AK Parti milletvekilleri, içinde HSYK ile ilgili düzenlemenin de yer aldığı yasa teklifi hazırladı.

AK Parti Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ile çok sayıda AK Parti'li milletvekilinin imza koyduğu teklif, Hakim ve Savcılar Kanunu, Adalet Akademisi Kanunu, Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun, HSYK Kanunu, Yargıtay Kanunu, Anayasa Mahkemesi Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'da değişiklik yapıyor.

TBMM Başkanlığı'na sunulan teklifin gerekçesinde, geçen 3 yıllık süre içinde uygulama dikkate alınarak Kurulun daha etkin ve verimli çalışması amacıyla; Kurul üyeliğine seçim usulü, dairelerin oluşumu, çalışma usulü ve görevleri ve kararlarına itiraz, Genel Kurulun ve Kurul Başkanı'nın görevleri, daire başkanı, genel sekreter, genel sekreter yardımcıları, teftiş kurulu başkan ve yardımcıları, kurul müfettişleri, kurul tetkik hakimleri ve idare personelin atama ve görevlendirilmeleri konularında değişiklik yapılması zorunluluğunun doğduğu ve bir genel sekreter yardımcısı kadrosunun ihdas edildiği belirtildi.

Teklifle, geçen 10 yıllık sürede uygulama dikkate alınarak Adalet Akademisi'nin daha etkin ve verimli çalışması amacıyla başkan ve başkan yardımcılarının görevlendirme ve atanma usulü, genel kurul ve yönetim kurulunun oluşumu ve görevleri, hizmet birimlerinin daire başkanlığı şeklinde yapılandırılması, idari personelin atanma usulü, yeni kadroların ihdas edilmesi ve diğer konularda değişiklik yapılması gereğinin ortaya çıktığı kaydedildi.

-Kurul üyelerinin görevleri sona erecek-

Teklifle, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte HSYK'da görev yapan Genel Sekreter, genel sekreter yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu başkan yardımcıları, Kurul müfettişleri, tetkik hakimleri ve idari personelin, kuruldaki görevleri bitecek. Ayrıca Kurul Başkanvekili ve daire başkanlarının bu görevleri ile Kurul üyelerinin dairelerdeki görevleri sona erecek.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 10 gün içinde Kurulun Başkanı olan Adalet Bakanı; Kurul üyelerinin, asıl ve tamamlayıcı üye olarak görev yapacakları daireleri belirleyecek, Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu başkan yardımcıları ve genel sekreter yardımcılarını atayacak.

Üyelerin görev yapacakları daireler belirlendikten sonra 10 gün içinde Genel Kurul tarafından; Daire başkanları ve başkanvekilinin seçimi yapılacak, Genel Sekreter adayları belirlenecek. Genel Sekreter adayları belirlendikten sonraki 3 gün içinde Başkan tarafından Genel Sekreter atanacak. Kuruldaki görevleri sona eren Genel Sekreter, genel sekreter yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu başkan yardımcıları, Kurul müfettişleri ve tetkik hakimleri müktesepleri dikkate alınarak uygun görülecek bir göreve atanacak.

Kuruldaki görevleri sona eren idari personel, Adalet Bakanlığı'nca mükteseplerine uygun bir göreve atanacak. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte Kurul tarafından çıkarılan yönetmelik ve genelgelerin tamamı yürürlükten kalkacak.

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) bazı yetkilerini kısıtlayan, yüksek yargıda yeni düzenlemeler getiren kanun teklifine göre, hakim ve savcıların yurt dışı görevlendirmesini Adalet Bakanlığı yapacak, meslek içi eğitim HSYK yerine Türkiye Adalet Akademisi tarafından gerçekleştirilecek.

AK Parti Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve çok sayıda AK Parti'li milletvekili tarafından TBMM Başkanlığı'na sunulan Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne göre, Yargıtay Birinci Başkanı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı seçilebilmek için gerekli olan 4 yıllık Yargıtay üyeliği şartı 8 yıla çıkarılıyor. Yargıtay Daire Başkanı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekili olabilmek için gereken üyelik süresi ise 3 yıldan 6 yıla yükseltiliyor.

