Enflasyon beklenenden hızlı arttı

Kasım ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 6,13, üretici fiyatlarında yüzde 10,72 düzeyinde oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2011 yılı Kasım ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi bir önceki aya göre yüzde 1,73 artış gösterdi.

Merkez Bankası, mali ve reel sektördeki karar alıcılarla her ay iki kez gerçekleştirdiği Beklenti Anketi'nin Kasım ayı 2. dönem sonucuna göre, Kasım ayı enflasyon beklentisi yüzde 0,92, gelecek ayın enflasyon beklentisi yüzde 0,51, yıl sonu yıllık TÜFE beklentisi yüzde 9,22 düzeyinde çıkmıştı. Piyasaların Kasım ayı enflasyon beklentisi ise TÜFE'de yüzde 1,74 ile yüzde 3, ÜFE beklentisi de yüzde 0,93 ile yüzde 1,47 arasında değişiyordu.

Yılın 11 aylık döneminde ise enflasyon yüzde 9,82 olarak hesaplandı. Yıllık bazda yüzde 9,48 artan TÜFE'de, on iki aylık ortalamalara göre de yüzde 6,13 artış gerçekleşti.

Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış, yüzde 5,59 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. Kasım ayında endekste yer alan gruplardan alkollü içecekler ve tütünde yüzde 3,69, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3,27, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1,69, ev eşyasında yüzde 1,15, haberleşmede yüzde 0,90, lokanta ve otellerde yüzde 0,62, konutta yüzde 0,61, sağlıkta yüzde 0,23, eğitimde yüzde 0,07, eğlence ve kültürde yüzde 0,01 artış, ulaştırmada yüzde 0,55 düşüş gerçekleşti.

TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış yüzde 19,14 ile çeşitli mal ve hizmetlerde görüldü. Yüzde 18,56 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 13,22 ile ulaştırma, yüzde 11,09 ile de ev eşyası artışın en yüksek olduğu diğer harcama grupları oldu.

2011 yılı Kasım ayında endekste kapsanan 445 maddeden 54 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 317 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 74 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

-ÜFE-

Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise 2011 Kasımda aylık bazda yüzde 0,65 arttı. 11 aylık döneme ilişkin ÜFE artışı yüzde 12,20 olarak hesaplandı. Yıllık artış 13,67 olan ÜFE, 12 aylık ortalamalara göre ise yüzde 10,72 yükseldi.

Tarım sektöründe üretici fiyatları yüzde 5,40 artarken, sanayi sektöründe yüzde 0,25 azalma meydana geldi. Tarım sektörü endeksinde, 11 ayda yüzde 7,14, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,25, 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 5,61 artış meydana geldi.

Sanayi sektörü endeksinde 11 ayda yüzde 13,27, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,54 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 11,82 artış gerçekleşti. ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 4,18 ile tütün ürünleri imalatı alt sektöründe gerçekleşti.

Sanayinin üç sektöründen, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 1,86, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,18 artış, imalat sanayi sektöründe ise yüzde 0,50 düşüş gerçekleşti.

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, yüzde 4,18 ile tütün ürünleri imalatı, yüzde 3,33 ile büro makineleri imalatı, yüzde 2,79 ile deri ürünleri imalatı, yüzde 2,16 ile maden kömürü ve linyit, yüzde 1,98 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımı, yüzde 1,86 ile elektrik, gaz üretimi ve dağıtım alt sektörleri oldu. Buna karşılık fiyatlar geçen aya göre incelendiğinde, metal cevheri sektöründe yüzde 6,63, ana metal sanayi sektöründe yüzde 5,99, iletişim teçhizatı imalatı sektöründe yüzde 2,95, tekstil ürünleri imalatı sektöründe yüzde 1,63 azalma meydana geldi.

-ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGELERİ-

Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, ''çekirdek enflasyon'' yerine açıklanan TÜFE göstergeleri, Kasımda aylık bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,66, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 1,20 arttı. Fiyatlar, enerji hariç yüzde 2,06, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 1,48 arttı.

Enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 1,93 artış gözlenen endekste, enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve fiyatı yönetilen, yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç artış yüzde 2,04 oldu.

Fiyatlar, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 1,36, işlenmemiş gıda ürünleri hariç, enerji hariç ve alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 1,27, enerji hariç, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç yüzde 1,24 yükseldi.

Özel kapsamlı TÜFE göstergelerine yıllık bazda bakıldığında ise mevsimlik ürünler hariç yüzde 10,12, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 10,32, enerji hariç yüzde 8,95, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 9,82, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 8,24, enerji hariç, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç yüzde 8,52, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç ve işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 9,50 yükseldi.

Türkiye'de Kasım ayında tüketici fiyatlarının en fazla arttığı bölge yüzde 2,48 ile ''Mardin, Batman, Şırnak, Siirt'' oldu.

Tüketici fiyatları aylık bazda İstanbul'da yüzde 1,78, İzmir'de yüzde 1,51, Ankara'da ise yüzde 1,92 artış gösterdi.

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2011 Kasım ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeki (TÜFE) verilerine göre, TÜFE'de aylık bazda en yüksek artışın gözlendiği ''Mardin, Batman, Şırnak, Siirt'' bölgesini, yüzde 2,43 ile ''Gaziantep, Adıyaman, Kilis'' bölgesi, yüzde 2,41 ile de ''Şanlıurfa, Diyarbakır'' bölgesi izledi.

