Endeavor Başkanı Emre Kurttepeli Bloomberg HT'deki Üst Düzey programında Arzu Maliki'ye konuk oldu. Kurttepeli "Şu anda 2 milyar dolar katma değer yarattığımız şirket var. Hedefimiz bunu 3 yıl içinde 10 milyar dolara çıkarmak. Bu rakam da Borsanın %7'sine denk geliyor" dedi.

Finansman sıkıntısı var mı?

Emre Kurttepeli: Bir kere kalifiye insan ülkenizde, girişiminizde varsa para bulmanız çok kolaydır. İklimi çok girişimci dostu hale getirebilmek gerekiyor. En son Fransa yaptı mesela. Amerika ülkeyi kapatmaya başlayınca Kanada dedi ki 'akıllı adam varsa kapım açık'. Çünkü Silikon Vadisi'ne baktığınız zaman bugün yüzde sekseni yabancı Hintli, Çinli vb. Türkiye’de ne var? Gençlik var. Geçmiş nesillere göre iyi eğitilmiş bir gençlik var. Burada Türkiye’nin biraz daha bu adamları koruyan bu adamları ileriye iten mekanizmaları oluşturması gerekiyor. Herkes hemen devlet para versin istiyor. O işin de pek olmayacağına inanıyorum ben. A. Devlet zaten bi yere kadar finansman yapabilir. B. Bürokrasi çok zor işliyor. Her sektör istiyor. Karşılığında hükümetin istediği şeyler başka yatırımcıyı da ürkütüyor. Ben yarın o şartları istemem diyor. Tüm bunları toplayınca devlet ekosistemlerde evi hazırlayan, evi veren değil. Evi iyi hazırlamayı becermesi lazım. Şirket koşullarından tut ,vergisel olarak vs düzelmesi lazım.

Bu konuda çalışmalar oluyor mu Endeavor olarak?

Emre Kurttepeli: Ankara olsun vb. paralel büyüyor çalışmalar. Belki bu gelen Cumhurbaşkanlığı sistemi daha iyi, geçenlerde bir toplantıda da bulundum. Bu stratejinin tek elden yönetilmesi lazım. Bu her bakanlığın ayrı ayrı yapacağı bir iş değil, Türkiye’yi bir on senede kuvvetli alanları nedir? Ben turizmde güçlüyüm, tarımda güçlüyüm, otomotivde güçlüyüm o zaman benim otomotiv sektöründe çalışan firmalara destek olmam lazım. Onun için tüm aktörleri bir havuzda toplayıp burada girişim kurulmasına özellikle teşvik edelim. Ortam da oluştuğu zaman bir sürü firma ve yatırımcı buraya gelmeye başlıyor.

Ben mesela şunu çok zararlı buluyorum; Booking.com'u kapıyoruz, onu kapıyoruz, bunu kapıyoruz. Tabi ki vergisini ödemek zorunda. Ama sen de git vergisel anlaş ama kapama..Bu gibi büyük bir firma burada bir sürü firmaya yatırım yapıp girişimler de sağlar.

Para diyor ki 'yarın benim şirketimi kapatırlarsa nasıl bu riski göz aliyim'. O yüzden biraz kozmetik tarafıyla da uğraşmak lazım.

Kurların geldiği seviye belli, startup yatırımları özellikle startup yatırımlarında bir düşüş var di mi? 2017 yılında biraz daha iyi miydi sizden dinliycem ve bu mevcut ekonomik konjonktürde yatırımlar nasıl etkilenecek?

Emre Kurttepeli: Girişimciliği biz Endeavor'da da ikiye ayırıyoruz. Neticede bakkal da açsanız eczane de kursanız girişimcisinz. Türkiye’nin ihtiyacı olan Samsung, Apple, Chobani, Starbucks gibi etkin girişimci. Etkin Girişimci nedir? İşgücü yaratmak yanında ezber değiştirdiği için aslında bütün ekonomiksel görsel tarafıyla büyük etki yapan firmalar. Samsung mesela Güney Kore’nin imajını düzeltmiştir. Otomobil mesela Alman mühendisi iyidir imajını yarattılar. Bugün nasıl THY dünyaya yayıldıkça Türkiye yayını yapıyor. Türkiye'de etkin girişimcinin artması gerekiyor. Her girişimci eşit değil. O yüzden Kobi'lere verilen destekle etkin girişimci arası desteğin ayrılması lazım. Ayrı dozajda olması lazım. Bizim Endeavor’da yaptığımız bu. 65 tane desteklediği firma var. Çoğu Yemeksepeti gibi, Gram Games gibi daha satıldığı zaman duyuyor. 65 firma bunların aktif olarak desteklenenleri 5 yıl içinde mesela 2 milyar dolar üzerinde bir değer yaratmışlar bunların hepsi beş yıl içinde kurulmuş.

2018'de startup'lardaki düşüşü neye bağlıyorsunuz?

Emre Kurttepeli: Türkiye’nin yaşadığı konjönktürden dolayı para akışında bir duraklama var. İlkte daha çok şahsi girişimci melek yatırımcılar giriyor. Karşınızda üç insan oturuyor elinde bir kağıt var. Arkadan gelen nedir fonlar gelmesi lazım girişim fonları, Türkiye’de benim de kurucusu olduğum 212 gibi fonlarda artış olmadı. Yurtdışından gelecek fonlar konjönktürden dolayı bekleyelim diyor.

Hisseleri geri aldınız, kısa bir zaman önce nasıl bu kararı verdiniz?

Emre Kurttepeli: Bir girişimci herkesin yaptığını değil, herkesin yapmadığını yapar. Mynet'te yeni bir ekip ve yeni bir hedef koyduk onun için de büyük bir bölüm globale açılma, hem oyun tarafı, hem blockchain teknolojisi tarafında yaptığımız işler açıkçası açılım için daha biraz uzun dönemli düşünmek gerekiyordu.

O yüzden fonla da ben bunu düşünürüm deyince bu fırsatı kaçırmayayım dedim. Ama şu an son alımımdan sonraki dönemde bile ekip çok iyi yönde gidiyor. Bir hayalim var; Mynet'teki globale açılmış ve halka açık ilk internet firmasını yaratmak çünkü Türkiye’de hala öyle bir olgu olmadı. Teknoloji firmaları var ama daha geleneksel ama şu an Facebook gibi, o gibi, bu gibi açılmış borsaya kote olan bir internet firması yok. Ama 20 yıllık planda oraya gelmeyi planlıyorum, Türkiye için de büyük bir adım olacağını düşünüyorum.