Meslekleriyle ilgili staj ve araştırma yapacak, kurs, eğitim ve öğrenim görecek, iç veya dış burstan yararlanan hakim ve savcılar, Adalet Bakanlığı tarafından yurtdışına gönderilecek.

HSYK'nın, Adalet Bakanlığı'nın merkez ve taşra teşkilatında, bağlı ve ilgili kuruluşlarında, uluslararası kuruluş veya mahkemelerde ya da geçici yetki veya görevlendirmeyle başka kurum, kurul veya kuruluşlarda görev yapanlar dışındaki hakim ve savcıları yutdışına gönderme yetkisi de kaldırılacak.

HSYK'nın, yurtdışına gitmek için şahsi olarak özel burs sağlayan hakim ve savcılara aylıksız izin verme yetkisi olmayacak.

Hakim ve savcıların, dış temsilciliklerde, uluslararası mahkeme veya kuruluşlarda muvafakatleri alınarak görevlendirilmesi Adalet Bakanlığı tarafından yapılacak.

Adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonlarının başkan ve üyelerini HSYK yerine Adalet Bakanlığı belirleyecek. Adalet komisyonunda Cumhuriyet savcısı değil, Başsavcısı olacak. İdari yargı adalet komisyonlarının üyelerini de Adalet Bakanlığı belirleyecek. Adli yargı adalet komisyonundaki Cumhuriyet başsavcısı, kendisi katılmaması halinde komisyona katılacak başsavcıvekili görevlendirecek.

Herhangi bir nedenle görevine gelemeyen hakimin yerine, bu hakim görevine başlayıncaya veya HSYK tarafından yetkilendirme yapılıncaya kadar, o yerdeki hakimler arasından, HSYK'nın önceden belirlediği hakim veya mahkeme başkanı görevlendirme yapacak.

Hakim ve savcıların hak ve ödevi olan meslek içi eğitimleri de bundan böyle HSYK yerine Türkiye Adalet Akademisi'nce yaptırılacak. Bu eğitimin usul ve esasları, HSYK'nın görüşü alınarak Türkiye Adalet Akademisi'nce hazırlanan yönetmelikte belirlenecek.

-Akademi Genel Kurulu'nda değişiklik-

Türkiye Adalet Akademisi'nde Genel Sekreterlik pozisyonu kaldırılacak. Adalet Akademisi Başkanlığı, başkan ile üç başkan yardımcısından oluşacak.

Adalet Akademisi Başkanı ile başkan yardımcılarının seçiminde ayrı esaslar uygulanacak. Başkanlık için 3 adayı Türkiye Adalet Akademisi Yönetim Kurulu yerine Adalet Bakanı gösterecek. Başkan, yürürlükteki kanunda olduğu gibi Bakanlar Kurulu tarafından görevlendirilecek ya da atanacak.

Yürürlükteki kanun uyarınca başkanla aynı kriterlerin geçerli olduğu başkan yardımcıları ise Adalet Bakanı tarafından görevlendirilecek ya da atanacak.

Süresi biten başkan ve yardımcılarının 2 dönem daha göreve devam etme imkanı bir dönemle sınırlandırılacak.

Türkiye Adalet Akademisi'nde kaldırılacak genel sekreterlik yerine çeşitli daire başkanlıkları kurularak hizmet birimleri oluşturulacak. Daire başkanlıklarına Adalet Bakanı tarafından atama yapılacak.

Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulu'nda önceki yapısına ek olarak Adalet Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanı, Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürü, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürü de bulunacak.

Genel Kurul'a dört yıllığına seçilecek üyelerde de değişikliğe gidiliyor. Yargıtay'a ayrılan Genel Kurul üyesi sayısı 4'ten 2'ye düşecek ve üyeleri Büyük Genel Kurul yerine Birinci Başkanlık Kurulu seçecek. Danıştay Genel Kurulu'nun 3 üye seçmesi yerine Danıştay Başkanlık Kurulu bir üye seçecek.

