Fed yetkilileri tartışmalarını, gelecek yıl faizin sıfır seviyesinden yükseltilmesinin ardından, faiz artırımlarının olası hızı konusunda görüşlerini daha fazla açıklama yoluyla iletişim sağlayıp sağlama gerekliliği üzerine çevirdi.
Fed Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) dün Washington'da açıklanan 28-29 Ekim toplantısı tutanaklarına göre, bir grup katılımcı, komitenin faiz artırımlarının hızına yönelik olası yaklaşımını açıklığa kavuşturmasının faydalı olabileceğini düşünüyor.
Geçen ayki toplantıdaki tartışma, yetkililerin gelecekte sözlü yönlendirmeye ne kadar güvenecekleri üzerinde gerçekleşmişti. Tahvil alımlarının geçen ay sonlandırılması ile birlikte, eğer yetkililer enflasyonun çok düşük olarak görülmesine karşı durma kararı alırlarsa, açıklamada kullanılan dil, yatırımcıları politikanın aşırı kısıtlayıcı olmayacağına ikna etme konusunda en pratik seçenek olarak kalabili.
New York'ta BNP Paribas SA'nın ABD ekonomisti Laura Rosner, "Fed'in nemsediği durum, faiz artırımının zamanlaması değil, ancak politika faizi olan Fed fonu oranının bir bütün olarak izleyeceği yol," dedi ve "Fed yetkilileri, insanların beklediği sıkılaştırmanın büyüklüğünü sınırlandırmak istiyorlar, en azından başlangıçta" şeklinde görüş bildirdi.
Geçen ayki toplantıda, ABD merkez bankası, istihdam piyasasındaki iyileşmeleri işaret ederek, ekonomiyi desteklemek amacıyla uygulamaya koyulan tahvil alımlarını sonlandırdı. Fed ayrıca, faizi "kaydadeğer bir süre" düşük seviyede tutma taahhüdünü yineledi.
Tutanaklar, birçok FOMC üyesinin, Fed'in enflasyon beklentilerinin düşmekte olduğuna ilişkin işaretleri izlemeye devam etmesi gerektiğini düşündüğünü gösterdi. Enflasyon 29 ay üst üste Fed'in hedef seviyesi olan yüzde 2'nin altında kaldı ve fiyat artışlarının hızı yavaşlıyor.
Düşüş beklentileri, fiyatlardaki asıl düşüşün habercisi olabilir. Böyle bir deflasyon, tüketicilerin fiyatların gelecekte daha da düşeceği algılamasına girmesi nedeniyle harcamalarını ertelemesinden dolayı ekonomiye zarar veriyor.
Küresel Riskler
Yetkililer ayrıca, önceki toplantının açıklamasında yer verilmeyen, küresel ekonomik gelişmeleri de görüştü. Politika yapıcılar kısmen zayıf ekonomik görünümü ve Avrupa, Çin ve Japonya'da artan aşağı yönlü riskleri işaret ederken, bunun ABD ekonomisi üzerindeki etkisinin muhtemelen oldukça sınırlı kalacağı değerlendirmes,nde bulundular.
Standard & Poor’s 500 (S&P 500) Endeksi dün New York'ta yüzde 0.2 düşüşle 2,048.72 puana indi. ABD'nin 10 yıl vadeli tahvillerinin faizi, tutanakların gelecek yıl faiz artırımı olasılığında bir değişiklik işaret etmediği beklentilerine bağlı olarak, dört baz puan ya da 0.04 yüzde puanı yükselerek yüzde 2.36'ya çıktı.
New York Fed'in eski yetkililerinden Rosner, ilk faiz artırımının gücünün, FOMC'un sonraki hareketler konusunda ne düşündüğünü kaydetmesine bağlı olarak artabileceğini ya da azalabileceğini söyledi.
Stamford, Connecticut'ta RBS Securities Inc. ABD ekonomistlerinden Guy Berger, sıkılaştırmanın hızının, Fed yetkililerinin enflasyonun hedef seviyede sürdürülebilirliğine ve istihdam piyasasının gerçekten ama gerçekten iyi durumda olduğuna ikna olmalarına kadar yavaş seyredeceğini söyledi.
