Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2B arazilerinde hak sahiplerinin, 6 ay beklemeden hemen bu hafta itibarıyla başvurmalarını arzuladıklarını belirterek, ''Çünkü biz bir an önce bu süreci başlatmak istiyoruz'' dedi.
Bakan Şimşek, Maliye Bakanlığı'nda 2B yasası kapsamında en çok taşınmazların bulunduğu 12 ilin defterdarlarının da katılacağı 2B konulu bilgilendirme toplantısı düzenledi.
Şimşek, toplantıda yaptığı konuşmada, zamanında başvurmazlarsa 2B alanlarındaki kullanıcıların doğrudan satın alma haklarının düşeceğini bildirdi.
Şimşek, ''Hak sahipleri bu kanunla getirilen büyük bir fırsatı kaçırmış olacaklar. Hatta bazı yaptırımlarla karşı karşıya kalacaklar. Çünkü artık burası Maliye Bakanlığı'na devredilmiş standart bir Hazine mülküne dönüşmüştür'' dedi.
Bakan Şimşek, 2B alanlarının satışından elde edilecek gelirlerin, Türkiye'de afet riskinin azaltılması, orman köylülerinin desteklenmesi, orman alanlarının güçlendirilmesi ya da yeni orman alanlarının yapılmasında kullanılacağını söyledi.
Maliye Bakanı Şimşek, tüm Türkiye'de 2B alanlarında ortalama metrekare fiyatının 8,5 lira olduğunu bildirdi.
Şimşek, yapılan tespitlerde rayiç bedel toplamının 26,5 milyar lira olduğunu belirterek, tamamının peşin ödenmesi durumunda 14,8 milyar lira gelir elde edileceğini söyledi.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2B alanlarında, Türkiye'nin tamamında ortalama metrekare fiyatının 8,5 lira olduğunu bildirdi. Şimşek, ''Bugüne kadar yaptığımız tespitlerde rayiç bedel, 26,5 milyar lira. Bunun yüzde 70'i 18,5 milyar lira. Eğer tamamı peşin ödenirse yaklaşık 14,8 milyar liralık bir gelir söz konusu'' dedi.
Bakan Şimşek, 2B alanlarına ilişkin düzenlediği bilgilendirme toplantısının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlarken, rayiç bedelin yerine göre değiştiğini kaydetti. Şimşek, ''Rayiç bedel, sokaktan sokağa, parselden parsele, semtten semte, ilden ile, ilçeden ilçeye tabii ki değişir'' dedi.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 1981 yılı öncesinde orman vasfını kaybetmiş alanların 2B yasası kapsamında olduğunu belirterek, ''Şunu bilmenizde fayda var, 32 yıl önce orman vasfından çıkarılmış yerlerden bahsediyoruz, bugün itibariyle bir orman alanını biz Maliye olarak, hükümet olarak satmıyoruz'' dedi.
Şimşek, Maliye Bakanlığı'nda düzenlediği basın toplantısında 2B olarak adlandırılan orman vasfını yitirmiş arazilerin satışı ile imara açılmasını öngören yasa ve bu konudaki uygulamalar hakkında bilgi verdi.
2B ile ilgili kanunun TBMM tarafından kabul edildiğini ve 26 Nisan 2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiğini hatırlatan Şimşek, orman vasfını kaybetmiş alanlardan, 32 yıl önce orman vasfından çıkarılmış alanlardan bahsedildiğini söyledi.
Bugün itibariyle bir orman alanının Maliye olarak veya hükümet olarak satılmadığını vurgulayan Şimşek, 1961 Anayasası'nda orman vasfını kaybetmiş alanların ormanlıktan çıkarıldığını, yine 1982 Anayasası'nda da belli şartlar altında bazı alanların orman alanlarının dışına çıkarıldığını hatırlattı. Şimşek, ''Aslında 26 Nisan'da yürürlüğe giren kanunun içeriği, 1982 Anayasası'nda, 1981 öncesinde orman vasfını kaybetmiş alanlarla ilgilidir. Bunun bilinmesinde büyük fayda var'' dedi.
Bakan Şimşek, 1981'den sonra orman niteliğinde olan alanlarda yapılaşmaya gidilirse ilgili idarenin orayı yıkacağını vurguladı.
-410 bin hektarlık alan 2B kapsamında
Söz konusu yasayla 31 Aralık 1981 tarihinden önce orman niteliğini tam olarak kaybetmiş, ormana dönüşmesi mümkün olmayan 410 bin hektarlık alanın kapsandığını kaydeden Maliye Bakanı, bu alanların belirlenen bedeller üzerinden hak sahiplerine satılacağını bildirdi.
