Fed politika yapıcıları, eğer piyasanın onlar adına zaten sıkılaştırmayı yaptığını düşünürlerse, gelecek hafta faiz artırımını pas geçebilirler.

Goldman Sachs Group Inc.'nin Perşembe günü geç saatlerde açıkladığı raporuna göre, hisse senetlerinde son satış dalgası, özel sektörün borçlanma maliyetlerindeki artış ve dolardaki yükseliş; piyasa koşullarının, Fed'in gösterge faizi olan federal fon faizinin neredeyse 3 kez 25 baz puan artırılmasına eşit şekilde sıkılaştırılmasına katkıda bulundu.

Hisse senedi piyasalaarı, kredi spreadleri, faiz oranları ve kur gibi değişkenleri içeren Goldman Sachs Finansal Koşullar Endeksi, piyasa kargaşasının en şiddetli olduğu dönem olan Ağustos ayının sonunda, beş yılın en yüksek seviyesine çıktı.

Piyasa hareketleri, New York Fed Başkanı William C. Dudley ve San Francisco Fed Başkanı John Williams, ayrı ayrı yaptıkları konışmalarda, gelecek hafta gerçekleştirilecek olan Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) komitesi toplantısında, ABD işgücü piyasasındaki iyileşmeye rağmen, faizi 2008'den bu yana bulunduğu sıfıra yakın seviyeden yükseltmeye ilişkin kararın çok zor bir karar olacağını söyledi.

FOMC 16-17 Eylül'de toplanacak ve Bloomberg'in anketine katılan ekonomistlerin beklentileri, faiz artışı kararı alınacağı ya da Fed'in bu adımı erteleyeceği arasında neredeyse dengeli dağılmış durumda.

Goldman'ın raporu, Fed uzmanlarının ABD ekonomisinin incelemek için hazırladığı bilgisayar simulasyonu ve değişik standart istatistiksel yöntemlerinı kullanarak, firmanın finansal koşullar endeksindeki değişiklikler ile fed fonları faizi arasındaki tarihi ilişkinin altı adet hesaplamasını sundu. Ortalama olarak, endeksteki 145 baz puanlık bir değişiklik faiz oranında 100 baz ppuanlık bir artışa denk geliyor.

Goldman ekonomisti Sven Jari Stehn, raporda, bu hesaplamaya ilişkin belirsizliğin "çok fazla" olduğunu söyledi. Ancak, Stehn, "Piyasaların Fed'in 'kirli işi'nin büyük bölümünü zaten yapmış olmasından dolayı, Fed'in Aralık ayına kadar beklemede kalacağını düşünüyoruz" dedi.

Farklı bölgesel Fed branşları tarafından düzenlenen finansal koşulların diğer ölçümleri de, daha düşük ölçekte de olsa, sıkılaştırmayı işaret ediyor. Endekslerin hesaplanma biçimindeki bir önemli fark, Goldman'ın endeksinin dolar kuruna verdiği ağırlık.

Fed gözlemcilerinin Goldman endeksine bakmaları için iyi bir neden: Dudley bu endeksi, Goldman Sach'ın baş ABD ekonomisti olduğu dönemde, uzun yıllar boyunca kullandı. Dahası, Dudley, son bir yılda yaptığı değişik konuşmalarda, finansal koşulların öneminin altını çizdi.

FOMC'ta daimi oy kullanma hakkına sahip tek bölgesel Fed başkanı olan Dudley, 5 Haziran'da Minneapolis'te katıldığı bir etkinlikte yaptığı konuşmada, "Para politikasında uygun duruş, finansal koşulların Fed'in hareketlerine verdiği tepkinden etkilenecektir" dedi.

Dudley, "Başka herşey eşit olduğunda, eğer finansal koşullar keskin bir şekilde sıkılaşırsa, ardından muhtemelen daha yavaş hareket edeceğiz. Tersine, eğer finansal koşullar sıkı değilse ya da yalnızca çok hafif sıkılaşmışsa, ardından, ekonomik görünümün kayda değer bir şekilde değişmediğini varsayarak, muhtemelen daha hızlı hareket etmek durumunda olacağız. Nihayetinde, politika duruşumuzu, istihdam ve enflasyon hedeflerimize en uyumlu gördüğümüz finansal piyasa koşullarına destek olmak için ayarlayacağız" dedi.

Dudley, finansal koşulların Fed'in ilk faiz artırımına tepki olarak sıkılaştığı bir senaryoyu tanımlıyordu. Politika yapıcılar için daha acil zorluk, piyasalar hareketş daha önce satın almışsa ne yapacaklarını belirlemek.