Genel Kurul'a Askeri Yargıtay Başkanlar Kurulu, Askeri Yargıtay üyeleri arasından bir üye; Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulu Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin hakim sınıfından olan üyeleri arasından bir üye; HSYK Başkanı kurul üyeleri arasından bir üye seçecek. Adalet Bakanı birinci sınıf olan ve birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adli yargı hakim ve savcıları arasından 4, idari yargı hakim ve savcıları arasından 2 üye görevlendirecek.

Yükseköğretim Kurulu, hukuk fakültelerinin öğretim üyeleri arasından 2 üye, Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu en az 15 yıl fiilen mesleği icra etmiş avukatlar arasından 1 üye, Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulu birinci sınıf noterler arasından bir üye seçecek. Adalet Akademisi Başkanı ve yardımcıları Genel Kurul'un tabii üyesi olacak.

Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulu, her yılın nisan ayı yerine nisan ve eylül aylarında toplanacak.

Genel Kurul'un "Akademide verilen hizmetler karşılığında alınacak ücretler için Yönetim Kurulunca hazırlanan tarifeyi onaylamak" görevi yönetim kuruluna verilecek.

Türkiye Adalet Akademisi Yönetim Kurulu, genel kurul üyeleri arasından seçilecek. Yönetim Kurulu, Akademice verilen hizmetler karşılığında alınacak ücretleri gösteren tarifeyi hazırlamak, değiştirmek ve yürürlüğe koymakla görevli olacak, bunu Genel Kurul onayına sunma zorunluluğu kaldırılacak.

Türkiye Adalet Akademisi'nde ders vermekle görevlendirilecek adli ve idari yargı hakim ve savcılarını, muvafakatları alınarak, Adalet Akademisi Başkanı'nın talebiyle Adalet Bakanı görevlendirecek. Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi üyesi ile askeri yargı hakim ve savcıları ve noterlerin ders vermesi için kendi kurumlarının uygun görüşü gerekecek.

Adalet Akademisi için yapılacak görevlendirmelerde bir yıllık süre şartı aranmayacak. Görevlendirmeler Başkan'ın talebi üzerine Adalet Bakanı tarafından yapılacak. Hakim ve savcıların görevlendirilmesinde HSYK'nın, Adalet Bakanlığı'ndaki hakimler hakkında Bakan'ın uygun görme kararı şartı yürürlükten kaldırılacak.

Başkanın talebi üzerine Bakan tarafından, adalet uzman yardımcıları ve uzmanları da Akademide görevlendirilebilecek.

Bölge Adliye Mahkemesi Adalet Komisyonu, Adalet Bakanlığı'nca belirlenecek.

AK Parti Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve çok sayıda AK Parti'li milletvekilinin imzasıyla TBMM Başkanlığı'na sunulan Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne göre, teklif kanunlaşarak yürürlüğe girdiğinde, Türkiye Adalet Akademisi'nin başkan, başkan yardımcıları, genel kurul, yönetim kurulu, denetim kurulu üyeleri; yeni usule göre atama, seçim ya da görevlendirme yapılması için, mevcut görevleri sona erecek.

Eğitim Merkezi Müdürü ve müdür yardımcıları, HSYK tarafından; kadrosu Akademide bulunan diğer personel ise Adalet Bakanlığı tarafından görevlerinin sona erdiği tarihten itibaren 15 gün içinde başka bir göreve atanacaklar.

Akademide geçici olarak görevlendirilen hakim ve savcılar ile diğer personel, kadrolarının bulunduğu yerlerde göreve başlayacak.

Kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde Adalet Bakanı tarafından başkan yardımcıları ve daire başkanları atanacak. 15 gün içinde Bakan tarafından üç başkan adayı belirlenerek Bakanlar Kurulu'na sunulacak. İlk Bakanlar Kurulu toplantısında başkanın atama ya da görevlendirmesi yapılacak.

Başkan atanıncaya ya da görevlendirilinceye kadar başkan tarafından yapılması gereken görev ve hizmetler, Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürü tarafından yürütülecek.

Kanun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan Başkanlık, Yönetim Kurulu ve Genel Kurul karar ve yönetmelikleri, bu kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam ettirilecek. Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikler, bir yıl içinde hazırlanarak yürürlüğe konulacak.

