IEA: Sıfır emisyon hedefi için petrol yatırımları durmalı

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından hazırlanan raporda k&uuml;resel &ouml;l&ccedil;ekte 2050 yılında 0 emisyon hedefine ulaşılabilmesi i&ccedil;in petrol yatırımlarının bir an &ouml;nce durdurulması &ccedil;ağrısında bulunulurken, 2030 a kadar g&uuml;neş ve r&uuml;zgarda devreye alınacak kapasitenin 2020 nin d&ouml;rt katı seviyesinde olması gerektiği belirtildi. IEA 2050 de Sıfır Emisyon: K&uuml;resel Enerji Sekt&ouml;r&uuml; i&ccedil;in Yol Haritası &ouml;zel raporuna g&ouml;re, sıfır emisyon hedefine ulaşmak i&ccedil;in yeni fosil yakıt projelerinin yapılmaması, enerji tedarikinin kesintisiz ve herkesin erişebileceği şekilde s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lmesi gerekiyor. &Ouml;te yandan, h&uuml;k&uuml;metlerin iklim değişikliğiyle m&uuml;cadelede bug&uuml;ne kadar a&ccedil;ıkladığı taahh&uuml;tlerini yerine getirmesi bile, enerji sekt&ouml;r&uuml; kaynaklı karbon emisyonlarını 2050 de sıfıra indirmek i&ccedil;in yetersiz kalıyor. Bu kapsamda IEA nın 2050 de sıfır emisyon hedefine ulaşılması i&ccedil;in k&uuml;resel enerji sekt&ouml;r&uuml;ne sunduğu 400 maddelik yol haritasına g&ouml;re, 2030 a kadar g&uuml;neş enerjisinde yıllık 630 gigavat, r&uuml;zgarda ise 390 gigavat kapasitenin devreye alınması gerekiyor. Bu rakamlar 2020 de oluşturulan rekor g&uuml;neş ve r&uuml;zgar enerjisi kapasitesinin 4 katına karşılık geliyor. Buna g&ouml;re elektriğin y&uuml;zde 90 ının yenilenebilir kaynaklardan sağlanması, g&uuml;neş enerjisinin toplam enerji tedarikinde en b&uuml;y&uuml;k kaynak haline gelmesi &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Temiz enerji kaynaklarının payının artmasıyla elektrifikasyonun emisyonların d&uuml;ş&uuml;r&uuml;lmesinde kilit rol oynaması ve elektrikli ara&ccedil;ların k&uuml;resel otomotiv pazarında bug&uuml;n y&uuml;zde 5 olan payının 2030 da y&uuml;zde 60 a y&uuml;kselmesi bekleniyor. Yıllık 5 trilyon dolar yatırım ihtiyacı K&uuml;resel enerji sekt&ouml;r&uuml;nde hali hazırda yıllık 2,3 trilyon dolar seviyesinde bulunan toplam yatırımların ise sıfır emisyon hedefleriyle uyumlu bir senaryoda 2030 a kadar yaklaşık 5 trilyon dolara &ccedil;ıkması gerekiyor. Bu yatırımın k&uuml;resel ekonomik b&uuml;y&uuml;meye katkısının yıllık y&uuml;zde 0,4 olacağı hesaplanıyor. Yatırımların 2050 ye kadar ise yıllık 4,5 trilyon dolar olacağı &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Bu nedenle, k&uuml;resel enerji sisteminin k&ouml;kl&uuml; bir d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m yaşaması, yatırımların b&uuml;y&uuml;k &ouml;l&ccedil;&uuml;de artmasını ve sermayenin temiz enerji kaynaklarına y&ouml;nlendirilmesini gerektiriyor. K&uuml;resel enerji d&uuml;nyasının tamamen farklı olacağı 2050 de d&uuml;nya n&uuml;fusunun 2 milyar artmasına rağmen enerji talebinin bug&uuml;ne g&ouml;re y&uuml;zde 8 azalacağı tahmin ediliyor. Temiz enerji