Başçı: Munzam karşılıklar düşürülebilir
-
Bloomberg HT Ekonomi Direktörü Kerem Alkin'in sorularını yanıtlayan TCMB Başkanı Erdem Başçı, gerektiği takdirde, munzam karşılıklarda indirime gidilebileceğini söyledi
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı canlı yayında Bloomberg HT Ekonomi Direktörü Kerem Alkin'in sorularını yanıtladı.
Lehman Brothers'ın iflas ettiği dönemde sermayenin bir miktar hasar görmüş olduğunu hatırlatan TCMB Başkanı Başkanı, sermayenin hızla toparlandığını ve sermaye tarafındaki yükselişin sürdüğünü söyledi.
Emek tarafında, işgücüne katılım oranının, özellikle ekonomik hızlanma döneminde kadınların işgücüne katılmasının artmasına bağlı olarak, hızla genişlediğini söyleyen Başçı, bu konuda da ilerleme olduğunu söyledi.
Yatırım mallarındaki kaltite artışının etkisi ile verimliliğin de güçlendiğini belirten Başçı, sermaye, emek ve verimlilikteki artış nedeniyle çıktı açığının meydana geldiğini sözlerine ekledi.
Başçı, özellikle dıştaki zayıflıklar ve içteki dinamik yapıdan ötürü, dışarıya üretim yapan firmaların ellerinde kalan malları iç piyasada sattığını, bu sayede enflasyonist baskının azaldığını söyledi.
Merkez Bankası Başkanı, son enflasyon verilerinde kur geçişkenliğinin görülmediğine de dikkat çekti.
"BDDK KARARLARININ MEYVELERİNİ ALMAYA BAŞLADIK"
Aynı zamanda BDDK'nın aldığı kararların da olumlu sonuçlarının görülmeye başlandığına dikkat çeken Başçı, kredilerin tüketicilerden üretici kesime yöneldiğini söyleyerek, "alınan önlemlerin etkilerini göreceğiz" dedi.
Başçı, tüketici kredilerinin artışının yavaşladığını, BDDK ve Merkez Bankası koordinasyonunun giderek iyileştiğini aktardı.
Başçı ayrıca, İtalya ve İspanya tahvil faizlerinin Avrupa liderler toplantısı öncesi seviyelerine yükselmesinin ardından ara PPK toplantısı kararı aldıklarını da belirtti.
"AVRUPA'DA PROBLEM RİSKLİ VE GELİŞMELER AKUT"
"Avrupa'daki problem riskli ve gelişmeler akut" ifadeleriyle Avrupa'daki borç krizini değerlendiren Merkez Bankası Başkanı, "İspanya ve İtalya faizleri hızlı arttı. Daha sonra ard arda gelişmeler oldu. Avrupa Merkez Bankası da sürpriz bir şekilde genişlemeci politikaya geçti. Merkez Bankamız 21 Temmuz toplantısında hızlı hareket etmiştir" dedi.
Başçı, kriz önlemlerinin sinyalinin Nisan'dan itibaren verilmeye başlandığına dikkat çekti.
"CARİ AÇIK TEMMUZ'DAN İTİBAREN DÜŞER"
Cari açığın azaltılmasında alınan önlemlerin başarılı olduğunu savunan Başçı, Temmuz ayı rakamlarının açıklanmasıyla, cari açıkta aylık bazda azalmaların görüleceğini belirtti.
Başçı, "Cari açığın sürdürülebilirlik seviyesi konusunda Merkez Bankası'nın bir görüşü var. Yüzde 9 oranındaki cari aığın sürdürülebilir seviyeye indirilmesi konusunda politika yapıcıları arasında görüş birliği var" şeklinde görüş bildirdi.
İlk 6 ayda cari açığın 45 milyar dolar, 2. yarıda ise 25 milyar doları bulabileceğini açıklayan TCMB Başkanı, IMF'nin 2012 cari açık ve büyüme tahminleriyle hemfikir olmadıklarını söyledi. Başçı, "cari açığın 2012'de yüzde 9 olacağı yönündeki IMF tahminine katılmıyoruz" dedi.
"BOL MİKTARDA TL LİKİDİTE VERMEMİZ GEREKEBİLİR"
Merkez Bankası'nın, küresel risklerin artması durumunda, zaman zaman bol miktarda TL likiditesi vermesinin gerekebileceğinin altını çizen Başçı, TCMB'nin kararlarının piyasadaki etkilerine ilişkin şöyle dedi: "Kararın fiyatlamasının doğru yönde ilerlediğini düşünüyoruz."
"PİYASANIN FİYATLAMASI DOĞRU"
Başçı, "Mesajımızı kısa vadeli ve politika faizi üzerinden verdik. Uzun vadede tahvil faizi düşüyor. Bu da enflasyon sorununun olmadığını gösteriyor. Biraz kur etkilendi ama daha sonra duruldu. Piyasanın fiyatlaması doğru" dedi
Enflasyon beklentisi konusunda herhangi bir kaygının olmadığına dikkat çeken Başçı, piyasalardaki hareketin de küresel dalgalanmanın bir yansıması olduğunu vurguladı.
