Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın düzenlediği ortak basın toplantısı ile duyurulan tasarruf paketi taşıtlar, binalar, kamu istihdamı, idari yapılanmada etkinlik, yurtdışı geçici görevlendirme giderleri, enerji ve atık yönetimi, haberleşme giderlerine odaklanıyor.

Şimşek zorunlu haller dışında yeni kamu yatırım projesi alınmayacağını belirterek üç yıl boyunca taşıt alımı ve kiralanmasının durdurulacağını belirtti.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz “Kamunun tasarruf yapması ve verimliliği artırması
daha az bütçe açığına, daha az kamu borçlanmasına ve faiz yüküne, makro tasarruf oranımızın artmasına ve daha az cari açığa yol açacaktır” dedi.

Yılmaz'ın tasarruf paketine ilişkin öne çıkan ifadeleri şunlar oldu:

Bu paket bütüncül bir çerçevede ortaya koyduğumuz birbirini destekler mahiyette diğer paketler ile birlikte anlam ifade ediyor.

Paket, halkımızın temel sorun olarak gördüğü enflasyon konusunda yürüttüğümüz kararlı mücadeleye katkı sağlıyor.

Kamu hizmetlerini aksatmadan, güncel ihtiyaçlara odaklanıp, yeni yöntemleri ve teknolojileri kullanmak suretiyle birim kaynakla daha fazla sonuç üretmeyi hedefliyoruz.

Kamuda tasarruf programımız ile sadece zorunlu olmayan harcamaları azaltmakla kalmıyor, aynı zamanda kamu tüketim ve yatırım harcamalarında verimliliği esas alıyoruz.

OVP'nin enflasyonu düşürmeye yönelik politikalarının yıllık bazda belirgin sonuçlarını bu yılın ikinci yarısında görmeye başlayacağız.

Geçen yıl milli gelire oranla yüzde 6,4 olarak tahmin edilen bütçe açığı, yıl sonunda yüzde 5,2 olarak gerçekleşmişti. Bu yıl sonunda da benzer bir oranda iyileşmeyi hedefliyoruz. Harcama disiplininin yanı sıra, tahsilat oranlarını artırma ve kayıt dışılıkla daha etkin mücadele gibi yöntemlerle, kamu gelirlerinde sağlayacağımız iyileşme de bu hedefimize katkıda bulunacaktır.

"İlk paket değil, son paket de olmayacak"

Yılmaz'ın ardından Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek söz aldı. Şimşek'in ifadelerinde öne çıkan başlıklar şunlar oldu:

Program çerçevesinin en önemli önceliği hayat pahalılığını bir sorun olmaktan çıkarmak. Paket ile dezenflasyon sürecine katkı sağlayacağız.

Bu açıklayacağımız ilk paket değil, son paket de olmayacak.

Kamuda verimliliği artırarak tasarrufu amaçlıyoruz, çok güçlü bir izleme ve yaptırım modelini hayata geçiriyoruz.

Bütün kamu ve tedbir paketinin kapsamında.

Tasarruf tedbirlerinin üç ayağı var: Kamuda tasarruf, bütçede harcama disiplini, kamu yatırımları.

3 yıl yeni araç satın alınmayacak ve kiralama yapılmayacak

Kamuda tasarruf adımlarının ilk aşaması taşıtlar. Kamu filo yönetimi sistemi ile etkinliği artırılması, taşıt sayısı ve kullanımına standartlar getirilecek.

3 yıl süreyle yeni araç satın alınmayacak ve kiralama yapılmayacak.

Kanunda belirtilen makam ve kişiler hariç yabancı menşeli araç kullanımını da sonlandırıyoruz.

Ekonomik ömrünü tamamlamış taşıtları tasfiye edeceğiz.

Savunma ve güvenlik hariç toplu taşıma olan yerlerde personel servislerini kaldırıyoruz.

İkinci alan kamu binaları.

Deprem riski hariç yeni hizmet binası alımı ve yapımı 3 yıl süreyle durdurulacak.

Kamuda üç yıl boyunca emekli olanlar kadar istihdam sağlanacak. Kamuda esnek ve uzaktan çalışma modelleri geliştirilecek.

Kamuda çalışanlar için yönetim kurulu ücretlerine tavan getireceğiz. Sınırı aşan kısımlar bütçeye gelir olarak kaydedilecek.

Yönetim kurulu ücretlerine tavan getiriliyor

İdari yapılanmada etkinliği esas alacak kapsamlı bir çalışmayı başlatıyoruz. Mükerrer yapılanmalarını önleyeceğiz. Örneğin defterdarlıklarla vergi dairelerini birleştireceğiz.

Hizmet içi eğitimler sadece kamu tesislerinde yapılacak, otellerde değil. Yurt dışı geçici görevleri sınırlıyoruz.

Enerji ve atık yönetimine gelince kamuda enerji verimliliğini daha da artıracağız. Yenilenebilir enerjiyle tasarrufu sağlamayı düşünüyoruz.

