Yunanistan yeniden uçuruma yaklaşıyor. Yatırımcılar ve ekonomistler ülkenin Euro Bölgesi'nde kalacağını veya yanlış siyasi ve mali hesaplar nedeniyle çıkmak zorunda kalacağı gibi ihtimalleri tartışıyor. Bloomberg'deki haberlere baktığımızda, Yunanistan'ın eurodan çıkışı için kullanılan "Grexit" kısaltmasının, neredeyse 2012'deki sarsıntılı günler kadar yaygın olarak telaffuz edildiğini görüyoruz.
Bu kargaşa geçen haftasonu Alexis Tsipras'ın başbakan olmasının ardından farklı bir boyuta taşındı. Tsipras'ın seçimi kazandığı vaatler Yunanistan'ın 2010'dan beri ayakta kalmasına yardımcı olan kurtarma planları için anlaşılan şartlarla uyumsuz gözüküyor. Yeni başbakan borcun silinmesini, daha yüksek maaş vermeyi ve kemer sıkma politikalarını sonlandırmayı taahhüt etmişti.
Tsipras tüm bunları euroda kalarak yapmayı vaat etse de, analistler onun Avrupalı mevkidaşları ile "Grexit" için karşı karşıya geleceğini belirtiyor.
Londra'daki Berengen Bank Başekonomisti Holger Schmieding, Yunanistan'ın çıkış ihtimalinin 3'te 1 olduğunu ifade ediyor.
Tartışmanın iki tarafında yer alan ekonomistlerin tezleri şöyle:
Yunanistan eurodan neden çıkmalı?
-Devalüasyon: Daha değersiz bir para birimi ihracat ve turizmi canlandıracaktır.
-Kamu borcu: Faiz ödemeleri hariç bütçe ve cari açık fazla verebilir. Tahvil faizleri 2012'de olduklarından daha düşük seviyelerde.
-Politika esnekliği: Atina kredi verenlerin talimatlarına uymak zorunda kalmayacak. Bu da yüzde 25'lik işsizlik olduğu dönemde daha gevşek para politikasına imkan sağlar.
Euro Bölgesi Yunanistan'ın çıkışına neden izin vermeli?
-Daha az sıçrama riski: İspanya ve İrlanda ekonomik olarak düzlüğe çıkmaya yakın, Portekiz de IMF'ye olan borcunu erken ödemek istiyor.
-Daha sağlam savunma: Avrupa'nın 3 yıl önce sadece yalnızca geçici bir kurtarma fonu vardı. Şimdi ise 500 milyar euroluk Avrupa İstikrar Mekanizması var. Ayrıca Avrupa Merkez Bankası ülke tahvil alımına başlamak üzere.
Yunanistan neden kalmalı?
- Hiperenflasyon: Yeni bir para birimi enflasyonda ciddi yükselişe yol açabilir. Bu da bireysel tasarruf yapanlara ve iş yerlerine ciddi sıkıntı verebilir. Tahvil faizlerindeki artış da Yunanistan'ı Arjantin'e çevirebilir.
- Bankalar: Ticari bankalar Ekim sonu itibariyle 44 milyar euro olan AMB desteğini kaybedebilir. İnsanlar bankalara akın ederek yatırımlarını çekebilirler. Bu da sermaye kontrollerine ihtiyaca yol açabilir.
- Seçmenler: Tüm bu şikayetlere rağmen anketler, halkın 3'te 1'inin euroda kalmak istediğini ortaya koyuyor.