğin ortadan kalkmasıyla hisseler geniş çaplı yükseliş kaydediyor.

ABD’de S&P 500 ve Nasdaq 100 endeksleri çarşamba gününü yüzde 1 yükselişle kapadılar. S&P 500 vadelileri bu sabah yüzde 0,3 yükseliyor.

Yaklaşan Evergrande borç ödemesine rağmen Çin Merkez Bankası’nın kısa vadeli likidite operasyonları Çin borsalarını yukarı taşıyor. Çin Şanghay Bileşik, CSI 300 ve Hong Kong Hang Seng artıda. Japonya borsaları ise olumsuz ayrışıyor, Topix yüzde 1 geriliyor. Fed kararı sonrası ABD 10 yıllık tahvil getirisi iki baz puan düşüşle yüzde 1,30’a geriledi. Bloomberg Dolar Endeksi 1154,7 seviyesinde yatay.

Teşviklerin geri çekilmesi ufukta gözüktü

Fed Başkanı Jerome Powell Fed’in varlık alım azaltımının en erken kasım ayında başlayabileceğini ve 2022 ortasında sürecin tamamlanabileceğini açıkladı.

Faiz kararının ardından konuşan ve varlık alımları konusunda bugüne kadarki en net mesajını veren Powell ekonomiye acil pandemi desteğinin geri çekilmesini açıklarken varlık alım azaltımının “en erken bir sonraki toplantıda gelebileceğini” söyledi.

Bir sonraki Fed toplantısı 2-3 Kasım’da yapılacak.

Gerekirse teşviklerin geri çekilmesi için daha fazla beklenebileceğinin de ihtimal dahilinde olduğu sinyalini de veren Powell varlık alımında yavaşlamanın faiz artışı başlangıcı anlamına gelmeyeceğini söyledi.

Powell taper süreci bitmeden faiz artışı beklemediğini dile getirdi. Tapering mesajına ek olarak Fed üyelerinin çeyreklik projeksiyonları da açıklandı. 18 Fed üyesinin 2022 yılı faiz artışı için 9-9 bölündüğü görüldü.

Medyan projeksiyonlar ise 2023’e kadar faiz artışı olmayacağı tahminini gösterdi. 2023 medyan faiz beklentisi hazirandaki yüzde 0,6 tahmininden yüzde 1’e yükseldi. Bu da 2023’te üç faiz artışı yapılabileceği anlamına geliyor.

Grant Thornton Başekonomisti Diana Swonk karar sonrası Bloomberg TV’ye yaptığı açıklamada “Fed’in daha fazla şahinleştiğini görüyoruz” yorumunu yaptı.

Brezilya Merkez Bankası, politika faizini 100 baz puan artırdı ve artan enflasyonla mücadele etmek için üst üste üçüncü faiz artırımını Ekim'de yapabileceğinin sinyalini verdi.

Bankanın Copom adıyla bilinen para politikası kurulu oy birliğiyle gösterge faiz oranını ekonomistlerin genel beklentilerine paralel olarak yüzde 6,25'e yükseltti.

12 aylık enflasyonu çift haneli rakamlara yaklaşmakta olan Brezilya, tüketici fiyat artışıyla mücadele etmek için yıl başında yüzde 2 ile tarihi dip seviyede bulunan gösterge faiz oranını artırdı.

Copom, para politikasında sıkılaştırmayı sürdürmek için gelecek ay 1 puanlık başka bir faiz artırımına daha gideceğini açıkladı.