-HSYK Başkanı'nın görev ve yetkilerinde değişiklik-

Teklif, Bölge Adliye Mahkemesi Adalet Komisyonu'nun oluşumuna ilişkin değişiklik öngörüyor. Buna göre, daha önce HSYK tarafından belirlenen komisyon, Adalet Bakanlığı'nca belirlenecek. Komisyon, bölge adliye mahkemesinde görevli başkan, daire başkanı ve üyeler arasından Bakanlıkça belirlenen başkan, bir asıl üye ile bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet Başsavcısından oluşacak.

HSYK Kanunu'ndaki, HSYK'nın görevleri arasında bulunan, "Yargı yetkisinin kullanımına ilişkin hususlar hariç olmak üzere, hakimlerin idari görevleri ile delilleri değerlendirme ve suçu niteleme yetkisi hariç olmak üzere savcıların adli görevlerine ilişkin konularda genelge düzenleme" hükmü, yürürlükten kaldırılacak.

Teklifle, HSYK Başkanı'nın görev ve yetkilerinde de değişiklik yapılıyor. Buna göre, HSYK Başkanı'nı Teftiş Kurulu Başkanı'nı, Teftiş Kurulu başkan yardımcılarını ve genel sekreter yardımcılarını atayacak, yargı yetkisinin kullanımına ilişkin hususlar hariç olmak üzere ilgili dairelerin görüşü alınmak suretiyle yönetmelik çıkaracak ve genelge düzenleyecek, dairelerden birine gelen ve olağan çalışmalar ile karşılanamayacak oranda artan işlerden bir kısmını diğer bir daireye verecek, Kurul üyeleri hakkındaki suç soruşturması ile disiplin soruşturma ve kovuşturma işlemlerini yürütecek ve bu konuda gerekli kararları verecek.

-HSYK Genel Kurulu-

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Kurulu'nun oluşum ve görevleri arasında bulunan "Dairelerin kararlarına karşı yapılan itirazları inceleyip karara bağlamak", "Dairelerden birine gelen ve olağan çalışmalar ile karşılanamayacak oranda artan işlerden bir kısmını diğer bir daireye vermek", "Kurul üyeleri hakkındaki suç soruşturması ile disiplin soruşturma ve kovuşturma işlemlerini yürütmek ve bu konuda gerekli kararları vermek" ve "Kurulun görev alanına ilişkin yönetmelik çıkarmak ve genelge düzenlemek" hükümleri yürürlükten kaldırılacak.

HSYK Genel Kurulu, mevcut durumda yetkisi dahilinde bulunan "Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu başkan yardımcıları, genel sekreter yardımcıları" atama kararlarını veremeyecek.

HSYK'da dairelerin oluşumu, daire başkanlarının seçimi ile görev ve yetkileri de değişiyor. Tasarıya göre, Kurulun birinci ve ikinci dairesi 5, üçüncü dairesi 1 üyeden oluşacak.

Başkan, üyelerin hangi dairede asıl ve tamamlayıcı üye olarak görev yapacağını belirleyecek. Mevcut kanunda, üyelerin hangi dairede asıl ve tamamlayıcı üye olarak görev yapacağını HSYK Genel Kurulu belirliyor.

-İkinci ve Üçüncü dairelerin görevlerinde değişiklik-

Teklife göre, daire başkanları, her dairenin kendi üyeleri içinden Başkan tarafından teklif edilecek iki üye arasından, Genel Kurulca seçilecek. İlk toplantıda, toplantı veya karar yeter sayısının sağlanamaması halinde 3 gün içinde yapılacak ikinci toplantıda, katılanların en çok oyunu alan kişi daire başkanı seçilmiş sayılacak. Mevcut kanunda, HSYK Genel Kurulu, her dairenin kendi üyeleri arasından bir üyeyi, o dairenin başkanı olarak seçiyor.

