İsrail kararı dünya basınında yankılandı
Birleşmiş Milletler'in Mavi Marmara raporu ve Türkiye'nin İsrail'e yönelik aldığı karar, yabancı basında geniş yankı buldu
Birleşmiş Milletler'in Mavi Marmara raporu ve Türkiye'nin İsrail'e yönelik aldığı kararına, Fransa, İngiltere ve ABD basınında da geniş yer verildi.
LE MONDE: TÜRKİYE, ARAP DÜNYASINDAKİ POPÜLARİTESİNİ CANLANDIRMAYA ÇALIŞIYOR OLABİLİR
Fransa'da yayımlanan Le Monde gazetesinin bugünkü sayısında, ''Türkiye'nin İsrail'e yönelik politikasını sertleştirdiği'' belirtilerek, ''Arap baharı, Suriye ve Libya'daki gelişmelerden sonra Türkiye'nin Arap dünyasında popülaritesini canlandırabilmek için İsrail'e yaptırım kararlarını almış olabileceği'' yorumu yapıldı.
''Arap baharıyla ilgili gelişmelerin, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun yeni dış politikalarını zora soktuğu'' iddia edilen haber yorumda, ''Türkiye'nin, Suriye rejiminin halkına baskı yapmasını engelleyemediği, Libya'da ise Türkiye'nin Fransa'nın gölgesinde kaldığı'' ileri sürülerek, ''Türk hükümeti, Arap ülkelerindeki popülaritesini canlandırmak için İsrail'e sert yaptırım kararı almış olabilir'' ifadesi kullanıldı.
Le Monde, Türkiye'nin yine aynı gün NATO füze kalkanı sisteminin kendi topraklarında kurulmasına izin verdiğini ve büyük olasılıkla İran'a karşı kullanılması beklenen bu sistemlerle ilgili Arap ülkelerinin tepkisini azaltmak için de Türkiye'nin yine İsrail'e yönelik bu sert kararları almış olabileceği değerlendirilmesinde bulundu.
Gazete, Türkiye'nin İsrail'e yönelik yaptırım kararlarını almasında çok ecele etmesini de ''garip'' olarak değerlendirdi.
Yine Le Monde gazetesinde İsrail'den kaleme alınan diğer bir haberde, ''İsrail'in de diplomatik açıdan zor günler yaşadığı'' yorumu yapıldı.
İsrail'in son olarak Mısır ve Ürdün ile ilişkilerinin kötüleştiği belirtilen haberde, Ankara ve Tel Aviv arasındaki son gerginliğin ne Türkiye ne de İsrail'in çıkarına olduğu ifade edildi.
İsrail'in son dönemde Türkiye'den uzaklaştıkça Rum Kesimi, Yunanistan, Romanya ve Bulgaristan'a, Orta Asya'da Azerbaycan ve Kazakistan'a yaklaştığı kaydedilen haberde, ''bununla birlikte İsrailli uzmanların bu ülkelerin hiç birinin jeopolitik olarak Türkiye ve Mısır'ın yerini tutamadığı'' görüşünde olduğu belirtildi.
İNGİLİZ BASINI: İSRAİL BİR DOSTUNU VE MÜTTEFİKİNİ KAYBETTİ
İngiliz The Times gazetesi, Türkiye ile İsrail arasında yaşanan son sorunlardan önce yakın askeri işbirliği olduğuna dikkati çekerek, "Büyükelçisi atılırken, İsrail'in yalnızlığı artıyor" başlığını attı.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun dünkü "Türkiye-İsrail ilişkilerinin ikinci katip düzeyine indirilmesi" açıklamasına yer veren gazete, haberin yanında James Hider imzalı bir yorum da yayınladı.
Türkiye'yi kaybetmenin yanı sıra İsrail'in bu yıl Mısır'la da ilişkilerinin kötüleştiğini kaydeden Hider yazısında, "Arap baharındaki istikrarsızlık, bölgedeki güç dengelerinde ciddi kaymalara neden oldu ve Suriye rejiminin çökmesi, İsrail'in kuzey sınırında daha fazla ayaklanmaya neden olabilir" ifadelerine yer verdi.
Hider ayrıca, birçok İsrailli yetkilinin, Arap baharının İsrail'in güvenlik konusundaki varsayımlarını sonsuza kadar değiştirdiğini söylediğini ve yetkililerin İsrail hükümetini Filistin ile bir barış anlaşması yapmaya çağırdığını kaydetti.
Guardian gazetesi de, Davutoğlu'nun açıklamalarını hatırlatarak, "İsrail'in Ankara Büyükelçisi Gabby Levy'nin İsrail'de olduğu bildirildi ve Ankara'ya geri dönmeyecek" diye yazdı.
Ekonomi ve Dış Politika Araştırma Merkezi (EDAM) adlı düşünce kuruluşunun başkanı ve eski diplomat Sinan Ülgen'in görüşlerine yer veren Guardian, Ülgen'in şu sözlerini aktardı:
"Bu durumdan ne Türkiye ne de İsrail kazanacak gibi bir hissiyat var. Bu konuya çok zaman ve çaba harcayan Washington'da da bir hayal kırıklığı olmalı. Türkiye, İsrail ile ilişkilerin bozulması nedeniyle Ortadoğu barış sürecindeki rolünü kaybetmiş gibi. Türkiye, her iki tarafla da konuşabilen az sayıda ülkeden biriydi. Bu arada tabii, İsrail de bir dostunu ve müttefikini kaybetti."
