ABD Merkez Bankası Fed, iki günlük toplantı sonrası bugün TSİ 21'de para politikası kararını açıklayacak. Amerikan ekonomisinde ilk çeyrekte yaşanan zayıflığın ardından bugünkü Federal Açık Piyasa Komitesi'nde (FOMC) faiz artışı ihtimali ortadan kalksa da, gözler sıkılaşmanın zamanlamasına ilişkin ipuçları için sözlü yönlendirme ve Başkan Yellen'ın basın toplantısında olacak.

Wall Street Journal'ın geçtiğimiz ay yaptığı bir ankete katılan ekonomistlerin yüzde 72'si Fed'in Eylül'de faiz artıracağını düşünüyor. Ancak piyasalar her zaman olduğu gibi konuya daha iyimser yaklaşarak, Aralık'a kadar faiz artışı gelmeyeceğini fiyatlıyor.

Ancak bu iyimser tahminin gerçekleşmesi için, Fed başkanlarının yıl sonu için federal fonlama oranı beklenti ortalamalarını yüzde 0,625'ten de aşağı çekmesi gerekiyor. Zira bu beklentiye göre Fed'in bu yıl geriye kalan dört toplantıda en az iki faiz artışı yapması gerekiyor.

Fed Mart ayında faiz artışı konusunda “sabırlı” olacağı yönündeki ibareyi sözlü yönlendirmesinden kaldırsa da, yıl sonu federal fonlama tahmin ortalamaları yüzde 1,125'ten yüzde 0,625'e indiği için piyasalara yansıması pozitif olmuştu.

Federal fonlama oranı tahminleri ön plana çıkacak

İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Müdürü Şant Manukyan, Fed'in teoride kalsa da ilk kez faiz artışını tartışacağını belirterek faiz tahminlerine ilişkin şu yorumları yaptı:

“Şayet medyan seviye olan 0.625%, yani yıl içinde 2 artış görüşü, toplu bir aşağı hareketle 1 faiz artışı gösterecek seviyelere çekilirse son derece güvercin bir sinyal olur. Aksi bir durum yani 3 faiz artışına denk gelecek bir nokta ortalaması görürsek bu kalan 4 toplantının 3’ünde faiz artışı anlamına geleceğinden panik yaratacaktır.”

Bazı uzmanlar, Fed'in Mayıs 2013'teki şokun tekrarına sebebiyet vermemek için daha temkinli bir dil kullanacağını ve bir sonraki toplantı için net bir sinyal vermeyeceğini belirtiyor. İş Yatırım'dan Manukyan bu konuya ilişkin şunları söyledi: " Ve şunu da biliyoruz ki 2004 örneğinden farklı olarak ne bu toplantıda ne de bir başka toplantıda FED bir sonraki toplantı için sinyal vermeyecek. Yani  T1 toplantısında faiz artışı T2 toplantısı içinde artış anlamına gelmeyecek."

Ak Yatırım Uluslararası Piyasalar Müdür Yardımcısı Gökhan Şen ise faiz artışının zamanlaması için veriye bağımlılığın esas olduğu yönünde cümleler görüleceğini söyledi.

Analistler, Fed yetkililerinin ilk çeyrekteki zayıflığı daha önce olduğu gibi sert kış şartlar ile açıklayarak, bu durumun geçici olduğu tezini yineleyeceklerini ve bu toplantıda yer verilmeyeceğini belirtiyorlar.

Gökhan Şen, sözlü yönlendirmede ilk çeyrekteki oldukça zayıf makro şartların ardından ekonomide toparlanma sinyalleri geliyor olmasının ve tarım dışı istihdamdaki ivmelenme gibi maddelerin yer alacağını söyledi.

Türkiye'ye yansıması ne olacak?

Küresel düzeyde likidite bolluğunun sonuna gelinmesi, gelişen piyasalarda Fed'den gelen mesajlara karşı ciddi duyarlılığa neden oluyor. Doların değer kazanması karşısında iyice kırılgan hale gelen gelişen piyasalar faiz artışı ile birlikte son derece belirsiz bir döneme girme riskiyle karşılaşabilir. Cari açığını dış finansmanla fonlama ihtiyacı duyan Türkiye gibi ülkeler, sıkılaşmanın zamanlamasını yakından takip ediyor.

Türkiye'de genel seçimin neden olduğu siyasi belirsizlik de Fed'in faiz artışına karşı kırılganlığı artırıyor. Meksa Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Figen Özavcı, Fed'in faiz artırım takviminde sonbahar aylarının kritik önemde olduğunu belirterek şöyle konuştu: “Erken seçim senaryosunda tarihin Fed faiz artırımı ile örtüşmesi piyasalardaki tansiyonu bir hayli artırabilir.”

Analistler, Fed'in borçlanma maliyetlerini yukarı çekmesinin erken seçim atmosferinde gerçekleşmesinin meydana getirebileceği risklere işaret ediyor. Finansbank Ekonomisti Deniz Çiçek'e göre bu senaryo TCMB'yi faiz artışına mecbur bırakabilir.

TCMB faiz artırmak durumunda kalabilir

Fed toplantısından çıkacak mesaja bağlı olarak, küresel piyasalardaki havanın gelişmekte olan ekonomiler aleyhine dönmesi durumunda, bu durumun Türkiye'nin kırılganlığını da artıracağını kaydeden Çiçek “Hükümet kurulamamasını TL cinsi varlıklar açısından olumsuz olarak değerlendiriyorum. Bu olumsuzluğun şiddetlenmesi ve neticede enflasyon görünümünün daha da bozulması durumunda, Haziran PPK toplantısında beklemeyi seçse bile, TCMB eninde sonunda faiz artırımına gitmek durumunda kalacaktır” ifadelerini kullandı.

BloombergHT.com Editörü
Enes Tunagür
etunagur@bloomberght.com