Dünyanın en büyük doğalgaz üreticileri

Türkiye kullandığı doğalgazın yüzde 98'ini ithal ediyor. Türkiye şu anda beş ayrı ülkeden, Rusya, İran, Cezayir, Nijerya ve Azerbaycan’dan doğalgaz alıyor. Türkiye yaklaşık 27 milyar metreküp ile en çok doğalgazı Rusya'dan ithal ediyor. İthal edilen doğalgaz miktarına bakıldığında Ruslara bağımlılık oranımız yüzde 61 civarında. Bu nedenle Türkiye, tek bir kaynağa bağlı kalmamak için arz kaynaklarını çeşitlendirmeli. Öte yandan ABD'den sonra en büyük doğalgaz tüketicisi konumunda olan Avrupa , doğalgaz ihtiyacının yüzde 38'ini üye ülkelerin üretimlerinden karşılıyor. Doğalgaz tüketimi konusunda üretimi iç talebi karşılamayan AB, doğalgaz ihtiyacının yüzde 24' ünü Rusya'dan, yüzde 17'sini Norveç'ten, yüzde 10'unu Cezayir'den, yüzde 2'sini Libya'dan, yüzde 2'sini Nijerya'dan ve yüzde 2'sini Mısır'dan ithal ediyor.

Peki, Türkiye'nin ve Avrupa'nın doğalgaz satın aldıkları, dünyada en büyük doğalgaz üreticileri kimler ve rezervleri ne?

Dünyanın en büyük doğalgaz üreticileri:

Cezayir

4 trilyon 502 milyar metreküp kanıtlanmış doğalgaz rezervleri bulunan Cezayir Avrupa Birliğinin ihtiyacının yüzde 25'ini karşılıyor. Cezayir yıllık 85 milyar metreküp doğalgaz üretimi yaparken, tükettiği miktar 29.8 milyar metreküp.

Üretim: 85 milyar merteküp

Tüketim: 29.8 milyar metreküp

Kanıtlanmış rezervler: 4 trilyon 502 milyar metreküp

Hollanda

Kuzey Denizinde büyük doğalgaz rezervleri bulunmasına rağmen, Hollanda doğalgaz üretiminin büyük bir kısmını kıyı kuyularından elde ediyor. Doğalgaz bolluğu nedeniyle, Hollanda elektrik üretiminin sadece yüzde 3'ünü nükleer kaynaklardan elde ediyor.

Üretim: 85.17 milyar metreküp

Tüketim: 53.19 milyar metreküp

Kanıtlanmış rezervler: 1 trilyon 387 milyar metreküp

Çin

Çin artan enerji ihtiyaçları nedeniyle doğalgaz ithal ederken, son dönemde Çin hükümeti kaya gazı üretimi konusunda gereken yasal çalışmaları tamamlamış durumda.

Üretim: 96.8 nmilyar metreküp

Consumption: 109 milyar metreküp

Kanıtlanmış rezervler: 800 milyar metreküp

Norveç

İhtiyacının 16 katı fazla doğalgaz üretimi yapan Norveç, üretimden arta kalan gazın yüzde 100'nü Avrupa'ya ihrac ediyor. Norveç Avrupa gaz tüketiminin yüzde 15'ini karşılıyor.

Üretim: 106.3 milyar metreküp

Tüketim: 6.6 milyar metreküp

Kanıtlanmış rezervler: 2 trilyon 039 milyar metreküp

Katar

Arabistan yarımadasında yer alan Katar dünya doğalgaz rezervlerinin yüzde 14'üne sahip. Katar ürettiği doğalgazın tamaına yakınını sıvılaştırmış doğalgaz (LNG) şeklinde dünya piyasalarına ihrac ediyor.

Üretim:116.70 milyar metreküp

Tüketim: 21.89 milyar metreküp

Kanıtlanmış rezervler: 25 trilyon 370 milyar metreküp

İran

İran 27,5 trilyon metreküp doğal gaz rezervi ile Rusya’dan sonra dünyanın en büyük ikinci rezervlerine sahip ülke durumundadır. Hem kara hem de denizde doğal gaz yatakları bulunan İran rezervde ikinci olmasına rağmen, üretim ve ihracatta iyi bir pozisyona sahip değil. İran’ın günlük doğal gaz üretimi yaklaşık 400 milyon metreküptür. İç tüketimi yüksek olan İran’ın, dünya piyasasına arzdaki payı ise oldukça düşüktür. İran’ın doğal gaz ihracatı dünyadaki toplam doğal gaz ihracatının yüzde 1’ini aşmamaktadır.

Üretim: 138.50 milyar metreküp

Tüketim: 137.50 milyar metreküp

Kanıtlanmış rezervler: 29 trilyon 610 milyar metreküp

Kanada

Kanada yıllık üretiminn sadece yarısını kullanıyor. Artan üretimini de doğalgaz boru hatları ile Amerika Birleşik Dveletlerine satmaktadır. Ancak ABD'nin kaya gazı üretiminin artmasıyla birlikte Kanada'nın bu ülkeye doğalgaz ihracatı azalıyor. Bu yüzden Kanada son dönemde ABD dışında pazar arayışlarına girmiş durumda.

Üretim: 152.30 milyar metreküp

Tüketim: 82.48 milyar metreküp

Kanıtlanmış rezervler: 1 trilyon 754 milyar metreküp

Rusya

Dünyanın en büyük doğal gaz rezervlerine sahip olan Rusya’da 2011 yılı BP istatistiki verilerine göre kanıtlanmış gaz rezervi 44,8 trilyon metreküpken bu, oransal olarak bütün dünya rezervlerinin yüzde 24’üne tekabül ediyor. Bu haliyle ülkedeki rezervler, üretimi 76 yıl boyunca karşılayabilecek düzeyde. Söz konusu rezervlerin çok büyük bir bölümü Batı Sibirya bölgesindeki 21 dev gaz sahasında bulunuyor. Rusya avrupa doğlagaz tüketiminin yüzde 25'ini karşılıyor.

Üretim: 588.90 milyar metreküp

Tüketim: 414.10 milyar metreküp

Kanıtlanmış rezervler: 44 trilyon 800 milyar metreküp

ABD

ABD dünya doğalgaz rezervinin sadece yüzde 3'üne sahip olmasına rağmen dünya doğalgaz üretiminin yüzde 20'den fazlasını yapmaktadır. ABD'de önemli bir potansiyeli olduğu tespit edilen kaya gazı, doğal gaz kaynakları karşısında yeni bir alternatif olarak değerlendiriliyor. ABD'de kaya gazı üretimi 2010'dan bu yana yüzde 12 artmış durumda.

Üretim: 611.00 milyar metreküp

Tüketim: 683.30 milyar metreküp

Kanıtlanmış rezervler: 7 trilyon 716 milyar metreküp

Mustafa Salih

msalih@bloomberght.com