Yeni bir döneme girilmemiş olsa da FED üyelerinin, Başkan Yellen dahil olmak üzere, yeni bir döneme giriş için ciddi anlamda hazırlıklar yaptığını görüyoruz.
Henüz zaman varken, FED'in faiz artırımlarının getireceği riskler karşısında korunma stratejilerine girmek gerektiği kanaatindeyiz.
Gündemin bir numaralı maddesi, Amerikan Merkez Bankası'nın (FED) dün gece saatlerinde sonucu açıklanan faiz toplantısı... Beklentiler, kararın herhangi bir sürpriz içermeyeceği, FED'in para politikası duruşunda hiçbir değişikliğe gitmeyeceği ve ifadenin bir miktar güvercinvari olacağı yönündeyiz. Ancak, sonuç tahmin edilenden farklı yönde geldi. Her ne kadar ana çatı korunsa ve değişiklikler minor kapsamda kalsa da, işaret ettiği yeni durum itibariyle uzunca bir süre konuşulacak ve piyasalarda etki yaratacak cinsten görünüyor. Kararın hemen ardından yayımladığımız değerlendirme yazısını ekte bulabilirsiniz. Buna ilave olarak Başkan Yellen'in basın toplantısını ve sonrasındaki piyasa yansımalarını ele almak suretiyle kısa bir değerlendirmede bulunacağız. İlk olarak FED'in dünkü kararı piyasalar açısından yeni sayılabilecek neler içeriyordu:
a) FED, faiz artırım ihtimalini gündemine alarak takvime bağlamış gibi görünüyor. Başkan Yellen basın toplantısında tahvil alımının bu yılın sonbaharında sona ereceğini, faiz artırımına ise altı ay sonra başlanabileceğini belirtti. Bu takvim ile FED'in ilk faiz artırımına 2015 yılının ikinci çeyreğinde başlaması kuvvetle muhtemel. FED üyelerinin yaptığı tahminlerin medyanına göre 2015 yılı sonunda FED politika faizinin (funds rate) %1; 2016 sonunda %2 olması uzun vadede de %4'e gelmesi bekleniyor. Bugünden itibaren tahvil alımlarının azaltılması önemli bir olay olmaktan çıkmış, dikkatler FED'in sıfır faiz politikasını (ZIRP- zero interest rate policy) ne zaman sonlandıracağına odaklanmış olacak.
b) FED, faiz artırımlarının başlaması için işsizlik oranı ve enflasyon için eşik değerler belirlemişti (sırasıyla %6.5 ve %2.0). Dün bunlardan işsizlik için olanını kaldırarak yerine maksimum istihdam hedefi getirdi. Yani, niceliksel hedeften niteliksel hedefe doğru bir eğilim mevcut. İlave olarak, birçok makro ve finansal veriye bakılacağına işaret edilerek data bağımlılığını bir doz daha artırdı. Bununla birlikte, enflasyon verisi elimizdeki yegane niceliksel eşik haline geldi. Şu an itibariyle yıllık bazda %1.2 olan PCE deflatörünün %2'ye yaklaşması, ya da diğer enflasyon göstergelerinin bu yönde sinyaller içermesi durumunda FED faiz artırımlarına başlayacaktır.
Beklenti güvercinvari bir sonuç üzerine yoğunlaşmışken sonucun bir miktar şahince gelmesi piyasalarda satış baskısına neden oldu. İlk etkiyi altın fiyatlarında gördük, 1330 dolar/ons seviyesinin altına doğru bir hareket yaşandı. Amerikan tahvil faizleri yukarı yönlü bir eğilim kaydetti (2 yıllık tahvil faizi yaklaşık 10 baz puan, 10 yıllık tahvil faizi ise 8 baz puan arttı). Gelişmekte olan ülke para birimlerinde %1'in üzerinde değer kayıpları yaşanırken Borsalarda da hatırı sayılır oranda düşüşler yaşandı (dün Amerikan endeksleri %0.6 civarı bir düşüş kaydederken bu sabah Asya'ya %2'ye varan düşüşler hakim). Borsalardaki satışların bugünün geneline yayılması bekleniyor. Türkiye'de Türk Lirası %1'e yakın değer kaybı yaşarken BİST-100'ün güne %1'in üzerinde bir düşüşle başlaması bekleniyor.
FED açısından yeni bir döneme girdiğimizi söylemek doğru olmaz. Ancak, FED üyelerinin, Başkan Yellen dahil olmak üzere, yeni bir döneme giriş için ciddi anlamda hazırlık yaptığını gördük. FED'in tahvil alımını azaltma kararı sonrasında piyasaların karşı karşıya kaldığı satış baskısını hatırlarsak, ZIRP'tan çıkışın ne derece kanlı olacağını tahayyül etmek zor olmayacaktır. FED'in dün gece itibariyle başlattığı peşrevden tüm piyasa oyuncularının ders çıkarması gerektiği ve kısa sürede gerekli aksiyonları almaları gerektiği kanaatindeyiz. Bu dersleri üç başlık altında özetlemekte yarar görüyoruz:
i) FED'in faiz artırmaya başlaması tüm dünyada faiz hadlerini yukarı çekecektir. Bunun ne kadar sert olabileceğine yönelik fikir vermek adında FED'in 2004-2006 yıllarındaki politikasına bakmakta yarar var. 2016 sonuna ilişkin tahminlerin medyanı %2.00, tahminlerin dağılımı ise %0.75-4.25 arasında. Bu beklentiyi piyasaların daha önce fiyatlayacağını söylemek yanlış olmayacaktır. Mesela, kısa vadeli faizlerin (mesela Liborlar) çok daha öncesinde bu ihtimali fiyatlayabilirler. Bu nedenle, finansman ihtiyacının erkene çekilmesi ya da değişken faiz riskinin ivedilikle hedge edilmesi gibi hususlar hayata geçirilmelidir.
