Enflasyon "sert" yükseldi
Tüketici fiyatları endeksi Mart ayında yüzde 1.19 ile beklenenden daha fazla arttı (10:45'te güncellendi)
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Mart'ta aylık bazda yüzde 1.19, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise yüzde 1.05 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 7.61, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 3.41 olarak gerçekleşti. On iki aylık ortalamalara göre yüzde 8,70 arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, mart ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre tüketici fiyatları yüzde 8.7, yurt içi üretici fiyatları yüzde 8.03 arttı.
Bloomberg'in anketine katılan ekonomistlerin tahminlerinin medyanına göre, aylık TÜFE'nin yüzde 0.80 ve yıllık TÜFE'nin yüzde 7.20 artması bekleniyordu.
ÜFE'de ise aylık yüzde 1.00 ve yıllık yüzde 3.08 artış öngörülüyordu.
Tüketici fiyatları bazında Mart ayında en yüksek fiyat artışı yüzde 31.31 ile karnabaharda gerçekleşti.
Şubat ayında TÜFE yüzde 0.71, Yİ-ÜFE yüzde 1.2 artmıştı. Yıllık enflasyon ise söz konusu ayda TÜFE'de yüzde 7.55, Yİ-ÜFE'de ise yüzde 3.10 olarak gerçekleşmişti.
TÜFE ve Yİ-ÜFE oranları şöyle:
| Aylık Değişim | TÜFE | Yİ-ÜFE | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| AYLAR/YILLAR | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | |
| OCAK | 1,85 | 0,41 | 0,56 | 1,65 | 1,98 | 1,10 | 0,58 | 2,36 | 0,38 | -0,18 | 3,32 | 0,33 | |
| ŞUBAT | 1,45 | 0,73 | 0,56 | 0,30 | 0,43 | 0,71 | 1,66 | 1,72 | -0,09 | -0,13 | 1,38 | 1,20 | |
| MART | 0,58 | 0,42 | 0,41 | 0,66 | 1,13 | 1,19 | 1,94 | 1,22 | 0,36 | 0,81 | 0,74 | 1,05 | |
| NİSAN | 0,60 | 0,87 | 1,52 | 0,42 | 1,34 | 2,35 | 0,61 | 0,08 | -0,51 | 0,09 | |||
| MAYIS | -0,36 | 2,42 | -0,21 | 0,15 | 0,40 | -1,15 | 0,15 | 0,53 | 1,00 | -0,52 | |||
| HAZİRAN | -0,56 | -1,43 | -0,90 | 0,76 | 0,31 | -0,50 | 0,01 | -1,49 | 1,46 | 0,06 | |||
| TEMMUZ | -0,48 | -0,41 | -0,23 | 0,31 | 0,45 | -0,16 | -0,03 | -0,31 | 0,99 | 0,73 | |||
| AĞUSTOS | 0,40 | 0,73 | 0,56 | -0,10 | 0,09 | 1,15 | 1,76 | 0,26 | 0,04 | 0,42 | |||
| EYLÜL | 1,23 | 0,75 | 1,03 | 0,77 | 0,14 | 0,51 | 1,55 | 1,03 | 0,88 | 0,85 | |||
| EKİM | 1,83 | 3,27 | 1,96 | 1,80 | 1,90 | 1,21 | 1,60 | 0,17 | 0,69 | 0,92 | |||
| KASIM | 0,03 | 1,73 | 0,38 | 0,01 | 0,18 | -0,31 | 0,65 | 1,66 | 0,62 | -0,97 | |||
| ARALIK | -0,30 | 0,58 | 0,38 | 0,46 | -0,44 | 1,31 | 1,00 | -0,12 | 1,11 | -0,76 |
| Yıllık Değişim | TÜFE | Yİ-ÜFE | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| AYLAR/YILLAR | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | |
| OCAK | 8,19 | 4,90 | 10,61 | 7,31 | 7,75 | 7,24 | 6,30 | 10,80 | 11,13 | 1,88 | 10,72 | 3,28 | |
| ŞUBAT | 10,13 | 4,16 | 10,43 | 7,03 | 7,89 | 7,55 | 6,82 | 10,87 | 9,15 | 1,84 | 12,40 | 3,10 | |
| MART | 9,56 | 3,99 | 10,43 | 7,29 | 8,39 | 7,61 | 8,58 | 10,08 | 8,22 | 2,30 | 12,31 | 3,41 | |
| NİSAN | 10,19 | 4,26 | 11,14 | 6,13 | 9,38 | 10,42 | 8,21 | 7,65 | 1,70 | 12,98 | |||
| MAYIS | 9,10 | 7,17 | 8,28 | 6,51 | 9,66 | 9,21 | 9,63 | 8,06 | 2,17 | 11,28 | |||
| HAZİRAN | 8,37 | 6,24 | 8,87 | 8,30 | 9,16 | 7,64 | 10,19 | 6,44 | 5,23 | 9,75 | |||
| TEMMUZ | 7,58 | 6,31 | 9,07 | 8,88 | 9,32 | 8,24 | 10,34 | 6,13 | 6,61 | 9,46 | |||
| AĞUSTOS | 8,33 | 6,65 | 8,88 | 8,17 | 9,54 | 9,03 | 11,00 | 4,56 | 6,38 | 9,88 | |||
| EYLÜL | 9,24 | 6,15 | 9,19 | 7,88 | 8,86 | 8,91 | 12,15 | 4,03 | 6,23 | 9,84 | |||
| EKİM | 8,62 | 7,66 | 7,80 | 7,71 | 8,96 | 9,92 | 12,58 | 2,57 | 6,77 | 10,10 | |||
