ABD merkez bankası Fed'in iki kıdemli yetkilisi, ABD'nin koronavirüs pandemisini kontrol altına alamamasından dert yandı ve ABD'nin çabalarının diğer gelişmiş ülkelere nazaran daha zayıf kandığına dikkat çekerek, bunun ülke ekonomisinde toparlanmayı olumsuz etkilediğini kaydetti.
Avrupa'nın deneyimini dikkate alarak ABD'yi ciddi bir şekilde eleştiren Boston Fed Başkanı Eric Rosengren, ABD'nin ticari faaliyeti Kovid-19'un yayılmasını yeterli bir şekilde kontrol altına almadan yeniden açma konusundaki istekliliğinin ters teptiğini söyledi.
Rosengren Çarşamba günü Massachusetts'te Güney Sahili Ticaret Odası'nda yaptığı değerlendirmede, "Eyaletlerin virüsü kontrol etmeye yönelik kamu sağlığı rehberliği bazlı sınırlı ya da tutarsız çabaları, vatandaşları sadece şiddetli hastalığa ilişkin gereksiz bir riskle karşı karşıya bırakmakla kalmıyor, aynı zamanda muhtemelen ekonomik gerilemenin daha da uzamasına yol açıyor" dedi.
Rosengren, virüsün yayılmasının yeniden hızlanmasının yüksek frekanslı ekonomik veriler ile ölçülen bir yavaşlamaya neden olduğunu belirtti. Rosengren, bu yavaşlamanın muhtemelen devam edeceğini ve artan sayıda geçici işten çıkarmaların, kaydadeğer mali ve parasal politika müdahalelerine rağmen, kalıcı istihdam kayıplarına dönüşebileceğinden endişe duyduğunu sözlerine ekledi.
Boston Fed Başkanı, "Resmi kısıtlamalar gevşetilse bile, birçok kimse, sağlığını korumak için sosyal ilişki gerektiren faaliyetlerden kaçınmaya devam etmeyi tercih edebilir," dedi ve "Böyle bir davranış biçimi kök salarsa, ekonominin hızlı bir şekilde tam istihdama yönelik ivmesi muhtemelen gücünü kaybedecek" şeklinde görüş bildirdi.
Virüs Tablosu
Johns Hopkins Üniversitesi ve Bloomberg News'un derlediği verilere göre, Kovid-19'dan dolayı hayatını kaybedenlerin sayısı 12 Ağustos itibarıyla 164,000'i geçti ve vaka sayısı son bir haftada yüzde 4.1 arttı. ABD'de işgücü piyasası Temmuz ayında, istihdamın 1.76 milyon artması ile birlikte iyileşmeye devam etti, ancak Rosengren, perakende harcamaların virüsün en hızlı yayıldığı bölgelerde tekrar düşmekte olduğunu gösteren tüketici faaliyetlerine ilişkin yeni verileri işaret etti.
Boston Fed Başkanı, virüsü kontrol altına alma konusunda ABD'nin Avrupa'ya kıyasla zayıf performansına dikkat çekti. Avrupa'da birçok ülke hareketlilik ve kamu faaliyetleri üzerinde sıkı tedbirler aldı. Bu tedbirler ilk başta keskin bir ekonomik gerilemeye yol açtı, ancak daha sonra çok hızlı ve güçlü bir toparlanma geldi.
Rosengren, "Bu daha başarılı virüsü kontrol altına alma politikasının bir sonucu olarak, Avrupalıların perakende ve eğlence/dinlence lokasyonlarına ziyaretleri, Amerikalıların bu gibi lokasyonlarına ziyaretlerine nazaran çok daha güçlü bir toparlanma gösterdi ve virüs öncesi seviyelere yaklaştı" dedi.
Maske Disiplini
Dallas Fed Başkanı Robert Kaplan da benzer görüşleri dile getirdi.
Kaplan, Lubbock Ticaret Odası'nda yaptığı değerlendirmede, "Sıçrama devam ediyor, ancak, virüsün ABD'nin bazı bölgelerinde tekrar yayılması ile birlikte, bu durum sıçramanın hızını kesiyor," dedi ve "Dünyada bir grup ülke virüs yayılma hızını oldukça düşük seviyelere çekti ve çok hızlı bir şekilde toparlanıyor" şeklinde görüş bildirdi.
Kaplan, ABD'li yetkililere, özellikle maske kullanımı gibi korumacı tedbirlere uyulmasını sağlama konusunda çok çaba göstermeleri ve ülkenin borçlarını fazla artırmaktan kaçınması için yardımcı olma çağrısında bulundu.
Kaplan, "Üç trilyon doların üstüne, her üç ayda bir, daha sonra geri ödemek zorunda kalacağımız borçlanmalara gitmek yerine, sağlık konusunda daha disiplinli tedbirler alır ve bu protokolları takip ederdim" dedi.
Mali Teşvik
Konuşmaların ardından soru-yanıt bölümünde, Rosengren, artan borç yüküne karşın, işletmeler ve hanehalkına krizde hayatta kalabilmeleri için ilave mali teşvik sağlanmasını "güçlü bir şekilde" desteklediğini söyledi. Ancak Rosengren, daha fazla harcamanın, virüsü kontrol altına almaya yönelik dha güçlü çabalar ile birleştirilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Rosengren, "Güçlü mali adımların atılması ve çok az kamu sağlığı tedbiri alınması tamamen yanlış bir bileşim olur," dedi ve "Borcun patlamamasını gerçekten sağlamayı istiyorsanız, pandemiyi kontrol altına almayı sağlamalısınız. Maske takmak maliye politikasına sahip olmaktan çok daha ucuz" şeklinde görüş bildirdi.
Rosengren, liderler sosyal mesafe pratikleri konusunda bir duruş sergilerlerse, ülkenin diğer bir karantinadan kaçınabileceğini söyleyerek, Çarşamba günü Bloomberg TV'de Michael McKee'ye yaptığı değerlendirmelere benzer noktalara değindi.
Boston Fed Başkanı, "Şimdi uygun adımları atmak karantinaya nazaran açık bir şekilde çok daha az maliyetli, ancak siyasi liderlerimiz bu adımları atma konusunda oldukça ketum" dedi
Ana Cadde
Rosengren ayrıca Fed'in, Boston Fed tarafından yönetilen bir acil tedbirler seti olan Ana Cadde Kredilendirme Programı'nı da savundu. Pandemiden hasar gören küçük ve orta boy işletmelere toplam 600 milyar dolara kadar fon sağlanması için hazırlanan bu program, yavaş işlemesi ve yoğun bürokratik işlemlerden dolayı eleştiriliyor.
Rosengren, "Bazıları Ana Cadde Programı'nın ilk mütevazi faaliyetlerini başarısızlık olarak göstermekte istekli görünüyor. Buna hiç katılmıyorum," dedi ve "Borç verenler ve bankaların programa daha aşina olmaları ile birlikte, portalımıza kredi sağlayan banka sayısında istikrarlı bir artış görüyoruz" şeklinde görüş bildirdi.
Rosengren, 856 milyar dolar tutarında kredinin portalda aktif halde olduğunu ve 250 milyar dolardan fazla kredinin taahhüt edildiğini ya da verildiğini sözlerine ekledi.
Boston Fed Başkanı, "Eğer birçok epidemiyolojik modelin tahmin ettiği üzere virüs sonbahar döneminde tekrar artarsa, bu program çok daha gerekli bile olabilir" dedi.