TAP Avrupa'daki Rus tekelini yıkabilir
TAP ve TANAP'ın da içinde yer aldığı Güney Gaz Koridoru hayata geçerse, Azerbaycan ile Rusya, Şahdeniz'de çok büyük iki rakip olabilir
Hazar Strateji Enstitüsü (HASEN) Ekonomi ve Kalkınma Araştırmaları Merkezi Uzmanı Cemil Ertem, "Rusya ile Azerbaycan (Şah Deniz) enerji kaynakları çok ciddi rekabet edebilir. Eğer TAP ve TANAP'ın da içerisinde yer aldığı Güney Gaz Koridoru hayata geçerse Azerbaycan'ın Rusya karşısında Avrupa Birliği'nde doğal gaz fiyatı, taşınması ve proje maliyetlerinde rekabet şansı olacaktır" dedi.
Ertem, AB'ye doğal gaz ihraç eden Rusya'nın, bu bölgede tekel haline gelmesinde Almanya'dan uzun bir süre destek gördüğünü ifade etti.
AB'nin enerji konusundaki sorunların çözümüne yönelik "üçüncü enerji paketi" hazırlandığını kaydeden Ertem, AB'nin birçok ülkesini etkileyen ekonomik krizin sona ermesiyle ekonomide hızlı büyüme beklentisi, sanayide enerji talebinin artacağı yönündeki öngörüler nedeniyle ülkelerin yükselen enerji maliyetlerini aşağıya çekme ve enerji çeşitliliği oluşturmaya çalıştığını anlattı.
Kriz sonrası özellikle Güney Avrupa ve Balkanların doğal gaz ihtiyacının artmasının beklendiğini kaydeden Ertem, AB'nin enerji kaynaklarını çeşitlendirme doğrultusunda adımlar attığını, bu kapsamda bünyesinde TANAP ve TAP'ın da bulunduğu "Güney Gaz Koridoru"nun oluşturulduğunu ifade etti. Ertem, "Azerbaycan doğal gazını Avrupa'ya taşıması planlanan TANAP ve TAP, AB için Rusya doğal gaz kaynaklarına ciddi alternatif oluşturabilir" ifadesini kullandı.
- "Gazprom fiyatı düşürdü, TAP'ın rekabet kat sayısını yükseltti"
Cemil Ertem, Rusya'nın AB'nin çalışmaları karşısında boş durmadığını, adeta satranç hamleleri yaptığını söyledi.
Gazprom'un daha önce İngiltere'ye çok ucuz fiyat politikası uyguladığını, Balkan ülkeleri ve Güney Doğu Avrupa ülkelerine ise çok yüksek fiyatlandırma yaparken, geçen yıl sanki indirim yapmış gibi fiyatlar sunmasının, bu hamleler arasında sayılabileceğini dile getiren Ertem, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Aslında bunu yaparken TAP'ın rekabet kat sayısını yükseltti. 'Şah Deniz gazı Avrupa'ya bu kadar ucuz satılabilecek mi?' demeye getirdi. Önümüzdeki dönemde Avrupa pazarı için çok önemli bir rekabet ortamı oluşacak. Rusya ile Azerbaycan (Şah Deniz) enerji kaynakları çok ciddi rekabet edebilir. Eğer TAP ve TANAP hayata geçerse Azerbaycan'ın Rusya karşısında Avrupa Birliği'nde doğal gaz fiyatı, taşınması ve proje maliyetlerinde rekabet şansı olacaktır."
- "Oyun değişti"
Ertem, son dönemde gündemde olan Kuzey Irak'ın doğal gaz ve enerji kaynaklarının Avrupa'ya ulaştırılmasında Türkiye'nin stratejik öneme sahip olduğuna işaret etti.
Kuzey Irak doğal gaz kaynaklarının Türkiye'nin 300 yıllık enerji tüketimini karşılayabileceği yönünde tahminlerin bulunduğunu hatırlatan Ertem, "Enerjideki oyun değişti. Yeni bir enerji oyunuyla ve yeni oyuncularla karşı karşıyayız. Avrupa'ya Azerbaycan ve Irak enerji kaynaklarının ulaştırılmasında Türkiye çok önemli rol üstlenebilir" ifadelerini kullandı.
AA