| KASIM | 7,29 | 9,48 | 6,37 | 7,32 | 9,15 | 8,17 | 13,67 | 3,60 | 5,67 | 8,36 | |||
| ARALIK | 6,40 | 10,45 | 6,16 | 7,40 | 8,17 | 8,87 | 13,33 | 2,45 | 6,97 | 6,36 |
Tüketici Fiyat Endeksi'nde (TÜFE) yer alan ana harcama gruplarında aylık bazda en yüksek artış, yüzde 2.47 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti.
Ana harcama grupları itibarıyla aylık bazda en yüksek artış yüzde 2.47 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda görüldü. Endekste yer alan gruplardan lokanta ve otellerde yüzde 1.42, eğlence ve kültürde yüzde 1.22, giyim ve ayakkabıda yüzde 1.06 ve sağlıkta yüzde 0.99 artış yaşandı.
Aylık bazda en fazla düşüş, yüzde 0.03 ile haberleşmede görüldü. Ana harcama gruplarından düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0.01 ile alkollü içecekler ve tütün oldu.
- Yıllık değişimler-
TÜFE'de, yıllık bazda en yüksek artış, yüzde 14.12 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda oldu. Bunu yüzde 12.76 ile lokanta ve oteller grubunda, yüzde 8.44 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 8.43 ile sağlık, yüzde 8.03 ile de konut izledi.
Geçen ay endekste kapsanan 426 maddeden 48'inin ortalama fiyatlarında değişim olmadı, 284'inin ortalama fiyatlarında artış, 94'ünde ise düşüş gerçekleşti.
Sektörlere ve alt gruplara göre aylık ve yıllık değişimler şöyle:
| Sektörler/Alt Gruplar | Aylık Değişim (yüzde) | Yıllık Değişim (yüzde) |
|---|---|---|
| TÜRKİYE | 1,19 | 7,61 |
| Gıda ve alkolsüz içecekler | 2,47 | 14,12 |
| Alkollü içecekler ve tütün | -0.01 | 3,92 |
| Giyim ve ayakkabı | 1,06 | 5,91 |
| Konut | 0,72 | 8,03 |
| Ev eşyası | 0,57 | 7,01 |
| Sağlık | 0,99 | 8,43 |
| Ulaştırma | 0,91 | -1,47 |
| Haberleşme | -0,03 | 3,64 |
| Eğlence ve kültür | 1,22 | 6,61 |
| Eğitim | 0,20 | 7,97 |
| Lokanta ve oteller | 1,42 | 12,76 |
| Çeşitli mal ve hizmetler | 0,52 | 8,44 |
- Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri-
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, TÜFE göstergeleri, martta aylık bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 0.89 olarak gerçekleşti.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri şöyle:
| Kapsam | Aylık değişim (yüzde) | Yıllık değişim (yüzde) |
|---|---|---|
| Mevsimlik ürünler hariç | 0,89 | 6,78 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri hariç | 0,72 | 6,24 |
| Enerji hariç | 1,13 | 8,81 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç | 0,58 | 7,42 |
| Enerji ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç | 1,19 | 9,15 |
| Enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç | 1,20 | 9,23 |
| Enerji, alkollü içkiler, tütün ürünleri, fiyatı yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler ve işlenmemiş gıda ürünleri hariç | 0,61 | 7,69 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç | 0,61 | 7,75 |
| Enerji, gıda, alkollü ve alkolsüz içecekler ile tütün ürünleri ve altın hariç | 0,61 | 7,10 |
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), martta bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 4,68, imalat sanayi sektöründe yüzde 0,98, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 0.51 ve su sektöründe yüzde 0.53 arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Yİ-ÜFE, martta şubat ayına göre yüzde 1.05, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 2.60, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3.41 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 8.03 artış gösterdi.
