İSTANBUL (A.A) - 01.03.2011 - İstanbul'da geçen ay perakende fiyatlar yüzde 0,57 oranında, toptan fiyatlar yüzde 2,42 oranında artış kaydetti.
İstanbul Ticaret Odasınca (İTO) İstanbul için hazırlanan 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksine göre, şubat ayında perakende fiyatlar yüzde 0,57 oranında, Toptan Eşya Fiyatları İndeksine göre toptan fiyatlar ise yüzde 2,81 oranında arttı.
İTO tarafından hazırlanan Fiyat İndekslerinin 2011 yılı şubat ayının bir önceki yılın aynı ayı ile mukayesesinde perakende fiyatlar yüzde 5,06, toptan fiyatlar ise yüzde 14,22 oranında artış kaydetti.
Söz konusu indekslerde 24 aylık serilerden oluşan yıllık ortalama artış hesabına göre 2011 yılı şubat ayında, 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi yıllık ortalama yüzde 9,07, Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yıllık ortalama yüzde 10,81 oranında arttı.
Perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan ve 2011 Ocak ayında yüzde 1,01 oranında azalış gösteren 1995 bazlı İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, geçen ay yüzde 0,57 oranında yükselirken, bu oran şubat ayları itibariyle son 5 yılın en yüksek enflasyon oranı oldu.
Gıda, Ev Eşyası, Sağlık ve Kişisel Bakım Harcamaları ile Kültür, Eğitim ve Eğlence Harcamaları gruplarında kaydedilen maliyet kaynaklı fiyat hareketleri genel enflasyon üzerinde artırıcı yönde etkili oldu.
Ev Eşyası ile Sağlık ve Kişisel Bakım Harcamalarında yüzde 5,91, Kültür, Eğitim ve Eğlence'de yüzde 2,73, Gıda'da yüzde 1,11, Ulaştırma ve Haberleşmede yüzde 0,69 oranında artış kaydedilirken, Giyim Harcamalarında yüzde 1,40, Konut Harcamalarında ise yüzde 1,73 oranında azalış meydana geldi.
2010 yılı Şubat ayında yüzde 12,27 olan yıllık perakende fiyat artış oranı, 2011 yılının aynı ayında bir önceki yıla göre önemli oranda azalarak yüzde 5,06 oldu. Yıllık ortalama artış oranı ise 2010 Aralık ayından itibaren girdiği azalış eğilimini devam ettirerek 2011 Şubat ayında yüzde 9,07 olarak gerçekleşti.
-TOPTAN EŞYA FİYATLARI-
Toptan fiyat hareketlerini yansıtan ve 2011 Ocak ayında yüzde 2,81 oranında artan Toptan Eşya Fiyatları Endeksi 2011 Şubat ayında yüzde 2,42 oranında artış gösterdi. Bu oran şubat ayları itibariyle son 9 yılın en yüksek artış oranı oldu.
Kuzey Afrika ülkelerinde yaşanan siyasi krize bağlı olarak küresel piyasalarda enerji ve emtia fiyatlarında kaydedilen yukarı yönlü artışların yanı sıra mevsimsel özelliklere bağlı olarak Gıda maddeleri grubunda yer alan bazı ürünlerde görülen arz eksikliği ile ithal girdi maliyetlerindeki artışlar bu ayki Toptan Eşya Endeksindeki fiyatlardaki artışın ana nedenlerini oluşturdu.
Şubat ayında, Madenlerde yüzde 4,22, Mensucatta yüzde 3,64, Yakacak ve Enerji Maddelerinde yüzde 2,96, İşlenmemiş Maddelerde yüzde 2,69, Gıda Maddelerinde yüzde 2,62, İnşaat Malzemelerinde yüzde 0,87 oranında kaydedilen artışlar genel indeksi artırıcı yönde etkiler gösterirken, Kimyevi Maddeler grubunda yüzde 0,68 oranında düşüş meydana geldi.
2010 yılı şubat ayında yüzde 8,52 olan yıllık toptan fiyat artış oranı, bu yılın aynı ayında bir önceki yıla göre artarak yüzde 14,22'ye, yıllık ortalama değişim oranı ise 2010 yılında başladığı yükselme eğilimine devam ederek yüzde 10,81'e ulaştı.
-DEĞERLENDİRME-
İTO'nun değerlendirmesinde, 2009 yılı ortasında iktisadi faaliyette başlayan hızlı toparlanma eğiliminin 2011 yılının ilk iki ayında iç ve dış talep açısından dengeli bir seyir izlediği, alınan tedbirlerle ithalatta sağlanan yavaşlama sonucu makro finansal risklerin nispi olarak azaltıldığı belirtildi.
Ancak global ölçekte artan emtia fiyatları ve parasal genişleme sürecinin etkileri ile küresel enflasyonda artış eğiliminin devam ettiği vurgulanan değerlendirmede, şunlar ifade edildi:
''Bu gelişmelerin yanı sıra şubat ayı başlarında Kuzey Afrika ülkelerinde özellikle önemli bir petrol ihracatçısı olan Libya'da yaşanan siyasi istikrarsızlığın global ölçekte olumsuz etkileri emtia ve finansal piyasalarda görülmüştür. Yükselen emtia ve akaryakıt fiyatlarının yanı sıra varlık ve tahvil piyasalarından kaçış kısa vadede tüm ekonomileri etkilemiştir.
Kuzey Afrika'da yaşanmakta olan kriz sonucu yükselen petrol ve emtia fiyatlarının üretim ve stok maliyetlerini artırması ve ihracatımızın azalması, son dönemde artan enflasyonist baskıları daha da artıracağı ve ileriye yönelik enflasyon hedeflerinde önemli risk faktörleri oluşturabileceği düşünülmektedir.''