Teklifte, HSYK İkinci ve Üçüncü dairelerin görevlerinde de değişiklik yapılıyor. Söz konusu değişikliğe göre, İkinci Daire; hakim ve savcıların görevlerini kanun, tüzük, yönetmelik ve genelgelere uygun olarak yapıp yapmadıklarına ilişkin denetleme işlemleri için teklifte bulunacak, hakim ve savcılar hakkındaki ihbar ve şikayetleri inceleyip gereğini yapacak. Söz konusu daire, hakim ve savcıların görevlerinden dolayı veya görevleri sırasında suç işleyip işlemediklerini, hal ve eylemlerinin sıfat ve görevleri icaplarına uyup uymadığı konusunda, Kurul müfettişleri ya da müfettiş yetkilerini haiz kıdemli hakim veya savcı eliyle araştırma ve gerektiğinde haklarında inceleme ve soruşturma işlemleri için teklifte bulunacak.

Teklifle, İkinci Daire'nin görevleri arasında bulunan, "Hakim ve savcıların, her türlü yükselme ve birinci sınıfa ayırma işlemlerini yapmak" hükmü, Üçüncü Dairenin görevleri arasına ekleniyor.

Teklifte, Üçüncü Dairen'nin görevleri ise şu şekilde düzenleniyor:

"Hakim ve savcı adaylarını mesleğe kabul etmek. Hakimlik ve savcılık görevine tekrar atanma ile diğer hizmetlerden mesleğe atanma talepleri hakkında karar vermek. Meslekten çekilme, çekilmiş sayılma ve görevin sona ermesi hakkında karar vermek. İlgili kanunlarda verilen görevlerin yerine getirilmesi bakımından en yakın ağır ceza, bölge adliye ve bölge idare mahkemesini belirlemek.

Hakim ve savcıların, her türlü yükselme ve birinci sınıfa ayırma işlemlerini yapmak, görevlerinden dolayı veya görevleri sırasındaki suç soruşturması ile disiplin soruşturma ve kovuşturması sonucu hakkında karar vermek, disiplin veya suç soruşturma ve kovuşturması nedeniyle geçici yetkiyle yer değiştirmesine veya görevden uzaklaştırılmasına karar vermek, meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar vermek."

Teklife göre, HSYK'nın, idari ve mali işleri ile sekreterya hizmetlerini yerine getirmek üzere kurulan Genel Sekreterlikteki genel sekreter yardımcıları arasına, idari yargı hakim ve savcıları arasından seçilecek bir kişi de eklenecek.

-Genel sekreter yardımcıları Başkan tarafından atanacak-

HSYK'da Genel sekreter yardımcıları, birinci sınıfa ayrılmış hakim ve savcılar arasından Genel Kurul yerine Başkan tarafından atanacak.

Genel Sekreter adaylarının belirleneceği toplantıya Başkan katılamayacak ve yapılacak seçimde her bir Kurul üyesi ancak bir adaya oy verebilecek. Seçime ilişkin ilk toplantıda toplantı veya karar yeter sayısının sağlanamaması halinde üç gün içinde ikinci toplantı yapılacak Bu toplantıya katılanların en çok oyunu alan üç aday teklif edilmiş sayılacak.

Genel sekreter yardımcıları, Genel Sekreterce hazırlanıp Başkan tarafından onaylanan iş bölümüne göre çalışacak. Mevcut kanuna göre, Genel sekreter yardımcıları, Genel Sekreter tarafından belirlenen iş bölümüne göre çalışıyor.

-Tetkik hakimlerin ataması-

Teklifle, tetkik hakimlerin atamalarına ilişkin hükümlerde de değişikliğe gidiliyor. Mevcut düzenlemeye göre, "Tetkik hakimliğine, hakimlik ve savcılık mesleğinde fiilen en az 5 yıl görev yapmış ve üstün başarısı ile Kurul hizmetlerinde yararlı olacağı anlaşılmış bulunanlar arasından muvafakatleri alınarak, Genel Kurul tarafından, geçici veya sürekli çalıştırılmak üzere atama yapılır" hükmü, şu şekilde değiştiriliyor:

"Tetkik hakimliğine, hakimlik ve savcılık mesleğinde fiilen en az 5 yıl görev yapmış ve üstün başarısı ile Kurul hizmetlerinde yararlı olacağı anlaşılmış bulunanlar arasından ihtiyaç duyulan her bir boş kadro için Başkan tarafından teklif edilen iki katı aday içinden, muvafakatleri alınarak Genel Kurulca geçici veya sürekli çalıştırılmak üzere atama yapılır. İlk toplantıda toplantı veya karar yeter sayısının sağlanamaması halinde üç gün içinde yapılacak ikinci toplantıda, katılanların en yüksek oyunu alan kişinin ataması yapılır. Ayrıca bu fıkradaki şartları taşıyan hakim ve savcılar arasından Başkan tarafından geçici görevlendirme yapılabilir."

-Açıktan atama yapılabilecek-

HSYK personeli, naklen veya açıktan atama yoluyla atanabilecek. Naklen atamalar Başkan tarafından yapılacak. Açıktan ilk defa devlet memurluğuna atanacaklar, devlet memurluğuna giriş için yapılan merkezi sınavda başarılı sayılanlar arasından, Başkan tarafından oluşturulan 3 kişilik komisyonca yapılacak sözlü ve gerektiğinde uygulamalı sınav sonucuna göre Başkan tarafından atanacaklar. Yarışma sınavına, ilan edilecek kadro sayısının 5 katına kadar aday çağrılacak.

Teftiş Kurulu, "Üçüncü Daire Başkanının gözetimi" yerine, "Başkanın gözetimi"nde de Kurul adına görev yapacak. Teftiş Kurulu Başkan, mevcut kanundaki Kurul yerine Başkana karşı sorumlu olacak.

-Atanma usulleri-

HSYK Kanunu'nda, atanma usullerine ilişkin de yeni bir düzenleme getiriliyor. Buna göre, Teftiş Kurulu'nda görev yapacak olan Teftiş Kurulu Başkanı ve başkan yardımcıları, birinci sınıf hakim ve savcılar arasından Başkan tarafından; Kurul başmüfettişleri, Teftiş Kurulu'nda fiilen 5 yılını doldurmuş, birinci sınıfa ayrılmış ve birinci sınıfa ayrılma niteliklerini yitirmemiş olan müfettişler arasından Genel Kurul tarafından atanacak.

Kurul müfettişleri, hakimlik ve savcılık mesleğinde fiilen en az 5 yıl görev yapmış ve üstün başarısı ile Kurul müfettişliği hizmetinde yararlı olacağı anlaşılmış bulunanlar arasından ihtiyaç duyulan her bir boş kadro için Başkan tarafından teklif edilen iki katı aday içinden muvafakatleri alınarak Genel Kurulca atanacak.

Adalet müfettişliğinden Kurul müfettişliğine ya da Bakanlık iç denetçiliğine, Kurul müfettişliğinden adalet müfettişliğine ya da Bakanlık iç denetçiliğine, Bakanlık iç denetçiliğinden Adalet müfettişliğine ya da Kurul müfettişliğine atama yapılabilecek.

TBMM'ye sunulan kanun teklifi'ne göre, düzenleme yürürlüğe girdiği tarihte HSYK'da görev yapan Genel Sekreter, genel sekreter yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu başkan yardımcıları, Kurul müfettişleri, tetkik hakimleri ve idari personelin görevleri sona erecek. Ayrıca, Kurul Başkanvekili ve daire başkanlarının bu görevleri ile Kurul üyelerinin dairelerdeki görevleri de bitecek.

AK Parti'li milletvekilleri tarafından TBMM Başkanlığı'na sunulan kanun teklifi, HSYK Kanunu'nda değişiklik öngörüyor. Buna göre Başkan (Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Başkanı), Genel Kurulun toplantı günlerini tespit edecek. Başkan, gereken hallerde veya üye tam sayısının salt çoğunluğunun, görüşülecek konuyu da belirten yazılı talebi üzerine Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilecek. Kanundaki istisnalar hariç olmak üzere Genel Kurul, en az onyedi üyeyle toplanacak ve üye tamsayısının salt çoğunluğuyla karar alacak.

