AVRUPA’DA SON DURUM
Hafta sonunda Yunanistan’da yapılan anketlerin 6’sında birden kurtarma paketine destek veren Samaras’ın partisi Yeni Demokrasi birinci parti çıkarken, bunu ülkenin eurodan çıkmayacağı şeklinde speküle eden piyasa aktörleri Yunan Borsası ASE 20’yi % 6.87 zıplattılar. Euro / Dolar gün içinde bu haberlerle beraber 1.26’yı da geçerken günün devamında alımlar korunamadı. Dünya hisselerinden 4 trilyon dolar silen Mayıs satışlarının ardından tepki üretmeye çalışan yatırımcıların karşısındaki en büyük engellerden biri de İspanya. İki hafta önce ülkenin 4. Büyük bankası ve aktifleri ülke milli hasılasının 1/3’üne yaklaşan Bankia’yı 4.5 milyar euro karşılığında kamulaştıran İspanyol hükümeti yeni 19 milyarlık bir paketi daha bu bankaya akıtmaya karar verdi. Başbakan Rajoy bu kurtarmanın sermaye koymak yerine borçla yapılacağını açıklarken bankanın hisseleri gün içinde % 29’dan fazla düşmesine rağmen günü % 13 aşağıda tamamladı, yıl başındna bu yana düşüş % 62’ye vardı. Euro bu haberlerle değer yitirirken dolara karşı 1.2531’den işlem görüyor. Çıkan gazete haberlerinde daha fazla yardımın da gerekli olabileceği speküle edilince İspanya 10 yıllık tahvilinin bileşik faizi % 6.48’den günü tamamladı. Bulaşma etkisi yarınki ihaleler öncesinde İtalyan 10 yıllık faizini % 5.74’e taşıdı. 10 yıllık Alman bonosu % 1.36’ya inerken birçok çevre ülke ile arasındaki makas yeni yükseklere tırmandı. Böylece hem Almanya’nın güvenli liman özelliği onaylanmaya hem de çevre ülkelere olan ilgisizlik artmaya devam etti. Eurostoxx 600 Endeksi günü % 0.01 düşüşle kapattı.
ASYA AÇIK, ABD DE KATILACAK
Dün Yunanistan gelişmelerini kısmen satın alan Asyalı yatırımcılar MSCI Asya Endeksi’ni % 0.6 yukarı taşırlarken bugün de endeks % 0.9 primli. İspanya haberleri bölgeyi mutsuz etmeye yetmezken inanç, bölgede kısa vadeli istikrar sağlanabileceği yönünde. Japonya’da perakende satışlar ve işsizlik verileri beklentileri karşılayamasa da Nikkei 225 Endeksi % 0.43 primli. Dolar / Yen ise 79.5 sınırında ve değişim göstermiyor. 10 Asya para biriminden oluşan ADXY Endeksi ise dolara karşı % 0.06 geriliyor. Bölgenin moral kaynaklarından biri de Çin. Dün % 1’lik düşüşü tersine çeviren ve Başbakan Jiabao’nun geniş bir canlandırma paketi açıklayacağını düşünen oyuncular Şanghay Bileşik Endeksi’ni % 1.24 yükselterek son 2 haftanın zirvesine çıkarmış durumdalar. Yuan, dolara karşı değer yitirirken geçtiğimiz günlerde ABD’nin Çin’e ‘kur manipülatörü’ dememesiyle de değer kaybetmek için alan bulmuş oluyor.
EMTİADA HAFTANIN KALANI ÖNEMLİ
Dün kapalı kalan S&P GSCI Emtia Endeksi bugün işleme açıldı ve güne karışık başlamış durumda. 24 maddeden oluşan endeksin petrol cephesinde yeşillendiği görülüyor. Risk iştahındaki canlanma çabaları ve haftanın kalanında açıklanacak ABD verilerinin destekleyebileceği yönündeki beklenti ile WTI varil başına 91.35’ten alıcı bulurken Brent petrol 107.28’den işlem görüyor. Değerli metallerde karışık seyir görülürken spot altın ons başına 1.575’ten ekranlara yansırken nakit gümüşte son seviye 28.5. Çin’den gelecek canlandırma paketinin sonunda bakır talebine yol açacağını düşünen alıcıların ilgisiyle COMEX bakır % 0.94 primli. Rusya ve civar ülkelerde yağışların yeniden canlanmasıyla buğday % 0.66 düşüşte. Mısır ve soyada ise dolardaki değer kayıpları moral oluyor ve alımlar hakim. Dolar Endeksi 82.22’de.
TÜRKİYE’DE GELİŞEN PİYASALAR’DA ÖNEMLİ GÜN
TCMB’nin politika faizine ve faiz koridoruna ilişkin bir değişiklik yapması beklenmezken bankada tutulan TL zorunlu karşılıkların bir bölümünün daha Dövizde tutulması yönünde yolun açılabileceği düşünülüyor. Daha önce Başkan Başçı tarafından açıklanan değişikliğe göre zorunlu karşılıklarını % 40 oranında döviz cinsinden tutma hakkı olan bankaların bu oranı artırmaları mümkün olacak. Böylece TL’den faiz alamayan banka hem kendine likidite yaratabilecek hem de MB döviz rezervlerini kuvvetlendirmek imkanı bulacak. Bankaların % 10’luk olası bir değişimde tüm haklarını kullanmaları durumunda 4 milyar TL’den fazla kalıcı likiditeye kavuşmaları bekleniyor. Diğer yandan bankanın aylık fonlama miktarlarını ayarlayıp ayarlamayacağı ve böylece likiditeyi daha da sıkıp sıkmayacağı takip edilecek. Dolar / TL güne 1.8357’den başlarken ek parasal sıkılaştırmaya gitmeyen bankanın hamlesi sonrasında TL’deki değer kazançları hız kesmişti. Aynı etki faizde alım şeklinde kendini gösterirken tüm vadelerde alım görüldü ve gösterge faiz % 9.45’ten günü tamamladı. İMKB 100 Endeksi ise temettü ödeyen şirketlerin etkisiyle geriledi ve gelen cılız alımlarla günü % 0.06 primli ve 54.843’ten bitirdi. Bugün de temettü ödeyecek şirketlerin etkisiyle endeksin 200 puandan fazla gerileyeceği hesaplanıyor.
Türkiye dışında da Macaristan MB faiz kararı, Polonya ve Güney Afrika 1. Çeyrek büyüme rakamları izlenecek. Bölge oyuncularından İsrail MB dün politika faizini % 2.5’te sabit bırakırken hayli yumuşak bir görüntü çizdi. Zayıflayan iş gücü piyasasından ve büyüme dinamiklerinden söz eden banka düşük bir enflasyon beklediğini de ekledi. İsrail Şekeli bugün % 0.12 düşüşle yoluna devam ediyor.
Gökhan Şen
Bloomberg HT Araştırma Bölümü