Cuma günü açıklanacak istihdam verisinin en önemlisi olacağını söylemek abartılı olabilir. Ancak ekonomistlerin TSİ 15:30’da ABD Çalışma Bakanlığı tarafından açıklanacak veri öncesinde diken üzerinde olmaları makul karşılanabilir.
ABD ekonomisinin ilk çeyrek dönemde yüzde 0.2’lik bir büyüme göstererek durma noktasına gelmesinin ardından istihdamda toparlanma kaydedilmesi ekonomik genişlemenin raydan çıkmadığına dair güvence sağlayabilir. Bu bakımdan, Fed’in faizlerde 2006’dan bu yana ilk kez gerçekleştirmeyi planladığı artırımın görünümü destek bulabilir.
İşte ekonomistlerin veride dikkat edeceği noktalar:
İstihdam
Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin tahminlerinin meydanına göre işverenler geçtiğimiz ay 228,000 istihdam sağladı. İstihdam Mart ayında 126,000 ile 1 yıldan uzun bir sürenin en düşük seviyesinde gerçekleşmişti.
Pek çok ekonomist Mart’ta istihdamda görülen zayıflığın kötü hava koşulları veya mevsimsel değişiklikler gibi geçici faktörlere bağlı olduğu fikrini destekleyecek bir toparlanma görmeyi bekliyor. Connecticut’taki RBS Securities Inc. ABD ekonomistlerinden Guy Berger’a göre ivmelenmenin boyutu kadar verinin önümüzdeki birkaç aylık süreçte izleyeceği seyir ile ilgili görünüm de önem arz ediyor. Berger, “Diyelim ki istihdam 250,000 ile 260,000 arasında geldi. Bu, insanlara Mart ayının beklemedik bir durum olduğunu ve işgücü piyasasında ivmelenme alanı olduğunu düşündürür. Ancak veri 180,000 ile 170,000 arasında gelirse insanlar biraz daha rahatsız hissedebilirler. Çünkü bu durum insanlara istihdam artışında kayda değer bir yavaşlama olduğunu düşündürebilir. Bu da yılın geri kalanı için büyüme beklentilerine yansır” dedi.
İstihdam beklentileri, Çarşamba günü açıklanan özel sektör istihdam verisinin (ADP) ardından biraz sertleşmiş olabilir. Özel sektör istihdamı 169,000 seviyesinde gerçekleşti.
Pennsylvania’daki Moody's Analytics Inc. kıdemli ekonomistlerinden Ryan Sweet, “Nüfus artışına ayak uydurulması adına her ay 125,000’lik bir istihdam artışı yeterli. Dolayısıyla bu seviyenin üzerinde gelen herhangi bir sayı işgücü piyasasındaki durağanlığın giderilmesine yardımcı olacaktır” dedi.
Ücretler
Ekonomistler Cuma günü açıklanan veride saatlik ücret rakamlarını dikkatle inceleyecekler. Saatlik ücretin Nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 0.2 yükseliş göstermesi bekleniyor. Yıllık bazda ise yüzde 2.3’lük bir artış öngörülüyor. Ücretlerdeki artış beklentisi gerçekleşirse tarihi standartlara göre düşük kalacak ancak Ağustos 2013’ten bu yana en büyük yükseliş kaydedilmiş olacak.
Sweet, “Ücret artışı orta karar bir hızda ivmeleniyor. Ekonomiyi genişlemenin bir sonraki aşamasına taşımak için ücretlerde daha güçlü bir artışa ihtiyacımız var” şeklinde konuştu.
İşsizlik ve katılım
İşsizlik oranının Nisan ayında gerileme göstermesi bekleniyor. Ekonomistler bir ay önceki yüzde 5.5 seviyesinden yüzde 5.4’e düşüş görüleceği tahmininde bulunuyor. Yüzde 5.4’lük bir işsizlik oranı 7 yıla yakın bir sürenin en düşüğü olabilir.
Bloomberg İstihbaratı baş ABD ekonomisti Carl Riccadonna, “Durağanlığı sürdüren bir ekonomik döngü içerisinde, işsizlikte düşüş görülmesi etkili olabilir. Ancak işsizlikteki düşüş işgücüne katılımdaki eş zamanlı düşüş ile parıltısının bir kısmını kaybedebilir” değerlendirmesini yaptı.
İşgücüne katılım oranı Mart ayında yüzde 62.7’ye gerileyerek 1978’den bu yana en düşük seviyeye indi.
Fed
Fed politika yapıcıları gösterge faiz oranını sıfıra yakın seviyeden yükseltmeyi değerlendiriyor. Cuma günü açıklanacak veri faiz artırım zamanlaması üzerinde etkili olabilir.
Bloomberg’in Nisan ayında gerçekleştirdiği ankete göre ekonomistlerin yüzde 73’ü merkez bankasının faiz artırımı için Eylül’e kadar bekleyeceği tahmininde bulunuyor.