Berger, "Bu onların değerli zamanını alacak" şeklinde görüş bildirdi.
2004 Deneyimi
Faizlerin gelecekte izleyeceği yolun belli edilmesi bazı yatkililer için cazip olurken, bu durum, faiz artışlarının hızının "ölçülü" olacağı söylemini içeren 2004 yılındaki Fed deneyimini hatırlatan Başkan Janet Yellen gibi yetkililer için de tutulmayan bir görüş olacak.
Fed'in 2008 finansal krizine yol açan agresif faiz artırımları olasılığını gözardı etmesi ile birlikte, hanehalkı tasarruf oranları düştü, konut menkul kıymetleri karşılığı borçlanma arttı ve mortgage kredi kalitesi geriledi.
Yellen, Eylül ayındaki basın toplantısında, faizdeki deiğikliklerin verilere bağlı olacağı üzerinde durdu.
Ekim ayı toplantı tutanakları, bazı analistlerin Başkan'ın görüşlerini yansıttığını düşündüğü bir söylem olarak, ekonomik ve finansal görünüme özgü belirsizlik ve komitenin gelen verilere göre politika ayarlamak için esnek kalma istekliliği dikkate alındığında, faizlerin artırılmaya başlaması sonrası uygulancak politikaya ilişkin iletişimin zorluklar yaratacağının not edildiğini kaydetti.
Normal Seviyeler
Yetkililerin önemli bölümü, ekonomik koşulların Fed fon faizi için hedef aralığının, istihdam ve enflasyon amaç ile uyumlu seviyeler yakınında olsa bile, uzun vadeli normal seviyelerin altında kalmasını sağlayabileceği şeklindeki mevcut açıklama söylemini destekledi.
Fed yetkililerinin çeyrek dönemlik ekonomik tahminleri, politikanın normalleşmesine yönelik bu ağırdan almaların bazılarını aşikar hale getiriyor.
Örneğin, Fed yetkilileri, Fed'in eylül ayında yayınladığı tahminlere göre, ABD'nin 2016 yılının son çeyreğinde tam istihdam olarak düşünülen yerde olmasını bekliyor.
Bu noktada, yetkililerin temel faiz için medyan tahmini yüzde 2.875 seviyesinde ve bu seviye, enflasyon ve istihdamı dengede tuttuğunu belirttikleri Fed fon faizi için nötr seviye olarak tahmin edilen yüzde 3.75'in yaklaşık 1 yüzde puanı altında.
Medyan Projeksiyonları
Diğer açıdan bakıldığında, eğer komite faizleri Haziran ayında yükseltmeye başlarsa ve son medyan projeksiyonlarında belirtilen yolu izlerse, faizleri sıfırdan yüzde 3.75'e yükseltmek 2.5 yılı alacak.
Yatırımcılar ise, Fed'e göre gelecek yılki büyüme için daha kötümser olduklarını ve çok düşük enflasyonun inatçı bir sorun olarak görülebileceğini işaret ederek, daha da yavaş bir hareket öngörüyor.
Eurodolar vadelileri, Fed'in gösterge faizi gelecek yılın üçüncü çeyreği ile 2017'nin ilk çeyreği arasındaki dönemde, her çeyrekte yüzde 0.25 civarında yükselteceğini işaret ediyor. Faiz yüzde 2.25 ile yüzde 2.50 aralığına 2017 sonunda ulaşacak. Fed yetkililerinin tahmin medyanına göre ise bu dönemde yüzde 3.75'e ulaşılacak.
Karşılaştırma açısından, son sıkılaştırma çevriminde, komite Fed fon faizini Haziran 2004'teki seviyesi olan yüzde 1'den yüzde 5.25'e Haziran 2006'da çıkardı. Diğer bir deyişle, daha büyük bir boşluk daha kısa bir sürede dolduruldu.