Altın neden yükseldi?

Son günlerde 1.400 doların üstünde kalıcı olmayı başaramayan fiyatlar uzun süre bu bölgede kalsa da gelen satışlarla geriliyor. Altın fiyatlarının son yükselişinde artan petrol fiyatlarının etkisini göz ardı etmek imkansız. Petrol fiyatları arttıkça enflasyon tehdidi de baş göstermeye başladı. Yatırımcılar bu tehlikeye karşı kendilerini altın alarak korumaya çalıştılar. Petrol fiyatları yüksek kalmaya devam ettikçe riskli varlıklar üzerindeki risk primi de yükselmeye başladı ve petrol ithal eden ülke para birimleri zayıflama eğilimi gösterdiler. Tüm bunlar altına olan talebi körükledi ve altın fiyatı 1.440 doları aşarak rekor kırmış oldu.

Altın neden düşüyor?

Son gelen satışlar ise ons başına fiyatların tekrar 1.400 sınırının aşağı gelmesini sağladı. Düşüşteki iki önemli nedenden ilki gevşeyen petrol fiyatları oldu. Fiyatlar düştükçe enflasyon kaygıları da gevşemeye başladı ve altını bu beklentiyle alan yatırımcılar satışa yöneldi. Diğer faktör ise farklı piyasalarda zarar eden yatırımcıların bu zararları telafi etmek için altındaki karlı pozisyonları kapatmaları oldu.

Son yaşanan yükselişin ise açılan pozisyonlarla da desteklendiği görülüyor. İlk grafik CFTC’deki (ABD Emtia Vadeli İşlemleri ) beyan edilen pozisyonları gösteriyor. Bunlar tamamen spekülatif amaçla alınmış uzun pozisyonlar. Altın fiyatlarının 1.300 civarında dip yapması ile beraber pozisyonların hızla arttığı ve fiyatları da aynı şekilde yukarı çektiği görülüyor. Resmin sonunda az da olsa çözülen karlı pozisyonlara fiyatların da sınırlı olarak tepki verdiği ve uyumlu olarak düştüğü görülüyor. Bilindiği gibi vadeli işlemlerde uzun pozisyon açmak/almak dayanak varlığın fiyatının yükseleceğine inanan yatırımcılar tarafından izlenen klasik bir strateji.



Önemli olarak kabul edilen bir diğer veri de ileriki zamanlar için yatırımcı beklentileri. Örnek olarak petrol fiyatlarının hızlı yükselişine rağmen gelecek beklentileri işlem gören fiyatın altında şekilleniyor. Bunun sebebi, piyasanın yükselişi geçici olarak görmesi ve fiyatlardaki yükselişin kalıcı olmamasını beklemesi. Altında ise beklentiler tersi yönde. Aşağıdaki grafikte 2016 yılına kadar altın fiyatlarının seyri görülüyor. Alttaki bölüm de açık pozisyon sayısını gösteriyor. Buna göre 2016 yılında fiyatların 1.600 doları geçmesi bekleniyor ve zamanda ileri gidildikçe fiyatlar da yukarı gidiyor. Vade içinde fiyatların seyri üzerinde  en önemli faktörün enflasyon beklentileri olması bekleniyor. Piyasalar tarafından kabul gören baz senaryoya göre global ekonomik toparlanma devam edecek ve yeni krizler yaşanmayacak. Diğer yandan depremler gibi önceden tahmin edilmesi mümkün olmayan olayların da fiyatlar üstünde etkili olması kaçınılmaz.

Gökhan Şen
Bloomberg HT Araştırma Bölümü