Genel Kurul toplantı gündemi, Başkan tarafından, işin önemine, ivedi veya süreli oluşuna göre düzenlenecek. Gündem, toplantının yapılacağı gün ve saati, Kurulda görüşülecek işleri ve sırasını gösterecek. Görüşme sırasında gündemdışı konunun gündeme alınıp alınmamasına da Başkan karar verecek.

Daireler, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanacak ve karar alacak. Üçüncü Daire, Başkanın onayını alarak beşer üyeden oluşan iki heyet halinde çalışabilecek. Bu durumda heyetler salt çoğunlukla toplanacak ve karar alacak. Daire başkanının katılmadığı heyete en yaşlı üye başkanlık edecek.

Teklif, "Yeniden inceleme, itiraz ve yargı yolu" başlıklı maddede de değişiklik öngörüyor.

Dairelerin yeniden inceleme talebi üzerine verdiği kararlara karşı, Başkan veya ilgililer, tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde, Genel Kurul yerine kararı veren daireyi numara olarak izleyen daireye, üçüncü daire için ise birinci daireye itiraz edebilecek.

-Üyelerin disiplin soruşturma ve kovuşturması işlemleri-

Kurulun seçimle gelen üyelerinin, disiplin suçu oluşturan eylemleri sebebiyle, haklarında yürütülecek disiplin soruşturması ve kovuşturması, bu kanun hükümleri uyarınca Başkan tarafından yapılacak.

Soruşturma kurulu, yaptığı soruşturmayı, elde ettiği bilgi ve delilleri gösteren ve bunlara göre disiplin cezası verilmesine yer olup olmadığı hakkındaki kanaatini belirten bir rapor hazırlayarak, rapor ve eklerini Genel Kurul yerine Başkan'a verecek.

Başkanca kovuşturma sonucunun beklenmesine karar verilenler hakkında ise mahkeme kararının kesinleşmesinden itibaren iki yıl geçmekle ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrayacak.

Kurulun seçimle gelen üyelerinin, Kurul üyesi olmadan önceki eylemlerinden dolayı disiplin soruşturma veya kovuşturmaları Başkan tarafından, bulunduğu aşamadan itibaren, bu Kanundaki usul çerçevesinde, ilgililerin özel kanunlarındaki hükümleri esas alınmak suretiyle karara bağlanacak.

Kurulun seçimle gelen üyeleri hakkında yapılan ihbar ve şikayetlerde, Başkan, önce daire başkanlarından birine ön inceleme yaptırabilecek. Görevlendirilen bu daire başkanı, incelemesini yaptıktan sonra, durumu bir raporla Başkana bildirecek.

Başkan, ihbar veya şikayeti doğrudan ya da inceleme yaptırdıktan sonra soruşturma açılmasına yer olmadığına ya da soruşturma açılmasına karar verecek. Soruşturma açılmasına karar veren Başkan, üyeler arasından, üç kişilik bir soruşturma kurulu görevlendirecek. Soruşturma kuruluna, yaşça büyük olan üye başkanlık edecek.

Başkan, soruşturma sonucunu ilgiliye yazılı olarak bildirecek ve yedi günden az olmamak üzere tayin edeceği süre içinde kovuşturma aşamasına ilişkin olarak, bizzat veya vekili aracılığıyla yazılı savunmasını vermeye davet edecek.

Başkan, disiplin kovuşturması kapsamında, hazırlanmış olan disiplin soruşturması dosyası ve raporu ile yazılı savunma verilmişse bu savunmayı inceleyecek. Tüm evrak kapsamını gözönüne alarak; isnat olunan hal ve hareketi sabit görmezse dosyanın işlemden kaldırılmasına, isnat olunan hal ve hareketi sabit görürse eyleme uyan disiplin cezasına karar verecek.

HSYK Kanunu'nun "Disiplin cezaları ve yerine getirilmesi" maddesinde de değişiklik öngörülüyor. "Disiplin cezasına ilişkin Genel Kurul kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilir. Genel Kurulun yeniden inceleme sonucunda verdiği kararlar kesindir" hükmü, "Disiplin cezasına ilişkin Başkan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilir" şeklinde değiştiriliyor.

