TCMB: Gıda enflasyonu meyve sebzeye bağlı olarak geriledi
TCMB Temmuz ayı fiyat gelişmeleri raporunu yayımladı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'nda, temmuz ayında gıda enflasyonunun taze meyve-sebze ürünlerine bağlı olarak gerilediği, enerji fiyatlarının ise son dört aydaki düşüş eğiliminin ardından sınırlı bir artış gösterdiği bildirildi.
TCMB, Temmuz Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu'nu yayımladı. Raporda, temmuz ayında tüketici fiyatları yüzde 0,15 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun 1,11 puan azalarak yüzde 9,79'a gerilediği anımsatıldı.
Raporda, "Bu dönemde, gıda enflasyonu taze meyve-sebze ürünlerine bağlı olarak gerilemiş, enerji fiyatları son dört aydaki düşüş eğiliminin ardından sınırlı bir artış göstermiştir. Türk lirasının yakın dönemdeki değer kaybının yansımaları temel mal enflasyonu üzerinde hissedilirken, hizmet enflasyonundaki yukarı yönlü seyir alt gruplar geneline yayılarak sürmüştür. Bu çerçevede, çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu artmış, ana eğiliminde sınırlı bir yükseliş kaydedilmiştir." ifadeleri kullanıldı.
Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları yaklaşık 0,4'er puan artarak sırasıyla yüzde 9,46 ve 9,60 oranında gerçekleştiği belirtilen raporda, alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre gıda ve alkol tütün gruplarının katkısının sırasıyla 0,93 ve 0,36 puan azaldığı, hizmet, temel mal ve enerji gruplarından gelen katkının ise yaklaşık 0,1'er puan arttığı bildirildi.
Raporda mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamaları incelendiğinde, giyim fiyatlarındaki yöntem değişikliği etkisi dikkate alınarak haziran ayında iyileştiği değerlendirilen raporda, ana eğilimde temmuz ayında sınırlı bir yükseliş gözlendiği, ana eğilimin temel mallarda artış gösterirken hizmet grubunda yüksek seviyesini koruduğu kaydedildi.
"Dayanıklı mal grubu fiyatları otomobil ve ev aletleri öncülüğünde yükseldi"
TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'nda, temmuz ayında hizmet grubu fiyatlarının yüzde 1,26 oranında arttığına işaret edilerek şunlar kaydedildi:
"Grup yıllık enflasyonu 0,20 puan yükselerek yüzde 9,38 olmuştur. Bu dönemde haberleşme dışındaki gruplarda yıllık enflasyon yükselmiş, mevsimsellikten arındırılmış aylık fiyat artışı ise son aylara kıyasla önemli ölçüde hızlanmıştır. Ulaştırma grubunda fiyatlar, belediyeler tarafından sunulan ulaştırma hizmetleri (vapur, belediye otobüsü, metro) ile şehirlerarası yolcu taşımacılığına bağlı olarak yükselmiştir. Gıda fiyatlarından önemli ölçüde etkilenen lokanta-otel grubu, aylık bazda yüzde 1,75 ile endeks tarihindeki en yüksek temmuz ayı artışını kaydetmiştir. Diğer yandan, diğer hizmetler grubu fiyatları paket tur ve kişisel ulaştırma araçlarının bakım ve onarımı ile eğitim hizmetlerine bağlı olarak artış göstermiştir.
Temel mal grubu yıllık enflasyonu temmuz ayında 0,66 puan artarak yüzde 9,86 oldu. Bu dönemde tüm alt gruplarda yıllık enflasyon yükselmiş, fiyatlar üzerinde gerek yakın dönem gerekse geçmiş döviz kuru gelişmelerinin etkisi hissedilmiştir. Dayanıklı mal grubu fiyatları otomobil ve ev aletleri öncülüğünde yükselirken, giyim grubunda mevsim ortalamalarından daha düşük bir indirim gözlenmiştir. Giyim ve dayanıklı dışında kalan temel mallarda aylık fiyat artışları yavaşlamış, ancak kişisel bakımda kullanılan aletler, otomobil yedek parça-aksesuarları ve ev ile ilgili alet ve gereçler gibi ithal bileşeni yüksek ürünlerde güçlü fiyat artışları dikkat çekmiştir."