ii) ABD Doları, FED'in ultra gevşek para politikası nedeniyle uzun bir süredir zayıf eğilim kaydediyordu. FED, tahvil alımlarını azaltmaya başlamasına (tapering) rağmen ZIRP'a devam ediyor olmasından dolayı ABD Doları zayıf kalmaya devam ediyordu. Genel kanı, FED, faiz artırım ihtimalini gündemine aldıktan sonra ABD Doları'nın da değerlenme sürecine gireceği yönündeydi. Bu yönde adım atıldı. ABD Doları'nda hızlı bir değerlenme beklentisine sahip olmasak da sürecin başladığını söylemek pek yanlış olmayacak gibi. Bu kapsamda, ABD Doları'ndaki risklerin hedge edilmesi gündeme alınabilir. Bu korunmanın maliyetine bakıldığı zaman galiba en ucuz olanı EURUSD'deki uzun pozisyonların ivedilikle kapatılması olacak.
iii) Tıpkı tapering sürecinde olduğu üzere ZIRP'tan çıkışta da en büyük risk gelişmekte olan ekonomiler üzerinde olacak. Gelişmekte olan ekonomiler içerisinde ise dış borçlanma ihtiyacı yüksek olanlar ön plana çıkabilir. Ne yazık ki Türkiye de bu sınıfta yer alıyor. Üstelik, siyasi riskler nedeniyle kırılganlık biraz daha fazla olabilir. Bunun ışığı altında, Türk mali piyasalarına duyarlı olan bireysel ya da kurumsal yatırımcıların, şirketlerin risklere karşı önemli bir hassasiyet geliştirmeleri gerektiği kanaatindeyiz.
Uyarı Notu:
----------------------------------------------------------------------------------
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir.
Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. HSBC bu dokümanda yer alan menkul kıymetler, finansal enstrümanlar veya benzeri bir yatırım enstrümanının kendi adına ve hesabına ticari amaçla alım/satımını yapabilir; son 36 ay içerisinde bu enstrümanları satın almayı taahhüt etmiş olabilir; veya yöneticiler ile çalışanlarla birlikte alış ya da satış yönünde bir pozisyon almış bulunabilir. Bu dokümanda yer alan menkul kıymetler veya finansal enstrümanların tamamı veya bir kısmının alış/satışından doğan komisyon veya masraflar HSBC tarafından veya onun adına görevli şahıslar tarafından alınabilir.
HSBC bu dokümanı, güvenilir olduğunu düşündüğü fakat bağımsız olarak doğrulanmamış kaynaklardan alınan bilgilere dayandırmaktadır. İfade edilen fikirler ve tahminler istendiği anda bildirim yapılmaksızın değiştirilebilir. Sunulan göstergesel alım/satım bilgilerini, gerçekte HSBC'nin alım/satım yaptığı/yapabileceği alım/satım bilgileri olarak yorumlanmamalıdır. Sunulan tüm tablo ve grafikler halka açık kaynaklardan ya da kurumumuzca hazırlanmış tablolardan alınmıştır. Bu dokümanda yer alan rakamlar geçmiş performansla ya da modellenmiş geçmiş performansla ilişkili olabilir. Geçmiş performans gelecek performansın güvenilir bir göstergesi değildir.
Bu dokümanın tamamen veya kısmen çoğaltılması ya da içeriğinin HSBC'nin önceden izni olmaksızın ifşa edilmesi kesinlikle yasaktır.
Bu doküman, dağıtımının hukuka ve ilgili mevzuata aykırı olan herhangi bir ülkedeki herhangi bir kişi veya kuruma dağıtılmak ya da bunlar tarafından kullanılmak amacıyla oluşturulmamıştır.Bu dokümanda atıfta bulunulan ürünler, yatırımlar ve işlemlerle ilgili bağımsız bir değerlendirmede bulunmak ya da araştırma yapmak tamamen kullanıcının sorumluluğunda olup, bu dokümandaki herhangi bir bilginin yatırım tavsiyesi teşkil ettiği düşünülmemelidir. HSBC size yasal, vergiyle ilgili ya da diğer uzman tavsiyeler sağlamaktan sorumlu değildir. HSBC ya da herhangi bir HSBC görevlisi, yöneticisi, çalışanı ya da acentesi işbu dokümanın tamamen ya da kısmen kullanılmasından doğan herhangi bir kayıp ya da zararla ilgili yükümlülük kabul etmez.