Kasımda tüketici fiyatlarının en az arttığı bölge yüzde 1,19 ile ''Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan'', yüzde 1,21 ile de ''Bursa, Eskişehir, Bilecik'' bölgesi oldu.

-Yıllık bazda en yüksek artış ''Erzurum, Erzincan, Bayburt'ta-

Yıllık bazda değerlendirme yapıldığında da fiyatlarda en yüksek artışın gözlendiği bölge yüzde 11,72 ile ''Erzurum, Erzincan, Bayburt'' oldu.

Bu bölgeyi yüzde 11,25 ile ''Gaziantep, Adıyaman, Kilis '', yüzde 10,83 ile ''Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan'' bölgeleri takip etti. Yıllık bazda en düşük fiyat artışı ise yüzde 8,76 ile İstanbul'da görüldü.

TÜİK verilerine göre, TÜFE'de 11 aylık dönem için yüzde 11,56 ve 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 8,05 ile en yüksek fiyat artışı da yine ''Erzurum, Erzincan, Bayburt'' bölgesinde gerçekleşti.

-Bölgeler itibarıyla fiyat artışları-

İstatistiki bölgelere göre TÜFE değişim oranları, Ekim ayı itibarıyla aylık ve yıllık bazda şöyle oldu:

.

. (yüzde)

. AYLIK YILLIK

. ------ ---------

TÜRKİYE 1,73 9,48

TR10 (İstanbul) 1,78 8,76

TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) 1,75 9,91

TR22 (Balıkesir, Çanakkale) 1,81 10,13

TR31 (İzmir) 1,51 9,39

TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) 1,96 10,07

TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) 1,77 9,74

TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) 1,21 9,21

TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) 1,58 9,81

TR51 (Ankara) 1,92 9,92

TR52 (Konya, Karaman) 1,49 9,54

TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) 1,31 9,32

TR62 (Adana, Mersin) 1,76 9,57

TR63 (Hatay, K.Maraş, Osmaniye) 2,39 10,32

TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) 1,56 10,58

TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) 1,62 10,35

TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) 1,77 10,20

TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) 1,24 10,63

TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) 1,96 9,31

TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) 1,49 10,32

TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) 1,38 11,72

TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) 1,19 10,83

TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) 1,94 10,27

TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) 1,70 10,21

TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) 2,43 11,25

TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) 2,41 9,61

TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) 2,48 9,46

Kasım ayı itibariyle yıllık fiyatlar, tarım sektöründe yüzde 5,25, sanayi sektöründe de yüzde 15,54 arttı.

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2003 baz yıllı ÜFE sonuçlarına göre, Kasım ayında ÜFE'de yüzde 13,67 olan yıllık artış, tarım sektöründe yüzde 5,25, sanayi sektöründe de yüzde 15,54 artış olarak hesaplandı.

Tarım sektörünün alt kalemleri incelendiğinde Kasım ayında aylık bazda, tarım, avcılık, ormancılıkta fiyatlar yüzde 6,35 artarken, balıkçılıkta da yüzde 25,44 geriledi. Yıllık bazda ise tarım, avcılık ve ormancılıkta yüzde 5,02, balıkçılıkta yüzde 17,26 fiyat artışı görüldü.

-Sanayi sektörü-

Sanayi sektöründe ise Kasım ayında bir önceki aya göre fiyatlar yüzde 0,25 gerilerken, yıllık bazda ise yüzde 15,54 fiyat artışı kaydedildi. Sanayi sektöründe 12 aylık ortalamalara göre yüzde 11,82'lik fiyat artışı gerçekleşti.

Sanayinin alt sektörlerinde geçen ay imalat sanayinde fiyatlar yüzde 0,50 azalırken, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 1,86, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 0,18 artış oldu.

Bu sektörlerde yıllık artış da imalat sanayinde yüzde 16,41, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 21,77, elektrik, gaz ve suda ise yüzde 6,28 oldu.

İmalat sanayinin alt sektörüne bakıldığında ise bir önceki aya göre en fazla fiyat artışı, yüzde 4,18 ile tütün ürünleri imalatında gerçekleşti. Yıllık bazda ise yüzde 51,23 ile kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatında kaydedildi.

TÜİK rakamlarına göre sektörler ve alt sektörler itibarıyla ÜFE ve TÜFE'deki aylık ve yıllık artış oranları şöyle:

SEKTÖRLER/ALT GRUPLAR AYLIK YILLIK

(Yüzde)

---------------------------------- ------ -------

ÜRETİCİ FİYATLARI

GENEL 0,65 13,67

TARIM 5,40 5,25

Tarım, avcılık, ormancılık 6,35 5,02

Balıkçılık -25,44 17,26

SANAYİ -0,25 15,54

Madencilik ve taş ocakçılığı 0,18 21,77

İmalat Sanayi -0,50 16,41

Elektrik, gaz ve su 1,86 6,28

TÜKETİCİ FİYATLARI

TÜRKİYE 1,73 9,48

Gıda ve alkolsüz içecekler 3,27 7,11

Alkollü içecekler ve tütün 3,69 18,56

Giyim ve ayakkabı 5,59 8,41

Konut 0,61 8,88

Ev eşyası 1,15 11,09

Sağlık 0,23 0,46

Ulaştırma -0,55 13,22

Haberleşme 0,90 4,83

Eğlence ve Kültür 0,01 5,92

Eğitim 0,07 6,62

Lokanta ve oteller 0,62 8,01

Çeşitli mal ve hizmetler 1,69 19,14