İSTANBUL (A.A) - 31.03.2011 - Türk Eximbank Genel Müdürü Hayrettin Kaplan, Türk Eximbank'ın, Türkiye ihracatına 2011 yılında sağlayacağı toplam desteğin 11 milyar dolar olmasını hedeflediklerini belirterek, ihracata yönelik döviz kuru opsiyon işlemlerine 6 Nisan itibariyle başlayacaklarını bildirdi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve Türk Eximbank arasında dalgalı kur rejiminde ihracatçıların, ihracat alacaklarını kur riskine karşı ''Döviz kuru opsiyon işlemleri'' ile koruma altına alabilmelerini sağlayan protokol, Bankanın Ortaköy'deki İstanbul Şubesinde düzenlenen törenle imzalandı.
Törende konuşan Hayrettin Kaplan, Türk Eximbank'ın, ihracata 2011 yılının ilk 3 ayında 1,3 milyar doları nakdi kredi ve 1,3 milyar doları sigorta desteği olmak üzere toplam 2,6 milyar dolar tutarında destek verdiğini anımsatarak, bu tutarın geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 36 oranında bir artışa karşılık geldiğini söyledi.
Türk Eximbank'ın, Türkiye ihracatına 2011 yılında sağlayacağı toplam desteğin 11 milyar dolar olmasını hedeflediklerini belirten Kaplan, Türk Eximbank'ın 2011 yılı programı doğrultusunda ihracatçılara sunacağı bir diğer yeniliğin ise ihracatçıların ihracat alacaklarını kur riskine karşı korumaya yönelik olduğunu ifade ederek, bu amaçla, döviz kuru opsiyon işlemlerine 6 Nisan itibariyle başlayacaklarını bildirdi.
Kaplan, Türk Eximbank'ın temel amaçlarından birinin ihracatçıların rekabet gücünün artırılması olduğunu kaydederek, ''Bu çerçevede bankamız, Türk Lirasının yabancı paralar karşısında değer kazanması ve döviz kuru oynaklığı riskini bertaraf etmek isteyen ve özellikle ticari bankalar aracılığıyla türev ürünleri kullanmakta zorluk çeken ihracatçı KOBİ'lerin, kur riskini yönetmelerini sağlamak amacıyla döviz kuru opsiyon hizmetini sunacaktır'' şeklinde konuştu.
Opsiyon işleminin, opsiyon primi ödeyen ihracatçıya yükümlülük getirmeyen ancak hak sağlayan bir işlem olduğunu vurgulayan Kaplan, ihracatçıların, Türk Eximbank ile put opsiyonu işlemi yapabilmeleri için ''Put Opsiyonu Çerçeve Sözleşmesi''nin imzalanması ve bankada kayıtlı ihracatçı olmasının şart olduğunu belirtti. Kaplan, dolayısıyla kayıtlı olmayan ihracatçıların Türk Eximbank tarafından kayıt altına alınması, kayıtlı firma bilgisi olan ihracatçıların ise bilgilerini güncellemesi gerektiğini anlattı.
-''TEMİNATLANDIRMA SÖZ KONUSU OLMAYACAK''-
Türk Eximbank Genel Müdürü Hayrettin Kaplan, ayrıca, opsiyon işlemlerinde herhangi bir teminatlandırmanın söz konusu olmayacağını dile getirerek, şunları kaydetti:
''Opsiyon işlemleri için ihracatçı üst limiti, ihracatçı firmanın Dış Ticaret Müsteşarlığı kayıtları baz alınarak son 1 yıl içinde gerçekleştirdiği ihracat tutarının aşılmaması kaydıyla 5 milyon ABD Doları'dır. 5 milyon ABD Doları'na kadar her bir firmaya yıllık opsiyon hizmeti verebileceğiz. Türk Eximbank olarak opsiyon işlemlerinde herhangi bir kar amacı gütmüyoruz. Opsiyon işlemlerinden prim haricinde hiçbir komisyon ve masraf talep etmeyeceğiz. Opsiyon işlemlerini tanıtıcı temel bilgiler ile yapılacak işlemlere ilişkin kur, vade, prim gibi koşullar bankanın internet sitesinde ilan edilecek. Başlangıç aşamasında haftanın bir günü yapılacak olan opsiyon işlemleri talebe göre artırılabilecek.''
Kaplan, bir soru üzerine, KOBİ'lere yönelik limitlerinin çok düşük, 35 bin avro ve 50 bin dolar olduğunu belirterek, ''KOBİ niteliğindeki ihracatçılar da faydalansın diye alt limiti düşük tutuyoruz. Genellikle işlemi de faks ve internet üzerinden yapacağız ki, operasyonel yük getirmesin. Buna ilaveten ilerideki günlerde forward hizmeti de vereceğiz ama opsiyonunun ihracatçıya daha faydalı olacağını düşünüyoruz'' dedi.
