Analiz: Altının belalısı: ETF
Altın ETF'lerinden çıkışlar, altının en büyük düşüş sebebi. Peki nedir bu ETF'ler?
Altın haberlerinde sıkça rastlanan ETF'ler (Exchange Traded Funds), hisse senedi ve tahviller gibi bir çalışma mekanizmasına sahip olan, gelişmiş ülkelerin sermaye piyasalarında alternatif yatırım araçlarıdır. Borsa yatırım fonu olarak da adlandırılan ETF'ler, bağlı oldukları varlıkların değerine paralel bir seyir izler. ABD'de 2000'li yılların başlarında daha sık gündeme gelen bu borsa yatırım fonları, belli bir hisse senedi, endeks, endeks vadelileri, emtia ya da tahvile bağlı olabilir. Gün içinde borsada gerçek ve eş zamanlı olarak işlem yapabilabilen bu fonların büyük bölümü, endeks fiyatlarına kıyasla daha düşük yıllık maliyete sahiptir. Altın ETF'leri ise, altın fiyatlarının hareketini izlemeyi hedefler ve New York, Zürih, Londra, Mumbay ve Paris gibi finans merkezlerinde işlem görür.
Altın ETF'lerinde dünya genelinde en söz sahibi ve en çok takip edilenler ABD'de işlem yapanlardır. ABD'de işlem gören en büyük ETF, toplam 32,307,21 dolarlık altın varlığına ve ortalama 8,341,080 dolar işlem hacmine sahip olan SPDR Gold Trust'tır. Bu nedenle de SPDR Gold Trust'taki hareketler, altın yatırımcıları ve altın borsası tarafından dikkatle takip edilir. ABD'nin en büyük 2. altın ETF'si iShares Altın Fonu'nun dahi varlıklarının büyüklüğü 6,604,765 dolar ile SPDR'nin çok gerisinde kalması, altın ETF'lerdinde SPDR Gold Trust'ın önemini daha da vurgular.
ABD'deki ve dünya genelinde de yakından izlenen, SPDR Gold Trust ve iShares Altın Fonu ile birlikte en büyük 10 altın ETF'si ise sırasıyla şöyle:
Başta ABD'de olmak üzere, dünya genelinde hisse senetlerinin bu yıl 2008'den bu yana en yüksek seviyelerine tırmanması ve enflasyonun hızlanmamasıyla külçe altın bu yıl yüzde 27 düşerek, 13 yıl sonra ilk kez bu yıl ekside kapamaya hazırlanıyor. Altın fiyatlarının 32 yılın en sert düşüşünü kaydetmesinin ardından, yatırımcılar ETF'lerin 10 yıl önce ilk kez çıkarılmasından bu yana altın destekli ETF'lerden en hızlı çıkışlarını yapıyor. En büyük 14 ETF'nin varlıkları 2013'ün başından bu yana yüzde 31 düşerek 1,813.3 metrik tona kadar geriledi. Sert çıkışlar, altının değeriden 69.7 milyar dolar sildi. Yıl sonuna kadar altın ETF'lerinden 311 ton daha çıkış olması bekleniyor. Geçtiğimiz yıl 140 milyar dolar ile rekor kıran altın ETF'leri bu yıl yatırımcıların ilgisinin azalmasıyla 72.8 milyar dolar değer kaybederken, altın madeni şirketleri de yaklaşık 26 milyar dolar zarar yazdı. SPDR Gold Trust'taki altın ürünlerinin en büyük yatırımcısı John Paulson 20 Kasım'da , enflasyonun ne zaman hızlanacağının belirsiz olmasından ötürü daha fazla altın almayacağını söyledi.
Fed'in tahvil alım programını perşembe günü aylık 10 milyar dolar azaltmaya karar vermesinin ardından altın aynı gün Haziran'dan bu yana ilk kez 1,200 doların altında geriledi.
2013'te kazananlar ve kaybedenler
Küresel ETF'lerde bu yıl en kötü performans gösteren 10'lunun 2'si altın ETF'si olduğu gibi, en kötü performans da bir altın fonuna sahip. En büyük 10 altın ETF'si arasında yalnızca 3'ü 18 Aralık 2013 itibariyle hâlen yukarıda seyrederken, geri kalan 7 fon, yüzde 26 ila 50'lerde değişen kayıplar veriyor.
Tabloda da görüldüğü gibi, bu yıl en büyüklerden yalnızca kısa pozisyonları olan altın ETF'leri kazançlı seyrediyor.
Diğer taraftan, altın ETF'lerinde kayıpların hız kesmiş görünse de analistler, Fed'in azaltım hamlesi sonrasında düşüşlerin arttığı ETF'lerin 2014'te de kaybetmeyi sürdüreceği ve sonrasında tabanı göreceğini tahmin ediyor. Buna ek olarak, altının perşembe günkü 1,200 doların aşağısına gerilemesi,bazı teknik analistler tarafından da, ters omuz-baş formasyonuna işaret ettiği ve kayıpların devam edeceğinin sinyali olarak yorumlanıyor.
Tuğçe Özsoy (tozsoy@bloomberght.com)
Bloomberg HT.com Editörü
Kaynaklar: ETF Database, Bloomberg, ETFtrends.com