Küresel piyasalar, Çin'den kaynaklanan kargaşanın tüm dünyaya yayılması ve milyarder George Soros'un kriz uyarısının ardından oldukça sıkıntılı bir gün geçiriyor.

Çin'de hisse senetleri, in Merkez Bankası'nın (PBOC) yuanın dolar karşısındaki referans kurunda Ağustos ayından bu yana en hızlı düşüşünü gerçekleştirmesi ile birlikte, açılışın ardından yarım saat içinde yüzde 7 değer kaybetti ve bunun sonucu, günün kalan kısmı için işlemler durduruldu. Diğer hisse sendi piyasalarında da sert düşüşler görüldü. Avrupa hisse senetleri Eylül ayından bu yana en hızlı kaybını yaşarken, ABD endeks vadeli kontratları, hisse senetlerinin düşük açılacağını işaret ediyor. Emti fiyatları da sert düşüşlerle karşılaştı. Petrol 12 yılın en düşük kapanışına yöneldi. Güvenli liman niteliğindeki varlıklara yönelik talep arttı ve buna bağlı olarak, ABD Hazine tahvilleri yükselişini altıncı güne taşırken, yen dört ayın en yükseğine çıktı ve altın güçlü yükseldi.

Soros, Sri Lanka'nın Colombo kentinde katıldığı bir ekonomi forumunda, "Çin büyük bir uyum sorunu ile karşı karşıya," dedi ve "Bir krize gittiğini söyleyebilirim. Finans piyasalarına baktığımda, aklıma 2008'de yaşadığımız kriz geliyor" şeklinde konuştu.

Çin'den yayılan sarsıntı, Çinli politika yapıcılarının yuandaki düşüşe daha fazla tolerans göstermesinin, dünyanın en büyük enerji, metal ve tahıl tüketicisi Çin'de ekonomiyi destekleme konusunda zorluk çektikleri şeklinde değerlendirilmesinin ardından, küresel hisse senetlerinin toplam değerinde, yeni yılın ilk altı gününde 2.5 trilyon dolarlık bir erimeye yol açtı. Dünya Bankası, Çin'deki yavaşlamanın emtia fiyatları üzerindeki baskısının sürmesi ve Brezilya ve Rusya ekonomilerindeki sorunlarla birlikte, bu yıl ve 2017 yılı için küresel ekonomik büyüme tahminlerini düşürdü. İngiltere Maliye Bakanı George Osborne, İngiliz ekonomisinin bu yıl karşı karşıya bulunduğu küresel tehditlerden oluşan "tehlikeli kokteyle" dikkat çekmeyi planlıypr.

Çin

Hong Kong'da işlem gören Çin hisselerini içeren Hang Seng China Enterprises Endeksi yüzde 4.2 düşerek Ekim 2011'den bu yana en düşük seviyesinden kapandı. Hang Seng Endeksi yüzde 3.1 düştü.

Şanghay Bileşik Endeksi, işlemler durdurulmadan önce yüzde 7.3 geriledi. Pazartesi günü uygulamaya koyulan devre kesme mekanizması, analistlerce, yatırımcıların işlem durdurmalarına yakalanmamak için hızlı satışa geçmelerinden dolayı satışları derinleştirdiği yolunda eleştirilerine maruz kalıyor.

Hong Kong'da işlem gören (offshore) yuan yaklaşık yarım saatlik bir dilimde yüzde 0.3 kazanç ile yüzde 0.7 kayıp arasında dalgalandı ve ardından yüzde 0.4 değer kazandı. Çin'deki işlemlerde ise yuan dolar karşısında yüzde 0.6 zayıfladı.

Diğer Piyasalar

Stoxx Europe 600 Endeksi Londra saati ile 12:11'de yüzde 3.3 aşağıda seyrediyordu. Standard & Poor’s 500 (S&P 500) endeks vadeli kontratları yüzde 2.3 geriledi. MSCI Asya Pasifik Endeksi yüzde 1 düştü. Avustralya, Japonya, Singapur ve Tayland'da hisse senedi gösterge endeksleri yüzde 2'nin üzerinde düşüşler gösterdi.

Güvenli liman alımlarının etkisi ile önemli para birimleri arasında bu yıl en iyi performans gösteren para birimi olan yen, dolar karşısında yüzde 1 kadar yükselerek Ağustos ayından bu yana en yüksek seviyesine çıktı.

Bloomberg Emtia Endeksi yüzde 0.9 düştü ve 1999'dan bu yana en düşük kapanışına yöneldi. Batı Teksas petrolü (WTI) yüzde 3.8 düşerek varil başına 32.69 dolara indi ve Şubat 2004'ten bu yana en düşük kapanışına yöneldi. bakır Londra'da yüzde 2.7 düşerek 24 Kasım'dan bu yana en düşük seviyesine inerken, çinko yüzde 4.1 değer kaybetti.

ABD'nin 10 yıl vadeli tahvillerinin faizi üç baz puan düşerek yüzde 2.14'e indi.

MSCI Gelişen Piyasalar Endeksi yüzde 2.7 geriledi. Güney Afrika, Tayland, Filipinler, Abu Dabi gösterge endeksleri yüzde 2.5'in üzerinde ve Suudi Arabistan, Dubai ve Katar hisseleri en az yüzde 3 geriledi.

20 gelişen piyasa para birimini kapsayan endels düşüşünü beşinci güne taşıdı ve Ekim ayından bu yana en uzun düşüş dönemini gerçekleştirmeye yöneldi. En büyük ticaret ortağı Çin olan Güney Afria'da rand yüzde 1.2 geriledi.