teknolojileri emisyonların d&uuml;ş&uuml;r&uuml;lmesinde belirleyici olacak IEA nın yol haritasında, 2050 de k&ouml;m&uuml;r talebi bug&uuml;nk&uuml; seviyesine g&ouml;re y&uuml;zde 90 azalırken, petrol talebinde y&uuml;zde 75 ve gaz talebinde ise y&uuml;zde 55 d&uuml;ş&uuml;ş bekleniyor. Bu d&ouml;nemde hala s&uuml;ren fosil yakıt kullanımının d&uuml;ş&uuml;k emisyon teknoloji se&ccedil;eneklerinin az olduğu sekt&ouml;rlerde ve karbon yakalama teknolojileriyle devam edeceği &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Sıfır emisyon hedefine ulaşmada kilit role sahip alanlardan biri olan enerji verimliliğinde 2030 a kadar yıllık y&uuml;zde 4 iyileşme sağlanması &ouml;nem arz ediyor. Bu oran, son 20 yılda enerji verimliliğinde yaşanan yıllık ortalama iyileşme rakamlarının yaklaşık 3 katına karşılık geliyor. Mevcut durumda, prototip aşamasında olan teknolojilerle 2050 de emisyonların yarısının azaltılabileceği &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;rken, gelişmiş batarya teknolojileri, hidrojen i&ccedil;in elektroliz&ouml;rler ve ileri temiz enerji teknolojilerine h&uuml;k&uuml;metlerin daha fazla destek vermesi gerekiyor. D&uuml;nyada elektriğe erişimi olmayan yaklaşık 785 milyon, temiz yemek pişirme &ccedil;&ouml;z&uuml;mlerine ulaşamayan 2,6 milyar insana enerji erişiminin sağlanması sıfır emisyon hedeflerine ulaşmada b&uuml;y&uuml;k &ouml;nem taşıyor. G&uuml;nl&uuml;k ihtiya&ccedil;larını karşılamakta zorluk &ccedil;eken bu insanlara elektrik erişiminin sağlanabilmesi i&ccedil;in enerji sekt&ouml;r&uuml;ne yapılan yıllık yatırımların y&uuml;zde 1 ine karşılık gelen yaklaşık 40 milyar doların bu alana aktarılması gerekiyor. IEA Başkanı Fatih Birol, rapora ilişkin değerlendirmesinde 2050 de sıfır emisyon hedefinin zorlu ama başarılabilir olduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı: K&uuml;resel ısınmayı 1,5 dereceyle sınırlandırmak i&ccedil;in en iyi şansımız olan bu hedef i&ccedil;in ihtiya&ccedil; duyulan &ccedil;abaların b&uuml;y&uuml;kl&uuml;ğ&uuml; ve hızı, belki de insanlığın karşılaştığı en b&uuml;y&uuml;k zorluk. H&uuml;k&uuml;metlerin g&uuml;&ccedil;l&uuml; ve somut politikalarının yanı sıra k&uuml;resel iş birliğine de ihtiya&ccedil; var. Fakat sıfır emisyon bir enerji sistemine d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m ekonomiler i&ccedil;in b&uuml;y&uuml;k fırsatları da beraberinde getiriyor. Bu d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m adil ve t&uuml;m insanları kapsayacak şekilde ger&ccedil;ekleştirilmeli. Gelişmekte olan ekonomilerin de finansman ve teknolojideki ilerlemelerden aynı şekilde faydalanması gerekiyor.

IEA: Sıfır emisyon hedefi için petrol yatırımları durmalı

Küresel enerji sektörünün 2050'de sıfır emisyon hedefine ulaşması için 2030'a kadar güneş enerjisinde yıllık 630 gigavat, rüzgarda ise 390 gigavat kapasitenin devreye alınması ve petrol yatırımlarının bir an önce durması gerekiyor

Öne Çıkanlar