Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Mario Draghi para politikasının hız sınırını deniyor.
Draghi, geçen ay, Euro Bölgesi'nde enflasyonu "mümkün olduğunca hızlı" bir şekilde artırma taahhüdünde bulunduktan sonra, şimdilerde Yönetim Konseyi'nin birçkaç üyesinin yavaşlatma çabaları ile karşı karşıya. Almanya'nın tahvil alımına ilişkin rahatsızlıpı ve kendi başkan yardımcısının bekle-gör tutumuyla birlikte, Draghi, AMB'nin ilave ne adım atacağı ve bu adımı ne zaman atacağı konusunda görüş birliği arıyor.
Bankalara uzun vadeli kredi imkanının ikinci turu gibi, AMB'nin teşvik yapbozunun önemli parçalarının henüz gelmemesi, beklemeye yönelik durumu güçlendiriyor. Böyle olsa bile, Euro Bölgesi'nin deflasyona yaklaşması, Draghi'nin bugünkü aylık basın toplantısını, yatırımcıları ihtiyaç duyulduğunda yetkililerin hızlı bir şekilde tepki vereceklerine ikna etmek için kullanma ihtiyacı duyabileceği anlamına geliyor.
Londra'da Nomura International Plc ekonomisti Nick Matthews, "Ufukta hedefli kredilerin belirmesi, Yönetim Konseyi'nin daha şahin üyelerine, şimdi daha geniş tabanlı varlık alımları konusunda ilerlenmemesi gerektiği görüşünü savunmak için cephane sağlar," dedi ve "Zayıf görünüme yönelik bazı tepkiler olmalı ve orta zemin bir çözüm şirket tahvillerini varlık alımlarına ekleyebilir. Bu durum, parasal genişleme beklentisini halen canlı tutar" şeklinde görüş bildirdi.
Olağan Dışı Araçlar
AMB bugün Frankfurt'ta TSİ 14:45'te faiz kararını açıklayacak ve Draghi 15:30'da merkez bankasının kentin doğu yakasındaki yeni binasında ilk basın toplantısını düzenleyecek. AMB, gelecek aydan itibaren, para politikası kararlarını altı haftalık dönemlerde açıklayacak ve ilk toplantı 22 Ocak'ta yapılacak.
Faiz oranlarının alt sınırda olması ile birlikte, Bloomberg News'un anketine katılan 54 ekonomistin hiçbiri faizlerde değişiklik beklemiyor. Bu durum, dikkatlerin Draghi'ye ve onun olağan dışı para politiskası araçlarına ilişkin olası açıklamalarına çevrilmesine neden oldu. draghi, Kasım ayındaki toplantının ardından yaptığı açıklamada, AMB komitelerinin, ihtiyaç duyulduğunda kullanılmak üzere ilave tedbirlerin "zamanında hazırlanması" ile görevlendirildiğini söyledi.
18 üye ülkeden oluşan Euro Bölgesi, tüketici fiyatları üzerinde aşağı baskı oluşturan yavaş ekonomik büyüme ve yüzde 11.5 seviyesindeki işsizlik oranının sıkıntısını dıuyuyor. Enflasyon geçen ay yüzde 0.3'e yavaşladı ve beş yılın en düşük seviyesine indi ve ham petrol fiyatlarının bu çeyrekte yüzde 25 düşmesinin ardından muhtemelen daha da yavaşlayacak.
Ekonomik Tahminler
Avrupa Merkez Bankası'nın Yönetim Konseyi bugün yeni tahminlerini de açıklayacak. Eylül ayında, AMB, gayrı safi yurtiçi hasılanın bu yıl yüzde 0.9, 2015 yılında yüzde 1.6 ve 2016'da ise yüzde 1.9 artacağı tahmininde bulunmuştu. Enflasyon tahminleri ise, bu yılki yüzde 0.6'dan, 2015'te yüzde 1.1'e ve 2016'da tekrar yüzde 1.4'e hızlanma şeklindeydi.
AMB'nin zorluğu, hükümetlerin seçmenlerini ekonomik reformların gerekliliğine ikna etmede zorluk çekmesi ve maliye alanındaki teşviklere ilişkin pazarlıklardan dolayı, ekonomideki daha fazla kötüleşmeye karşı savunma konusunda tek başına kalması.