Yabancı yatırımcıların tahvil piyasasındaki payının yüzde 11-12 olmasından dolayı, tahvil piyasasında fazla bir hareketlenme olmadığını söyleyen Başçı, İMKB'de yabancı yatırımcının daha fazla payının olmasından dolayı, dalgalanmanın daha fazla olduğunu söyledi. Başşı, "Aldığımız kararların fiyatlamasının doğru yönde ilerlediğini görüyoruz" dedi.
Merkez Bankası'nın kararlarının değerlendirilmesi hususunda ortaya çıkan Asya benzetmelerini de değerlendiren TCMB Başkanı, Asya tipi ekonomik modele geçildiğini söylemenin güç olacağını belirtti.
"Dünyada para pompalanması sürdükçe, bunu frenlemek üzere adım atabiliriz" diyen Başçı, önümüzdeki haftadan itibaren piyasalara akıtılacak para miktarlarının artacağını söyledi ve "bugünlerde iletişim kanallarını daha fazla açık tutmak gerekli" uyarısında bulundu.
"ÇOK GEREKMEDİKÇE DÖVİZE DOĞRUDAN MÜDAHALE YAPILMAMALI"
Dövize müdahale konusundaki soruya karşılık Başçı, "Döviz müdahaleleri zor bir konu. Japonya Merkez Bankası defalarca döviz müdahale etti. Ancak bunlar başarılı olmadı. Çok kısa süreliğine etkili oldu. İsviçre Merkez Bankası da aşırı değerlenen para birimi için benzer müdahaleler yaptı. Faizi yüzde 0.75'ten yüzde 0.25'e çekmesine karşın yine de parasının değerini düşüremedi. Çok gerekmedikçe doğrudan müdahale yapılmamalı. İhtiyaç doğarsa düzenli döviz ihaleleri yapıyoruz. Bu yolu kullanmak daha sağlıklı" dedi.
"TÜRKİYE'NİN AÇIK POZİSYONU ÇOK SINIRLI"
Başçı, makro anlamda açık pozisyonunun sınırlı olduğuna dikkat çekti. Tüketicilerin güçlü miktarda döviz tasarrufu olduğunu ve 100 milyar dolar kadar dövizde "long" pozisyona sahip olduğunu ifade eden TCMB Başkanı, özel sektörün de 100 milyar dolarlık açık pozisyonu olduğunu açıkladı.
Ancak Başçı, bu şirketlerin gelirlerinin döviz cinsinden olmasından ötürü, çok fazla sıkıntı olmadığını, toplamda bakıldığında döviz açık pozisyon miktarının düşük olduğunu sözlerine ekledi.
"HAZIRLIKLIYIZ"
Lehman sonrasında kredi ve mevduat faizi arasındaki farkın çok açıldığını hatırlatan Başçı, Fed'in yarınki toplantısında tahvil alıp almayacağını izleyeceklerini söyledi.
Başçı, küresel ekonomide türbülansın devam etmesi durumunda ise TL munzam karşılıklarının düşürülebileceğini, bu konuda Merkez Bankası'na hem yukarı hem de aşağı doğru hareket etme fırsatı tanıyan esnek bir yapının bulunduğuna dikkat çekti.
"Merkez Bankası mümkün olduğunca müdahale anlamında bir şeyler söylememeli ve kurlar konusunda mümkün olduğunca konuşmamalı" diyen Başçı, TL'nin üzerinde aşırı değerlenme baskısının olmadığını, bunun ortadan kaldırdıklarını da ifade etti.
Ayrıca Başçı, "herhangi bir kuru savunmamız söz konusu değil; bunun sonuçları kötü olabilir" dedi.
"KÜRESEL ÇALKANTI DURUMUNDA ZORUNLU KARŞILIKLAR HIZLI İNDİRİLEBİLİR"
"Yüzde 25'lik kredi genişlemesinin arzulandığını" ifade eden Başçı, ancak yılın ilk yarısında kredi genişlemesinin yüzde 17-18'lik oranlara ulaşması sebebiyle yılın geri kalanında yüzde 7-8'lik bir alan bulunduğuna dikkat çekti.
Bir sonraki toplantıya kadar Fed ve Avrupa Merkez Bankası'nın adımlarını izleyeceklerini söyleyen Başçı, birinci senaryo olarak yeni bir parasal genişleme olursa, bunun kredi artışını getirebileceğini, o zaman da bunu frenleme tedbirlerini alacaklarını açıkladı. Ancak Başçı, bunlara bankalara maliyetinin olmayacağını belirtti.
Dünya ekonomisi konusunda diğer bir senaryonun "küresel çalkantı" olabileceğine değinen TCMB Başkanı, bu durumda hızlı zorunlu karşılık indirimine giderek, kredileri destekleyebileceklerini söyledi.
"Birinci senaryo olan parasal genişleme gerçekleşirse, işimiz daha kolay" diyen Başçı, "zira bununla başarılı bir şekilde başa çıktık" dedi.