Bloomberght
Bloomberg HT Haberler Ekonominin bir yıllık "icraat" karnesi

Ekonominin bir yıllık "icraat" karnesi

Türkiye'de 1 Kasım 2015 seçimlerinden bu yana geçen bir yıllık dönemde ekonomide birçok düzenlemeye imza atıldı

Giriş: 31 Ekim 2016, Pazartesi 16:05
Güncelleme: 31 Ekim 2016, Pazartesi 16:06

Türkiye'de 1 Kasım 2015 seçimlerinden bu yana geçen bir yıllık dönemde, asgari ücret artışından süper teşvik sistemine, yeniden yapılandırmadan Varlık Barışı uygulamasına kadar birçok önemli düzenlemeye imza atılırken, çeşitli alanlarda da istihdam, üretim ve yatırımı artıran çalışmalar gerçekleştirildi.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, 24 Kasım’da 64. Hükümet'in resmen kurulmasının ardından ekonomi politikaları "eylem planı" şeklinde kamuoyuyla paylaşıldı. Bunların bir kısımını hayata geçiren hükümet, Binali Yıldırım tarafından kurulan 65. Hükümet döneminde de icraat ve reformlara hız kesmeden devam etti. Yapılan çalışmalar kapsamında Türkiye ekonomisi bu yılın ilk yarısında yüzde 3,9 ile Çin ve Hindistan hariç gelişmekte olan ülkelerin 2,5 katı hızla büyüdü.

Eylem planı kapsamında asgari ücreti bin 300 liraya çıkaran hükümet, söz konusu çalışanların ekim, kasım ve aralık aylarında ücretlerinde vergi diliminden dolayı ortaya çıkan gelir kaybını telafi etmeyi öngören düzenlemeyi de hayata geçirdi.

Bu dönemde yatırım, üretim, ihracat, istihdam ve finansman üzerindeki vergisel yükler azaltıldı. Yatırımcılar için "süper teşvik sistemi" kurulurken, geliştirilen model ile mevcut teşviklere ilaveten kurumlar vergisi istisnası, alım garantisi, bedelsiz hazine taşınmazı devri, yatırıma ortak olunarak finansman desteği, ücret desteği ve enerji tüketim harcamalarının karşılanması imkanı getirildi. Ayrıca Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Cazibe Merkezleri Programı, Yatırım ve Destek Hamlesi de başlatıldı.

Şirket kuruluşu kolaylaştırılıp, maliyeti azaltan düzenlemeler yapılırken, bölgesel yönetim ve hizmet merkezi şeklinde çalışan işletmelere vergisel kolaylıklar getirildi.

KOBİ’lerin finansmana erişimini artırmak amacıyla taşınır rehni düzenlemesi hayata geçirildi, Uluslararası İşgücü Kanunu çıkartıldı, Turkuaz Kart ve yabancı öğrencilere çalışma izni ile nitelikli insan gücünün ülkeye çekilme imkanı sağlandı.

Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Kanunu ile finansal sistem üzerindeki vergi yükü azaltılırken, özel sektör tasarruflarını artırmak için Türkiye Varlık Fonu kuruldu, İstanbul Finans Merkezi projesine de hız verildi.

Kadınların iş gücüne katılımını desteklemek için de birçok çalışmaya imza atılırken, esnek çalışma modeli geliştirildi.

Katma değeri yüksek üretim için KOBİ ve girişimcilerin Ar-Ge desteklerinden daha fazla faydalanmasını sağlayan düzenlemeler hayata geçirildi.

Hükümet, kadın ve genç girişimcilere birçok alanda destek sağlarken, bu kapsamda kendi işini kurmak isteyen gençlere proje karşılığı 50 bin liraya kadar karşılıksız nakdi destek ve 100 bin liraya kadar faizsiz kredi desteği imkanı ile yeni iş kuran gençlerin 75 bin liralık kazancına 3 yıl boyunca gelir vergisi istisnası getirdi. Basit usulde vergilendirilen esnafın da yıllık 8 bin liraya kadar kazancından gelir vergisi alınmaması kararlaştırıldı.

Damga vergisi ve harçlar başta olmak üzere vergi sisteminde çok önemli düzenlemeler hayata geçirilirken, bürokratik süreçleri kolaylaştırıcı adımlar atıldı.

Hükümet, tarımsal üretimi teşvik etmek amacıyla da yem ve gübredeki KDV'yi tamamen kaldırdı, bu dönemde "havza bazlı destek modeli" çalışmalarını tamamladı.

Yeniden yapılandırma ve Varlık Barışı

Faizsiz finansa yönelik sistemin geliştirilmesi, bu alanda yeni ürünlerin kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla çeşitli vergi düzenlemeler yapılırken, katılım bankacılığının toplam bankacılık sektöründeki payının artırılması için çalışmalara hız verildi.

Yurt içi tasarrufların artırılması amacıyla 2017 Ocak ayında hayata geçecek Bireysel Emeklilik Sistemi'ne otomatik katılım düzenlemesi yapıldı. Evlenenlere ve ilk evini alanlara devlet katkısını öngören çeyiz hesabı ve konut hesabı da hayata geçirildi.

Bu dönemde getirilen en önemli kolaylıklardan biri de yeniden yapılandırma ile yurt içi ve yurt dışındaki varlıkların milli ekonomiye kazandırılmasına olanak sağlayan Varlık Barışı düzenlemesi oldu. Bu kapsamda bugüne kadar yaklaşık 5,3 milyon başvuru alındı ve yeniden yapılandırılan alacak tutarı da 46 milyar liraya çıktı.

Konut teslimlerinde yüzde 18 olarak uygulanan KDV, 150 metrekareden büyük konutlarda yüzde 8'e düşürüldü. Şehir içi yolcu taşımacılığı ve ticari yük taşımacılığı faaliyetinde bulanan esnafın bu faaliyetlerinde kullandıkları araçları 30 Haziran 2019 tarihine kadar yenilemeleri halinde, yeni alınan araçlar için özel tüketim vergisi alınmamasına ve şehit ailelerinin bir defaya mahsus ÖTV ödemeksizin araç alabilmelerine imkan sağlayan düzenlemeler yürürlüğe kondu.

Ulaştırmada dev projeler

Bu dönemde ulaştırma sektöründe de önemli projeler hayata geçti. İstanbul ile İzmir arasındaki ulaşım süresini 9 saatten 3,5 saate indiren Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Projesi'nin en büyük ayağını oluşturan Osmangazi Köprüsü trafiğe açıldı, İstanbul Boğazına inşa edilen ve dünyanın en geniş köprüsü unvanını kazanan Yavuz Sultan Selim Köprüsü tamamlandı.

Türkiye'nin Avrupa standartlarındaki ilk tren garı olan Ankara Yüksek Hızlı Tren Garı da günde 50 bin, yılda 15 milyon yolcu hedefiyle hizmete açıldı.

Diğer taraftan Türkiye, daha hızlı veri trafiği ve çözünürlüğü olan 4,5G teknolojisine geçti.

AA