Cari açık beklentiyi karşıladı

2014 yılında cari işlemler açığı, 2013 yılına göre 18 milyar 822 milyon dolar azalarak 45 milyar 836 milyon dolara geriledi. Bu gerilemede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının 16 milyar 322 milyon dolar azalarak 63 milyar 585 milyon dolara düşmesi, net hizmet gelirlerinin 2 milyar 509 milyon dolar artarak 25 milyar 353 milyon dolara yükselmesi ve birincil gelir açığının 263 milyon dolar azalarak 8 milyar 723 milyon dolara gerilemesi etkili oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun turizmle ilgili olarak gerçekleştirdiği 4'üncü çeyrek anket sonuçlarının yansıtılmasıyla, seyahat gelirleri 2013 yılına göre 1 milyar 555 milyon dolar tutarında artarak 29 milyar 552 milyon dolara, seyahat giderleri de 255 milyon doları tutarında artarak 5 milyar 72 milyon dolara ulaştı.

Birincil gelir dengesi altında yer alan yatırım gelirinden kaynaklanan net çıkışlar, 2013 yılına göre 371 milyon dolar azalarak 8 milyar 327 milyon dolar, ikincil gelir dengesinden kaynaklanan net girişler 272 milyon dolar azalarak 1 milyar 119 milyon dolar olarak gerçekleşti.

TCMB aralık ayı ödemeler dengesi verilerine göre, 2014 yılında doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net varlıklar, bir önceki yıla göre 3 milyar 420 milyon dolar artarak 7 milyar 47 milyon dolara yükseldi.

TCMB 2014 yılı aralık ayına ilişkin ödemeler dengesi verilerini yayımladı. Geçen yıl doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net yükümlülükler, bir önceki yıla göre 73 milyon dolar artarak 12 milyar 530 milyon dolar tutarında gerçekleşti.

Portföy yatırımları kalemindeki net yükümlülük oluşumuyla ilgili olarak, yurtdışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında 2 milyar 559 milyon dolar tutarında net alım gerçekleştirdi. Söz konusu alımın 1 milyar 529 milyon doları bankacılık sektörü dışındaki hisselerde, 1 milyar 30 milyon doları ise banka hisselerinde gerçekleşti.

Devlet iç borçlanma senetleriyle ilgili olarak yurtdışı yerleşikler, 2014 yılı Ocak-Aralık döneminde 370 milyon dolar tutarında net alım yaptı. 2013 yılının aynı döneminde net alım tutarı 4 milyar 133 milyon dolar düzeyindeydi.

- Bankalar 10 milyar 196 milyon dolarlık tahvil ihracı gerçekleştirdi

Yurtdışında gerçekleştirilen tahvil ihraçları yoluyla bankalar 10 milyar 196 milyon dolar, diğer sektörler de 3 milyar 177 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi.

Diğer yatırımlar altında, yurtiçi bankaların yurtdışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 659 milyon dolar azalırken, diğer sektörlerin yurtdışındaki mevduatı 392 milyon dolar arttı.

Yurtdışında yerleşik Türk vatandaşlarınca Merkez Bankası nezdinde açılan mevduat hesaplarında 2 milyar 333 milyon dolar net çıkış gerçekleşti.

Yurtdışı bankaların yurtiçindeki mevduatları, yabancı para hesaplarındaki gerilemeye rağmen Türk lirası hesaplarındaki artış sonucu, 169 milyon dolar tutarında artış kaydetti. Yurtdışı kişilerin mevduatı ise 3 milyar 132 milyon dolar arttı.

Genel hükümetin yurtdışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağladığı uzun vadeli kredilerle ilgili olarak, 892 milyon dolar net geri ödeme gerçekleşti.

Bankacılık sektörünün net kredi kullanımı, 2013 yılına göre 9 milyar 476 milyon dolar azalarak 12 milyar 160 milyon dolar oldu. Kısa vadeli net kredi kullanımları, bir önceki yıla göre hızla gerileyerek 12 milyar 887 milyon dolardan 3 milyar 840 milyon dolara düştü.

2014 yılında diğer sektörlerin net kredi kullanımı, bir önceki yıla göre 4 milyar 696 milyon dolar artarak 5 milyar 795 milyon dolara yükseldi. Uzun vadeli kredilerde, 2013 yılında 137 milyon dolar net geri ödeme yapılırken 2014 yılında 5 milyar 410 milyon dolar net kullanım gerçekleşti.

2013 yılında 9 milyar 911 milyon dolar artış kaydeden resmi rezervler, 2014 yılında 468 milyon dolar azaldı.

Merkez Bankası geçici verilerine göre, Türkiye'nin 2013 ocak-aralık ve 2014 ocak-aralık dönemi cari işlemler dengesindeki gerçekleşmeler şöyle (milyon dolar):