Tepki olarak, politika yapıcılar, merkez bankasının bilanço büyüklüğünü 2012 yılının başlarındaki seviyelere yükseltmeyi ya da diğer bir deyişle, şimdi 2 trilyon euro olan bu büyüklüğü 3 trilyon euro (3.7 trilyon dolar) civarına çıkarmayı taahhüt etti. Bu durum, büyümeyi ve enflasyonu yükseltmek için, ekonomideki para miktarını artıracak.
Teminatlı tahvil ve varlığa dayalı menkul kıymet alım programı son haftalarda başlatıldı ve bilanço savunmasındaki bir sonraki tuğla, bankaların reel sektöre kredi vermesi ile ilintili olarak, uzun vadeli fon sağlamanın ikinci turu olacak.
Daha Geniş Alımlar
Eylül ayındaki 82.6 milyar euroluk hayalkırıklığı yaratan ilk turun ardından, 11 Aralık'ta bankalara sağlanacak krediler, Bloomberg'in geçen ay düzenlediği ankete katılan ekonomistlerin tahminlerinin medyanına göre 170 milyar euro civarında olması bekleniyor. Politika yapıcılar, örneğin kredilere uygulanan faizi düşürmek gibi, kredi koşullarını hafifletme yönünde adımlar atabilir.
Münih'te Pacific Investment Management Co. para yöneticilerinden Andrew Bosomworth, "Bu yeterli olmayabilir. Ülke tahvillerinin geniş tabanlı alımı olmaksızın, AMB bilançosunu gelecek yılın sonuna kadar en fazla yalnızca 2.6 trilyon euroya çıkarabilecek," dedi.
Bosomworth, müşterilere yönelik bilgilendirme notunda, "Mevcut politikalara ek olarak 500 milyar euroluk bir varlık alım programı, AMB'nin bilanço büyüklüğünü 2012'nin başlarındaki seviyelere çıkaracak" dedi ve ülke tahvillerinin programın en büyük parçası olması gerektiğini sözlerine ekledi. Bosomworth, ayrıca, "Ancak, yatırım yapılabilir nota sahip şirket tahvilleri, kamu kuruluşlarının tahvilleri, blue-chip (kaliteli ve gözde) hisse senetleri ve altın da dikkate alınmalı" şeklinde görüş bildirdi.
QE Tartışmaları
Draghi'nin geçen ayki açıklamasında konseyin bilanço duruşu konusunda "görüş birliği" içinde olduğunu söyleyebilmesine karşın, bu durum, ülke tahvilleri söz konusu olduğunda bir miktar karışıyor.
Altı kişiden oluşan İcra Kurulu'nun Alman üyesi Sabine Lautenschlaeger, geçen hafta, ülke tahvillerinin alımını reddeden konseyin en göze çarpan kişisi oldu. Lautenschlaeger, ülke menkul kıymetlerinin alımının, ulusal bütçeleri fonlamak için borçlanma maliyetleri üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturarak, ciddi bir özendirme sorunu ile kaçınılmaz biçimde bağlantılı olduğunu söyledi.
Lautenschlaeger'in yorumları, Yönetim Konseyi üyesi Jens Weidmann'ın, ülke tahvilleri satın alınması konusunda "yüksek yasal engeller" gördüğünü söylemesinin ardından geldi.
Hatta parasal genişlemeyi destekleyen politika yapıcılar bile, henüz zamanın olgunlaşmadığı görüşünü işaret etti. AMB Başkan yardımcısı Vitor Constancio, 26 Kasım'da yaptığı konuşmada, bu tedbirin 2015 yılının ilk çeyreğinde düşünülebileceğini, böylelikle mevcut teşviklerin etkisini görülmesi için zamana sahip olunacağını söyledi. İcra Kurulu üyesi Benoit Coeure, Bloomberg Television'a yaptığı değerlendirmede, yetkililerin bir karara varma konusunda acele etmeyeceklerini belirtti.
Londra'da IHS Global Insight ekonomistlerinden Howard Archer, "Draghi idel olarak güçlü bir destekleyici çoğunluk istiyor," dedi ve "Tam bir parasal genişlemeye gitme konusunda, AMB'nin bazı Yönetim Konseyi üyeleri arasında halen bariz bir isteksizlik var" şeklinde görüş bildirdi.