"Temmuz ayında gıda enflasyonundaki yavaşlama büyük ölçüde işlenmemiş gıda fiyatlarından kaynaklandı"
Raporda, enerji fiyatlarının son dört aydaki düşüş eğiliminin ardından temmuz ayında yüzde 0,11 oranında artığa işret edilerek, şunlar ifade edildi:
"Uluslararası petrol fiyatlarının ve Türk lirasının yakın dönemdeki seyrine bağlı olarak bu dönemde akaryakıt fiyatları sınırlı bir oranda yükselmiştir. Böylelikle, enerji grubu yıllık enflasyonu düşük bazın da etkisiyle 0,56 puan artarak yüzde 8,12 olmuştur. Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu, temelde işlenmemiş gıda fiyatlarına bağlı olarak 4,27 puan gerilemiş ve yüzde 10,07 olmuştur. İşlenmemiş gıda yıllık enflasyonu taze meyve ve sebzedeki baz etkisi ile kırmızı et enflasyonunda gözlenen yavaşlama sonucunda yüzde 11,39'a gerilemiştir.
Bu dönemde, grup fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış olarak da gerilediği izlenmiştir. Öte yandan, işlenmiş gıda fiyatları aylık bazda yüksek bir oranda (yüzde 1,03) artmış, grup yıllık enflasyonu yükselmiştir. Bu grupta fiyat artışlarının alt gruplar geneline yayıldığı görülürken, özellikle tahıllar, işlenmiş et ürünleri, çay ve şeker gibi alt kalemlerdeki gelişmeler öne çıkmıştır. İşlenmiş et ürünlerinde kırmızı et fiyatlarındaki birikimli artışların, çay grubundaki artışta ise haziran ayında yaş çay alım fiyatında kaydedilen yüzde 13'lük artışın etkisi hissedilmiştir. Özetle, Temmuz ayında gıda enflasyonundaki yavaşlama büyük ölçüde işlenmemiş gıda fiyatlarından kaynaklanırken, taze meyve-sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon yüksek seviyesini korumuştur."
"Dayanıksız tüketim malı fiyatlarındaki artışta et ve tekstil ürünleri belirleyici oldu"
TCMB'nın raporunda, Yurt içi üretici fiyatları temmuz ayında yüzde 0,72 oranında arttığı yıllık enflasyon 0,58 puan yükselerek yüzde 15,45 olarak gerçekleştiği bildirildi.
Bu artışta, yakın dönem döviz kuru ve uluslararası emtia fiyatlarındaki gelişmelerin belirleyici olduğu belirtilen raporda şu değerlendirmelere yer verildi:
"Yıllık enflasyon imalat sanayisinde yüzde 17,37'ye, petrol ve ana metal hariç imalat sanayisinde yüzde 14,34'e ulaşmıştır. Petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi sınırlı bir oranda yükselmiştir. Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, temmuz ayında fiyatlar dayanıklı tüketim malları ve enerji gruplarında gerilerken diğer alt gruplarda yükselmiştir. Sermaye mallarında gözlenen yüksek fiyat artışında motorlu kara taşıtları, makineler ve metal yapı ürünleri; ara malı fiyatlarındaki artışta ise demir-çelik, çimento ile kağıt-mukavva ürünleri öne çıkmıştır.
Bu dönemde, dayanıksız tüketim malı fiyatlarındaki artışta et ve tekstil ürünleri belirleyici olurken, dayanıklı tüketim malı fiyatları mobilya kaynaklı olarak gerilemiştir. Sonuç olarak, tüketici fiyatları üzerindeki üretici fiyatları kaynaklı baskılar bir önceki aya kıyasla artmış ve güçlü seyrini korumuştur."
AA