Gazete, Türkiye'de çalışmış eski bir İsrailli diplomat Alon Liel'in görüşlerine de yer verdi. Liel'in, mevcut İsrail hükümetinin Türkiye'den özür dilemeyerek "stratejik bir hata" yaptığını söylediğini kaydetti. Liel ayrıca, Türkiye'nin İsrail Büyükelçisini sınır dışı etmesinin Ürdün ve Mısır gibi ülkelerde benzer şeyin yapılması konusunda hükümetlere yönelik halk baskısının artacağı yorumunu yaptı.
Financial Times (FT) gazetesi de, İsrail Dışişleri Bakanlığı'nın eski genel direktörü ve siyaset bilimci Shlomo Avineri'nin görüşlerini aktardı. FT, Avineri'nin İsrail'in özür dilemeyerek ve tazminat ödemeyerek hata yaptığını belirterek, "Türkiye ile ilişkiler, İsrail için önemli ve bu rapor krizin çözülmesi için bir çıkış yoluydu" dediğini yazdı.
ABD: İSRAİL'İN YALNIZLIĞI ARTIYOR
Amerikan gazetelerinin internet sitelerinin "Dünya" bölümünün ilk veya ilk haberleri arasında Türkiye'nin İsrail ile ilgili kararı yer aldı.
CNN, internet sitesindeki haberde, Türkiye ile İsrail arasında Mavi Marmara baskını sonrasındaki yaşanan süreç anlatılarak, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun "Artık İsrail hükümetinin, kendini uluslararası hukukun üzerinde gören, insanlık vicdanını hiçe sayan gayrimeşru eylemlerinin sonuçlarına katlanmasının ve bir bedel ödemesinin vaktinin geldiği ve bu bedelin de Türkiye'nin dostluğunu kaybetmek olduğu" yönündeki sözlerine yer verildi.
Türkiye'nin kuruluşundan bu yana İsrail'in en yakın ve kalıcı dostu olduğu belirtilen haberde, iki ülkenin ilişkilerinin siyasi, ekonomik ve askeri alanları kapsadığı ve Soğuk Savaş ve sonrasındaki yıllar boyunca Türkiye ve İsrail'in Batı'nın sadık dostları olarak kaldığı ifade edildi.
Türkiye ile İsrail arasındaki ticari ilişkilere dair rakamlara yer verilerek, bu ilişkilerin 2008-2010 yılları arasında geliştiği belirtilen yazıda, iki ülkenin Mavi Marmara sonrası bozulan ilişkileri düzeltmek için aylardır müzakere ettiği ancak bunun başarıyla sonuçlanmadığı ifade edildi.
Haberde, bir Türk yetkilisinin de CNN'e, "Çok uzun süre beklediklerini ama İsrail'in sadece zamanlarını boşa harcadığını" söylediği belirtildi. CNN'e, Gazze'ye blokajı tanımadıklarını belirten Türk yetkili, bunun yasal olmadığını belirten bazı karar ve tasarılar geçirmeye çalışacaklarını kaydetti.
İsrailli bir yetkili ise CNN'e, İsrail'in, Türkiye ile uzlaşmazlıkların üstesinden gelmesinin bir yolunu bulmayı umduğunu ve bu hedefte çalışmaya devam edeceklerini kaydetti.
Bir uzman ise CNN'e, "Türkiye'nin olacaklara dair aylardır İsrail'i uyardığını ama İsrail'in bunu görmezden geldiğini" söyledi.
Uluslararası Kriz Grubu Türkiye uzmanlarından Hugh Pope'un görüşlerine de yer verilen haberde, Pope, Gazze'deki blokajı kırmaya yönelik ikinci girişime Türkiye'nin Mavi Marmara gemisinin öncülük etmesini engelleyerek aslında ödün verdiğini söyledi.
Washington Post'un haberinde de Türkiye'nin bu kararının, İsrail'in bir süre önce Mısır'la da sorun yaşamasının ardından gelmesiyle, İsrail'in bölgedeki yalnızlığının artmasının beklendiği kaydedildi.
İsrail'in Washington'ın yoğun baskılarına rağmen Mavi Marmara baskınıyla ilgili özür ve tazminatı kabul etmediği belirtilen haberde, Davutoğlu'nun açıklamalarına yer verildi.
Haberde ayrıca, Türkiye ile İsrail arasındaki uzun yıllar süren dostluk ve sıkı askeri ilişkilerden bahsedildi.
Los Angeles Times'da da ABD'de bazı kesimlerin, iki ülkeyi halkın tepkisi ve ulusal onur konusunda çok fazla endişe etmekle eleştirdiği belirtildi.
İki ülke ilişkilerinin iki yıldan uzun süredir sorunlu olduğu ama Türkiye'nin bu "hasımlığı yeni bir seviyeye çekmekle tehdit ettiği" ifade edilen haberde, yetkililerin, Türkiye'nin İsrail'e yönelik bazı ekonomik yaptırımlar uygulayabileceği, uluslararası mahkemelerde İsrail aleyhine kanuni yollara başvurabileceğine işaret ettiği kaydedildi.
Haberde, bu son durumla birlikte İsrail'in bölgedeki yalnızlığının artabileceğine dikkat çekildi.