-Üyelerin adli suçlarıyla ilgili soruşturma ve kovuşturma usulü-

Kurulun seçimle gelen üyelerinin görevleriyle ilgili suçları ile kişisel suçları hakkındaki soruşturma ve kovuşturma izni işlemleri Başkan tarafından yapılacak. Bunlar hakkında yapılan ihbar ve şikayetlerde Başkan, daire başkanlarından birine ön inceleme yaptırabilecek. Görevlendirilen bu daire başkanı, incelemesini yaptıktan sonra, durumu bir raporla Başkana bildirecek.

Başkan suç ihbar veya şikayetini doğrudan ya da inceleme yaptırdıktan sonra soruşturma açılmasına yer olmadığına ya da soruşturma açılmasına karar verecek. Soruşturma açılmasına karar vermesi halinde, üyeler arasından, üç kişilik bir soruşturma kurulu seçecek. Soruşturma kuruluna yaşça büyük olan başkanlık edecek.

HSYK Kanunu'nun "Genel Kurul toplantılarına, Başkan ve hakkında işlem yapılan üye ile soruşturma kurulu üyeleri katılamaz" hükmü yürürlükten kaldırılacak.

-Hakimlik ve savcılık görevlerine tekrar atanma-

Kurulda görev yapan Genel Sekreter ve genel sekreter yardımcıları, istekleri veya Başkanın teklifi üzerine; Tetkik hakimleri ile Kurul müfettişleri; görev süresinin sona ermesi veya istekleri üzerine ya da Başkanın teklifi üzerine; Birinci Daire tarafından müktesepleri dikkate alınarak uygun görülecek bir göreve atanacaklar.

HSYK Kanunu'nda öngörülen yönetmelikler, artık Kurul yerine Başkan tarafından çıkarılacak.

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Kurulda görev yapan Genel Sekreter, genel sekreter yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu başkan yardımcıları, Kurul müfettişleri, tetkik hakimleri ve idari personelin Kuruldaki görevleri sona erecek. Ayrıca, Kurul Başkanvekili ve daire başkanlarının bu görevleri ile Kurul üyelerinin dairelerdeki görevleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte bitecek.

Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on gün içinde Başkan; Kurul üyelerinin, asıl ve tamamlayıcı üye olarak görev yapacakları daireleri belirleyecek, Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu başkan yardımcıları ve genel sekreter yardımcılarını atayacak.

Üyelerin görev yapacakları daireler belirlendikten sonra on gün içinde Genel Kurul tarafından Daire başkanları ve başkanvekilinin seçimi yapılacak, Genel Sekreter adayları belirlenecek.

Genel Sekreter adayları belirlendikten sonraki üç gün içinde Başkan tarafından Genel Sekreter atanacak.

Kuruldaki görevleri sona eren Genel Sekreter, genel sekreter yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu başkan yardımcıları, Kurul müfettişleri ve tetkik hakimleri müktesepleri dikkate alınarak uygun görülecek bir göreve atanacak.

Kuruldaki görevleri sona eren idari personel, Adalet Bakanlığı'nca mükteseplerine uygun bir göreve ataması yapılacak.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Kurul tarafından çıkarılan yönetmelik ve genelgelerin tamamı yürürlükten kalkacak.

Teklif, Anayasa Mahkemesi'ne yüksek mahkemelerden Cumhurbaşkanı'nca seçilecek üye adaylarının belirlenmesi usulünü de değiştiriyor. Buna göre, kıdemi en az altı yıl olan adaylar arasından seçim yapılması ve yapılacak seçimde her bir üyenin her boş üyelik için bir adaya oy kullanabilmesi öngörülüyor.

Teklifle, Adalet Bakanlığı Merkez Teşkilatı'na 10, HSYK'ya bir genel sekreter yardımcısı, bir şube müdürü ve bir şef kadrosu, Türkiye Adalet Akademisi'ne ise 16 kadro ihdas ediliyor. Adalet Akademisi'nden ayrıca 5 kadro ise iptal edilecek.

AA