Petrol fonu Norveç ekonomisini koruyor
Oslo Üniversitesi Ekonomi Profesörü Holden, "Brent petrolü 20 dolar seviyelerine inse bile petrol fonu sayesinde kamu finansmanı iyi durumda olan Norveç bununla baş edebilir" dedi
Oslo Üniversitesi Ekonomi Profesörü Steinar Holden, düşen petrol fiyatlarının Norveç'i fazla etkilemediğini savunarak, "Brent petrolü 20 dolar seviyelerine inse bile petrol fonu sayesinde kamu finansmanı iyi durumda olan Norveç bununla baş edebilir" dedi.
Holden, AA muhabirine yaptığı açıklamada, petrolün varil başına son 12 yılın en düşük seviyesine 30 dolarlara kadar gerilemesine karşın Norveç ekonomisinin iyi durumda olduğunu ve 20 dolar fiyat seviyeleriyle de baş edebileceğini belirtti.
Holden, petrol ihraç eden her ülke gibi Norveç’in de düşen fiyatlardan bir şekilde etkilendiğini ifade ederek, "Birtakım bölgelerde işsizliğin arttığını, Norveç kronunun değerinin düştüğünü söyleyebiliriz. Ancak, tüm bu olanlara ve düşük petrol fiyatlarına karşın Norveç ekonomisi çok iyi durumda. Norveç hükümetin 800 milyar dolardan daha değerli petrol fonu bulunuyor. Petrol gelirlerinin büyük kısmını bu fonda saklıyor. Norveç Merkez Bankası’nın faiz oranlarını düşürmesi de ekonomiyi canlandırdı. Norveç kronunun değer kaybetmesi ülke ekonomisinin rekabet gücünü arttırdı" diye konuştu.- "Fon sayesinde durum Norveç için kolay"Brookings Enstitüsü Enerji Güvenliği İnisiyatifi Direktörü Dr. Tim Boersma ise Norveç’in de düşen petrol fiyatlarının yarattığı baskıdan etkilendiğini, ülkenin en büyük enerji Statoil’in işten çıkarmalar yaşandığını bildirdi. Boersma, olumsuz etkiye rağmen Norveçli yetkililerin doğru adımlarla ciddi sıkıntı oluşmadan konuyu yönetebileceğini vurgulayarak, “Gerekirse bazı yerlerde kamu harcamaları kesilebilir, bazı yerlerde arttırılabilir. Petrol fonu sayesinde durum diğer ülkelere göre Norveç için çok daha kolay olacaktır. Dünyanın en büyük petrol fonu da onlarda olduğuna göre çok da telaşlanmalarına gerek yok” değerlendirmesinde bulundu.
- Hükümet fon gelirlerinin yüzde 4’ünü kullanabiliyor
Norveç'te 1967 yılında "Hükümet Emeklilik Fonu-Küresel" ismiyle kurulan fon, 1990 yılında petrol ve gaz gelirlerinin aktarıldığı bir sistemle petrol fonuna çevrildi. 2006 yılında da isim değişikliğiyle petrol fonu olduğu vurgulandı. Avrupa’nın en büyük emeklilik fonuna dönüşen petrol fonu, kazancını ülkenin petrol gelirlerinden sağlıyor.
Norveç Merkez Bankası’ndan edinilen verilere göre, fonun şu anki değeri 800 milyar doların üzerinde seyrediyor.
Norveç hükümeti, petrol fonu gelirlerinin yüzde 4’ünü kullanabilirken geriye kalan yüzde 96'lık kısmı biriktiriliyor. Norveç dışında 80’den fazla ülke ve 8 binden fazla firmaya biriktirilen yüzde 96'lık kısım ile yatırım yapılıyor ve ülkenin fondaki parası sabit kalırken, elde edilen gelir harcanıyor.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi’ne göre Norveç, Batı Avrupa’nın en büyük petrol üreticisi ve Rusya ile Katar’dan sonra dünyanın üçüncü en büyük doğalgaz ihracatçısı konumunda bulunuyor.
AA