Sanayinin dört sektörünün martta bir önceki aya göre değişimleri, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 4.68, imalat sanayi sektöründe yüzde 0,98, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 0.51 ve su sektöründe yüzde 0.53 artış kaydetti.
Martta bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, yüzde 41.61 ile ham petrol ve doğalgaz, yüzde 5.97 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 2.94 ile metal cevherleri olurken, endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler yüzde ile 2.44 giyim eşyası, yüzde 0,49 ile içecekler ve yüzde 0.17 ile kömür ve linyit oldu.
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre, 2015 yılı martta ayında en yüksek aylık artış enerji mallarında ve en yüksek yıllık artış dayanıksız tüketim mallarında görüldü.
TÜİK rakamlarına göre sektörler ve alt sektörler itibarıyla mart ayında Yİ-ÜFE'deki aylık ve yıllık artış oranları şöyle:
| Sektörler/Alt Gruplar | Aylık (yüzde) | Yıllık (yüzde) |
|---|---|---|
| Madencilik ve taş ocakçılığı | 4,68 | -3,38 |
| İmalat | 0,98 | 3,93 |
| Elektrik, gaz | 0,51 | -0,66 |
| Su temini | 0,53 | 22,79 |
Türkiye'de mart ayında yıllık bazda fiyatların en fazla arttığı bölge, yüzde 8.66 ile "Gaziantep, Adıyaman, Kilis'' oldu.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) verilerine göre, martta yıllık bazda fiyatlar ülke genelinde yüzde 7.61 artış kaydetti.
Yıllık bazda en yüksek artışın gözlendiği bölgeler, yüzde 8.66 ile "Gaziantep, Adıyaman, Kilis'', yüzde 8.60 ile "Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak", yüzde 8.41 ile ''Ankara" oldu.
En düşük fiyat artışı ise yüzde 5.04 ile ''Erzurum, Erzincan, Bayburt" bölgesinde gerçekleşti.
Bölgeler itibarıyla aylık ve yıllık bazda fiyat artışları şöyle:
| İstatistiki Bölgeler | Aylık Değişim (Yüzde) | Yıllık Değişim (Yüzde) |
|---|---|---|
| Türkiye | 1,19 | 7,61 |
| TR10 (İstanbul) | 1,11 | 7,83 |
| TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) | 1,04 | 6,86 |
| TR22 (Balıkesir, Çanakkale) | 1,15 | 8,12 |
| TR31 (İzmir) | 1,12 | 8,18 |
| TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) | 0,86 | 8,08 |
| TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) | 1,22 | 8,60 |
| TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) | 1,01 | 7,24 |
| TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) | 1,21 | 7,98 |
| TR51 (Ankara) | 1,18 | 8,41 |
| TR52 (Konya, Karaman) | 1,34 | 7,10 |
| TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) | 1,24 | 7,16 |
| TR62 (Adana, Mersin) | 1,08 | 7,21 |
| TR63 (Hatay, K.Maraş, Osmaniye) | 1,44 | 7,15 |
| TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir) | 1,42 | 6,65 |
| TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) | 1,47 | 8,30 |
| TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) | 1,48 | 7,45 |
| TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) | 1,42 | 8,07 |
| TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) | 1,35 | 7,84 |
| TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) | 1,21 | 6,09 |
| TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) | 1,17 | 5,04 |
| TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) | 0,80 | 6,68 |
| TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) | 0,98 | 7,01 |
| TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) | 0,99 | 7,02 |
| TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) | 1,87 | 8,66 |
| TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) | 1,47 | 8,37 |
| TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) | 1,74 | 8,09 |