Bu alanların bir diğer özelliğinin de imar planları yapılamamış, düzenli kentleşme gerçekleşememiş alanlar olduğunu kaydeden Şimşek, amaçlarının bu tür ihtilafları da çözmek olduğunu kaydetti.
Şimşek şöyle konuştu:
''Amacımız vatandaşla olan mülkiyet sorunlarını çözmektir. Çünkü vatandaş, yıllardır orman vasfını kaybetmiş, ama tapusuz olarak kullandığı taşınmazlarda tapu sahibi olacak. Yani birinci konu bu. Yine belki şu türden uygulamalar da olmuştu. Geçmişte tapusu olan alanlar vardır, sonradan Orman Genel Müdürlüğü itiraz etmiştir ve burayı orman diye tapuya tekrar kaydetmiştir. Şimdi biz geçmişte tapusu olanlara da bunları bedelsiz olarak devredeceğiz. Bunun hukuki bir zemine kavuşturulması, vatandaş ve devlet arasındaki davaların son bulması amacımız. Özellikle gecekondu ve kentsel dönüşüm projeleri yapılarak çarpık ve plansız yerleşim alanlarının yeniden düzenlenmesini de biz amaçlıyoruz.
Yani dolayısıyla burada 3-4 temel amacımız var. Mülkiyet sorunlarını çözmek istiyoruz, geçmişte tapusu olan alanların 2B'ye dönüşmüşse yine vatandaşa hakkını iade ediyoruz. Davalar son buluyor ve kentlerimiz inşallah bu proje sayesinde güzelleşecek.''
-Satışlar nasıl olacak?
2B alanlarının satışı konusunda da bilgi veren Maliye Bakanı Şimşek, söz konusu alanların rayiç bedelin yüzde 70'i üzerinden satılacağını, peşin satışlarda da indirim yapılacağını bildirdi.
Şimşek, ''Buranın değeri diyelim ki 100 liraysa 70 lira üzerinden satılacak. Eğer tamamı peşin ödenirse yüzde 20'lik indirim olacak. Yani 100 liralık yer 56 liraya satılmış olacak. Yok eğer yüzde 50'si peşin verilirse yüzde 10'luk bir indirim söz konusu. Peşin alamayanlara da yine durumuna göre yani mücavir alan içerisinde olup olmadığına bağlı olarak faizsiz 3 ile 4 yıl arasında bir taksitlendirme yapılacak'' diye konuştu.
Maliye Bakanlığı olarak üstlendikleri sorumluluğun çok ağır olduğunu kaydeden Şimşek, bakanlık olarak 10-12 bin tane hazine mülkünün satışını gerçekleştirirken, bu uygulama ile 500 bin parselle karşı karşıya kaldıklarını söyledi.
Bu tarihi fırsattan tüm vatandaşların yararlanması gerektiğini ifade eden Mehmet Şimşek, başvuru parası ve nüfus cüzdanı fotokopisi ile 30 Ekim tarihini beklemeden başvurulmasını istedi. Bakan Şimşek, tapuları iptal edilen ve iade hakkından yararlanacaklar için ise sürenin 28 Nisan 2014'de bittiğini belirterek, ''Ben yine de onların yerinde olsam bir an önce başvurumu yaparım. Çünkü onlardan hiçbir şey istemeyeceğiz'' dedi.
-Zamanında başvurmayanların hakları düşecek
Zamanında başvuruda bulunmayan kullanıcıların doğrudan satın alma haklarının düşeceğini de kaydeden Şimşek, dolayısıyla hak sahiplerinin kanunla getirilen büyük bir fırsatı kaçırmış olacaklarını ve alanında standart bir hazine mülküne dönüşmüş olacağını söyledi.
Çarpık ve plansız yerlerin yoğun olduğu alanlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, TOKİ ve belediyelerin kentsel dönüşüm projeleri yapabileceklerini ifade eden Şimşek, bu alanlardaki vatandaşların da haklarının korunacağını bildirdi.
Şimşek, ''Diyelim ki bir alanda kentsel dönüşüm zaruri. Bunu da TOKİ veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile ilgili belediyeler vasıtasıyla yapacağız. Burada 2 seçenek var. Vatandaş ya Maliye Bakanlığı'na ödeyeceği bedeli doğrudan doğruya ilgili belediye veya TOKİ'ye ödeyecek, bu şekilde hak sahipliği devam edecek. Ya da buralarda kentsel dönüşüm için gerekli planlar yapılacak o planlar çerçevesinde uygulama söz konusu olacak'' dedi.
-Satış gelirleri nerelerde kullanılacak?