-''KUR İHRACATÇILAR AÇISINDAN KRİTİK BİR KONU''-
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, ihracatçıların yakından takip ettikleri sıkıntılarını gidermek ve çözüm önerileri geliştirmek için de çok yoğun çaba harcadıklarını belirterek, kurun, ihracatçıların en çok sıkıntı duyduğu konuların başında geldiğini, düzenledikleri ihracatçı anketlerinde de bunu çok yakından gözlemlediklerini söyledi.
Kurların ihracatçılar açısından son derece kritik bir konu olduğunu, Türkiye'de uygulanan dalgalı kur sisteminin, ihracatçıların kur meselesini ciddiye almalarını gerektirdiğini ifade eden Büyükekşi, ancak ihracatçıların kur risklerini yönetmeye gerekli önemi vermediklerinin görüldüğünü, bunun çeşitli sebepleri olduğunu, bunların başında dalgalı kur riskini nasıl hedge edeceklerini konusunda yeterli bilgiye sahip olmamalarının geldiğini anlattı.
Büyükekşi, kur riskini hedge etmenin yüksek maliyetli olmasının da diğer bir neden olduğunu kaydederek, TİM olarak ihracatçılara uygun fiyatlı ürünler sunmak için çalıştıklarını, geçen aylarda Halkbank ile bir forward protokolü yaptıklarını ve bununla ilgili eğitimlere de başladıklarını dile getirdi.
-''BİREBİR KORUNMA''-
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası (VOB) ile de bir protokol imzaladıklarını ve bir eğitim yaptıklarını belirten Büyükekşi, şöyle devam etti:
''Şimdi ise ihracatçıların bankası, can simidi Eximbank yeni bir ürünü uygun fiyata ihracatçının kullanımına sunacak. Böylece ihracatçılarımıza 3 farklı enstrümanla kendilerini uygun koşullarla kur riski karşısında hedge etme imkanı bulacak. Halkbank ile yaptığımız forward protokolünden sonra ihracatçılarımız bu zamana kadar kendilerini hedge etmiş olsalardı son günlerde oluşan 5 kuruşluk özellikle doların düşüşünden etkilenmemiş olacaklardı. Onun için birçok toplantıda ihracatçıları kendilerini döviz riski karşısında koruması için ve yaptıkları faaliyetten kar etmeleri gerektiğinin altını çizdik. Bu protokol ile ihracatçılarımız, aynı kasko primi gibi bir ücretle ihracat alacaklarından zarar etmemeyi garanti altına alacak. Opsiyon işlemi, opsiyon primi ödeyen ihracatçıya yükümlülük getirmeyen, hak sağlayan bir işlem. İhracatçı, put opsiyonu alarak, döviz kuruna karşı birebir korunma sağlayacak. Kurdaki aleyhteki değişikliklerden etkilenmeyecek. Spotta lehte gelişen hareketlerden de faydalanabilecek. İhracatçı böylece kur dalgalanmasını riske etmeyerek, ihracat işlemlerinden doğan karını sabitleyecek, üretim, verimlilik ve istihdam artırmaya yönelik faaliyetlere daha fazla odaklanacaktır.''
-''BUGÜNKÜ ŞARTLARDA ORTAYA ÇIKAN BU OLDU''-
Mehmet Büyükekşi, ihracatçıların kur riskini kontrol altına almasının önemine işaret ederek, ''İhracatçıların zaten çok dar olan kar marjlarını öngörülemeyen döviz hareketleriyle ellerinden kayıp gitmesine göz yummamaları gerekir. Hangi enstrüman kendileri için uygunsa, o enstrümanı kullanarak kur risklerini hedge etsinler'' dedi.
Büyükekşi bir gazetecinin, ''Kur istikrar fonu ile ilgili son çalışmalar nedir?'' sorusu üzerine, protokolün kur istikrar fonu neticesinde ortaya çıktığını belirterek, ''Kur istikrar fonunda hedefimiz belli rakamlar üzerinden kuru hedge etmekti. Eximbank'ın bugünkü şartlarında ortaya çıkan bu oldu. Kur istikrar fonunda, belli bir kur açıklanarak, bunun belli bir süre içinde ihracatçıların kendilerini bu riske karşı korumalarını hedefliyorduk. Protokolle haftada bir kez bir aylık, 3 aylık ve maksimum 6 aylık kur hedefleri verilecek. Bu hedefler üzerinden ihracatçılar belli primler ödeyerek, kendilerini hedge etmiş olacaklar. Bu, kur istikrar fonuna karşı üretilen bir çare oldu'' diye konuştu.
Konuşmaların ardından Türk Eximbank Genel Müdürü Kaplan ve TİM Başkanı Büyükekşi, ''Döviz kuru opsiyon işlemi protokolü''nü imzaladı.