Nobel Ekonomi ödülünün sahipleri belli oldu
-
Nobel Ekonomi Ödülü, makroekonomide sebep-sonuç ilişkisi izerindeki çalışmalarından ötürü ABD'li ekonomistler Thomas Sargent ve Christopher Sims tarafından paylaşıldı
(A.A) İsveç Bilimler Akademisi bu yıl Nobel Ekonomi Ödülü'nü ABD'li ekonomistler Thomas Sargent ve Christopher Sims'e verdi.
Akademi, Nobel Ekonomi Ödülü'ne bu yıl Thomas Sargent ve Christopher Sims'i, ''makroekonomide sebep ve sonuç üzerindeki deneysel araştırmalarından'' ve onların çalışmalarının ''modern makroekonomik analizlerin temelini oluşturmasından'' ötürü layık gördüğünü açıkladı.
Sargent ve Sims'in çalışmaları, politika değişiklikleri ya da artan petrol fiyatlarının üretim, enflasyon veya istihdam üzerindeki etkilerini anlamanın yollarını gösteriyor. Sargent'in çalışmaları sistemik politika değişiklikleri üzerine, Sims'in ise artan petrol fiyatları ya da hanehalkı tüketiminde hızlı düşüş gibi ekonomideki şoklara odaklanıyor.
Princeton Universitesi'nde görev yapan profesör Sims, Stockholm'de düzenlenen basın toplantısında telefonla yaptığı açıklamada, ''kendisi ve Sargent'in kullandığı yöntemlerin küresel ekonominin şu anda içinde olduğu düzensizlikten çıkmanın yollarını bulmada temel olduğunu'' söyledi.
Ödül komitesi telefon ettiğinde uykuda olduğunu ve ödülü kazanmayı beklemediğini ifade eden Sims, ''Aslında iki kez arandık ve eşim telefonun konuşma butonunu bulamadığı için tekrar uyumaya gittik'' dedi.
Çalışmasında mevcut finansal karmaşanın çözümüne yardımcı olabilecek kolay bir yol bulunmadığını belirten Sims, ''Basit bir cevabım yok, ancak benim kullandığım ve Tom'un geliştirdiği yöntemler bu karmaşadan çıkmanın yollarını bulmanın temelini oluşturuyor'' diye konuştu.
Kendisi ve Sargent'in, politika değişikliklerinin ve ekonomik sistemdeki şokların etkisini değerlendirmek için 1970'li yıllarda bağımsız olarak yaptıkları çalışmadaki yöntemlerinin küresel krize hızlı ya da basit çözümler sunmadığı uyarısında bulunan Sims, ''Basit bir cevabım olsaydı bunu bütün dünyaya yayardım'' dedi.
Sims, şu anda finansal piyasalardaki karışıklık gözönüne alındığında Sargent ile paylaşacağı 1,5 milyon dolarlık ödülünün yarısını nasıl değerlendireceği sorusuna, ''İlk olarak bir süre nakit olarak tutacağım sanırım'' yanıtını verdi.
-Sargent ve Sims'in çalışmasının anlamı-
İsveç Bilimler Akademisinin açıklamasına göre, Sargent ve Sims, ''faiz oranlarındaki geçici yükselişin ya da vergi kesintilerinin gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) ve enflasyon gibi makroekonomik değişkenleri nasıl etkilediğini, bir merkez bankasının enflasyon hedefinde daimi değişikliğe gitmesi ya da bir hükümetin bütçe dengesi için amacını değiştirmesi halinde ne olacağını'' araştırdı.
Sargent ve Sims, bu sorulara ve GSYH, enflasyon, istihdam ve yatırımlar gibi farklı makroekonomik değişkenler ve ekonomi politikası arasındaki rastlantısal ilişki konusunda diğer sorulara yanıt bulmak için yöntemler geliştirdi.
İkilinin araştırmasına göre, bu vakalar genellikle iki yönlü ilişki biçiminde gelişiyor, yani politika ekonomiyi, aynı zamanda ekonomi de politikayı etkiliyor. Özel sektörün gelecekte ekonomik faaliyete ilişkin beklentisi ve politika, ücretler, tasarruf ve yatırımlar konusundaki kararları etkiliyor. Eş zamanlı olarak, ekonomik-politika kararları özel sektörde gelişmeler konusundaki beklentiler tarafından etkileniyor.
Sargent ve Sims'in yöntemleri, bu rastlantısal ilişkinin saptanmasında uygulanabilir ve beklentilerin rolünü açıklayabilir. Bu, ayrıca beklenmedik politika önlemlerinin yanı sıra sistematik politika değişikliklerinin etkilerini tespit etmeyi mümkün kılabilir.
Thomas Sargent
Pasedana'da Temmuz 1943'de dünyaya gelen Sargent, 1964 yılında Berkeley'deki California Üniversitesi'nden mezun oldu ve 1968 yılında Harvard Üniversitesi'nde doktorasını tamamladı.
Makroekonomi, para ekonomisi ve zaman serileri ekonometri alanlarında uzmanlaşan Sargent, ''rasyonel beklentiler devriminin liderlerinden biri'' ve sayısız çığır açan makalenin yazarı olarak biliniyor.
1970'li yıllarda yazdığı bir dizi makalede, yapısal makroekonomik modellerin nasıl oluşturulabileceğini, çözülebileceğini ve hesaplanabileceğini gösteren Sargent'in yaklaşımı özellikle ekonomi politikasının analizinde, aynı zamanda makroekonometrinin diğer alanlarında ve ekonomik araştırmada kullanıldı.
Sargent, yapısal makroekonometrinin ekonomi politikasında daimi değişiklikleri analiz etmede nasıl kullanılabileceğini gösterirken, bu yöntemin, hanehalkları ve şirketler beklentilerini ekonomik gelişmelere uygun olarak ayarladıklarında makroekonomik ilişkinin çalışmasında uygulanabileceği belirtildi.
Şu anda New York Üniversitesi'nde profesör olarak çalışan Sargent, birçok ülkenin ilk başta yüksek enflasyon politikası uygulama eğiliminde olduğu, ancak eninde sonunda ekonomi politikalarında sistematik değişikliğe gittiği ve düşük enflasyon politikasına döndüğü 2. Dünya Savaşı sonrası dönemi inceledi.
Christopher Sims
Sims ise Ekim 1942'de doğdu ve doktorasını 1968 yılında Harvard Üniversitesi'nde yaptı.
Harvard Üniversitesi, Minnesota Üniversitesi, Yale Üniversitesi ve 1999 yılından bu yana da Princeton Üniversitesi'nde çalışan Sims, 1989 yılından bu yana Ulusal Bilimler Akademisi ve 1988 yılından bu yana da Amerika Bilim ve Sanat Akademisi üyeliğini yapıyor.
Sims, 1980 yılında yazdığı ''Makroekonomiler ve Gerçek'' adlı makalesinde makroekonomik verilerin analizinde yeni bir yöntemi tanıttı.
Beklentilerin önemini vurgulamada Sargent ile aynı fikirde olan Sims, ekonominin, ekonomi politikasındaki geçici değişiklikler ve diğer unsurlar tarafından nasıl etkilendiğini analiz etmede ''vektör özbağlanımı'' temel alınan bir yöntem geliştirdi. Sims ve diğer araştırmacılar bu yöntemi, bir merkez bankasının belirlediği faiz oranındaki yükselişin etkilerini incelemede kullandı.
İsveç Bilimler Akademisi, Sargent ve Sims'in geliştirdiği yöntemlerin bugün makroekonomik analizlerin temel araç gereçleri olduğunu ifade etti.