2B satışlarından elde edilecek gelirlerin önemli bir bölümünün afet riski altındaki alanların dönüştürülmesinde kullanılacağını bildiren Maliye Bakanı, ''Afet riskinin azaltılmasında bu kaynaklar yüzde 90'a kadar kullanılacak. Ayrıca orman köylülerinin nakledilmesi ve kalkınmalarının desteklenmesinde kullanılacak. Yine bu kanuni düzenlemeyle orman sınırları dışına çıkartılan alanların en az 2 katı verimsiz orman alanlarının ıslahı ve yeni orman alanlarının tesisinde bu kaynaklar kullanılacak'' dedi.
-Rayiç bedeller
Taşınmazların rayiç bedellerinin en çok tartışılan konular arasında olduğunu dile getiren Mehmet Şimşek, bununla ilgili oluşturulan Bedel Tespit Komisyonu'nun parsel parsel değer tespitinde bulunduğunu bildirdi.
Değerler tespit edilirken emsal satışlara bakıldığını, sanayi ve ticaret odalarına başvurulduğunu, belediyelerden bilgi alındığını ve muhtarlarla diyaloğa geçilerek bedellerin tespit edildiğini ifade eden Şimşek, ''Bedeller belirlenirken çok kapsamlı bir yaklaşım sergilendi, bunun da bilinmesinde büyük yarar görüyorum'' diye konuştu.
Hak sahiplerinin listelerinin ilgili muhtarlıklarda, mal müdürlüklerinde, defterdarlıklarda ve Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nde yer alacağını kaydeden Şimşek, ''Ben ümit ediyorum bu uygulama hem ülkemiz hem de vatandaşlarımız açısından hayırlı olacak. Biz inşallah bunu başarılı bir şekilde uygulayacağız. Vatandaşlarımız ne kadar hızlı davranırlarsa biz de kendilerine o kadar hızlı hizmet etme fırsatı bulacağız'' dedi.
-''Tespitler parsel bazında yapıldı''
Rayiç bedellerin tespitinin komisyon tarafından ve birçok bilgi kaynağına dayanılarak, parsel bazında yapıldığını belirten Şimşek, 2B alanlarında Türkiye'nin tamamında ortalama metrekare fiyatının 8,5 lira olduğunu bildirdi. Şimşek, 2B alanları içinde tarım arazisi niteliğinde ve şehir merkezinde olan yerler bulunduğunu söyledi.
Bakan Şimşek, bugüne kadar yapılan tespitlerde rayiç bedelin 26,5 milyar lira olarak belirlendiğini ifade ederek, ''Bunun yüzde 70'i 18,5 milyar lira. Eğer tamamı peşin ödenirse yaklaşık 14,8 milyar liralık bir gelir söz konusu'' dedi.
Hak sahipliğinin önceden tespit edildiğini ve kadastro uygulamasıyla kesinleştiğini, burada bir ihtilaf öngörmediklerini belirten Şimşek, şöyle devam etti:
''Çünkü bu çalışmalar yapılırken, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü bu listeleri ilan etti, askıya astı, bunlara itirazları kabul etti, itirazları sonuçlandırdı. Bu süreç çok önceden başlamış, tamamen bitmiş. Bugün geldiğimiz nokta itibariyle hak sahipliği kesinleşmiş bir süreçten bahsediyorsunuz.
Buradaki kaynağın nerede kullanılacağını kanunla belirledik. Tabii ki bütün gelirler bütçeye gelir, sonra kanunla bunların nerede harcanacağı ifade edilmişse ona göre Maliye Bakanlığı olarak o alanlara tahsis ederiz. Yani burada ayrı bir fon oluşturulmamakla birlikte bunlar kanunla belirlendiği için özel bir gelir... Bu özel gelir, kanun çerçevesinde dağıtılacak. Bunu kim belirleyecek, Bakanlar Kurulu belirleyecek. Ona göre de, bu kentsel dönüşüme, afet riskinin azaltılmasına ağırlıklı olarak kullanılacak. Ama orman köylülerimiz de desteklenecek ve 2B niteliğinde olan alanların 2 katı kadar da ya orman ıslahı yapılacak ya da yeni ormanlar tesis edilecek.''
-''Sorun yaşanmaması için gerekli tedbirleri aldık''
Bakan Şimşek, mal müdürlüklerinde veya defterdarlıklarda sorun yaşanmaması için gerekli tedbirleri aldıklarını belirterek, konuyu çok ciddiye aldıklarının altını çizdi.
Şimşek, ''Arkadaşlarımız çok ciddi bir iş yükü ile karşı karşıya. Mesela, 2B alanlarının yoğun olmadığı yerlerden, diğer illere personel takviyesi yaptık, yapacağız. Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün genel müdür yardımcılarına, daire başkanlarına 'belli iller sizin sorumluluğunuz' dedik. Arkadaşları oralarda görevlendirdik. Vatandaşa kolaylık olsun diye ne gerekiyorsa yapıyoruz'' dedi.