"İmar Planı değişikliğiyle kazancın yüzde 90'ı idareye aktarılıyor, fizibilite zorlaşıyor"
-
TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdür Yardımcısı Ozan Kolcuoğlu, imar planı değişikliklerinde yeni dönemi Bloombergh HT için değerlendirdi.
-
Kolcuoğlu'nun verdiği bilgiye göre, yüzde 90 değer artış payı arsa sahibinin plan değişikliği ve yeni emsal artışı için başvurusu yapması ve bunun onaylanması halinde inşaat ruhsatı öncesi alınacak.
-
Değer artış payı alınması için iki farklı değerleme kuruluşundan metrekare değer artışı yönünde rapor gelmiş olması gerekecek.
Gayrimenkul sektöründe imar planı değişiklikleri sonucu taşınmazların değer kazanması durumunda uygulanacak olan "Değer Artış Payı" (DAP) yönetmeliği, sektör temsilcileri tarafından değerlendirildi.
TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdür Yardımcısı Ozan Kolcuoğlu, yeni düzenlemenin özellikle parsel veya ada bazında yapılacak imar durumu değişikliklerini kapsadığını belirtti.
Kolcuoğul'nun verdiği bilgiye göre, değer artış payı, yapılaşma hakkı, yeni binanın metrekaresinde artış, yükseklik artışı veya taban oturumunda artış gibi değişiklikler yapmak istendiğinde devreye giriyor.
Yönetmeliğin hedefi, hem merkezi bütçeye pay aktarılması hem de bu fonksiyon değişikliğinden kaynaklanan altyapı gereksinimlerinin desteklenmesi için fon oluşturulması... Örneğin, bir fonksiyon değişikliğiyle (ticaretten turizme ekleme gibi) nüfus artışı olacaksa, bu durum altyapı ihtiyacını doğuruyor.
Yeni uygulamayla birlikte, parselin eski imar durumu değeri ile yeni imar durumu değeri arasındaki artış hesaplanıyor. Devlet, bu aradaki değer artışından belli bir pay alıyor. Kolcuoğlu'nun verdiği örneğe göre, eğer bir arsanın değeri metrekarede 10 bin TL'den 20 bin TL'ye çıkıyorsa, aradaki 10 bin TL farkın yüzde 90'ı idare tarafından talep edilebiliyor. Bu hesaplama yapılırken, arsanın eski hali ve yeni hali için ayrı ayrı değerleme raporları hazırlanıyor. Örneğin, 10 milyon TL olan arsa değeri 20 milyon TL'ye çıkarsa, aradaki 10 milyon TL farkın 9 milyon TL'si (yüzde 90'ı) idareye yatırılıyor.
"Yüksek pay önemli bir yükümlülük oluşturuyor"
Bu yüksek pay, finansal fizibilite açısından geliştiriciler için önemli bir yükümlülük teşkil ediyor. Ozan Kolcuoğlu, yüzde 90’lık payın ilk günden peşin ödenmesinin projelerin verimli ve fizibil olmasını zorlaştırdığını ifade etti. Mülk sahiplerinin ödeme seçenekleri arasında, peşin ödeme yapmak isteyenlere yüzde 10 indirim uygulanması veya taksitli ödeme yapabilmeleri gibi fırsatlar bulunuyor. Yönetmelik, belediyelerin normal uygulama imar planlarındaki değişikliklerden kaynaklanan değer artışlarını değil, bireysel ya da ada bazında yapılan değişiklikleri düzenliyor.
"Kentsel dönüşüm projelerinde yarar sağlayabilir"
Yönetmeliğin kentsel dönüşüm projelerine ise bir miktar fayda sağladığı belirtiliyor. 6306 sayılı yasa gereği riskli yapı veya riskli alan ilan edilmiş parsellerde, emsal artışının yüzde 20’ye kadar olan kısmı değer artış payına dahil edilmiyor. Bu yüzde 20’lik sınırın üzerindeki artışlar değer artış payına dahil ediliyor. Bu istisna sayesinde, idare kentsel dönüşüm süreçlerini bir miktar daha kolaylaştırmış oluyor. Ayrıca, değer artış payı hesaplamasında, arsa imar durumu değiştirildiği için, üzerindeki binanın değeri sayılmıyor; sadece arsaların değerleri arasındaki fark baz alınıyor.