Bir diğer başlık haberleşme ve iletişim giderleri. Burada dijitalleşme yoluyla tasarrufa gidiyoruz.

Diğer cari harcamalarda 2024 temsil ve tanıtma ödeneklerinde yüzde 25 kesinti yapıyoruz. Uluslararası toplantılar ve milli bayramlar hariç gezi ve kokteyl yapılamayacak.

Zorunlu haller hariç demirbaş alımlarını 3 yıl süreyle durduruyoruz.

Kamuda tasarruftan sonra bir diğer alan bütçede harcama disiplini. Mal ve hizmet alım ödeneklerinde yüzde 10'luk kesinti, yatırım ödeneklerinde yüzde 15'lik kesinti yapıyoruz.

Diğer başlık kamu yatırımları. Kamu yatırımlarında da önceliklendirmeye gidiyoruz. Fiziki ilerlemesi yüzde 75'in üzerinde olan projeleri, deprem riski nedeniyle gerekli olan projeler, deprem sonrası planlanan projeler, tarımsal sulama başta olmak üzere gıda arzını artıran projeler, yeşil projeler ve OSB-demiryolu bağlantı projeleri öncelikli projeler olacak.

Zorunlu haller dışında kamu yatırım programına yeni proje almayacağız.

Kamu kurumları bütçe ödeneğine göre yatırım projeleri yürütecek. 2024 yılında harcamalar gözden geçirilecek ve bu çerçevede verimsiz harcamalar 2025 yılından itibaren sonlandırılacak.

Tasarruf paketine aykırılık tespit edilirse yaptırım uygulanacaktır.

Önümüzdeki dönemde kamu ihale reformu, kayıt dışılıkla mücadele gibi birçok alanda çalışmalarımızı tamamlayıp hayata geçireceğiz.

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı M. Erdal Eren, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in açıkladığı Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi'ni değerlendirdi.

Açıklanan paket ile birlikte şartsız tasfiye hakkının Anadolu'nun dört bir yanındaki binlerce müteahhit için hayati hale geldiğini vurgulayan TMB Başkanı Eren "Cumhurbaşkanlığı'nın 2024-2026 dönemine ilişkin yatırım programı hazırlıkları ile ilgili yayımlanan genelgede, tasarruf tedbirleri kapsamında zorunlu haller dışında 2024 yılı yatırım programına yeni proje alınmayacağı belirtilmişti. Bu nedenle 2024 yılında müteahhitlerimiz yurt dışı faaliyetlerini ön plana almışlardır. Bugün açıklanan paket ile birlikte kamu projelerinde yüzde 75'i tamamlanan projelere öncelik verileceği belirtilmiş, ihalesi yapılmış, henüz yeni başlanmış projelerin ise ilerlemesinin çok yavaş olacağı öngörülmektedir" şeklinde konuştu.

Öte yandan hak ediş ödemeleri konusunda da bütçeden herhangi bir aktarım olmayacağının belirtilmesinin ilerleme oranı yüzde 75'in altında olan projelerin sürdürülmesini önemli ölçüde kısıtlayacağına vurgu yapan Eren söylerine şu şekilde devam etti:

"Bu durumda, çok az ödenek ayrılacak bu projeleri devam ettirmek müteahhitlerine taşıyamayacakları kadar ağır maliyetler getirecektir. Bu nedenle kamu projelerinde şartsız tasfiye hakkı getirilmesi, kamuya iş yapan müteahhitler için hayati önemdedir. Aksi halde müteahhitlerimiz belirsiz bir süre ile belirsiz bir yükü üstlenmek durumunda kalacaklardır."

İş dünyası temsilcileri, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından Ankara'da açıklanan "Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi"ne ilişkin yorum yaptı.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, tasarruf tedbirlerinin kapsamlı ve önemli adımlar içerdiğini belirterek, uygulanan ekonomik programı güçlendirecek ve dezenflasyon sürecine katkı sağlayacak tedbirlerin, verimliliği esas almasının önemli olduğunu bildirdi.

Olpak "Tasarruf tedbirleri, kapsamlı ve önemli adımlar içeriyor. Kamuda verimliliği esas alan tasarruf tedbirlerinin ekonomik programı daha da güçlendireceğine inanıyoruz." ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz başkanlığında geçen hafta yapılan Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) toplantısında tasarruf tedbirleri konusunun gündeme geldiğini anımsatan Olpak, şunları kaydetti:

"DEİK olarak görüşlerimizi ifade etmiştik. Geçen yıl uygulanan tedbirler sayesinde yüzde 6,4 olarak programlanan bütçe açığının GSYH'ye oranı yüzde 5,2 olarak gerçekleşmişti. Bugün açıklanan tasarruf tedbirleri önceki uygulamalara göre üç açıdan farklılık gösteriyor: Birincisi, verimliliği ön planda tutması. İkincisi etkin bir izleme, denetleme, raporlama ve yaptırım sistemi getirmektedir ki bu tedbirlerin hayata geçirilmesi noktasında önemli bir adım olacaktır. Son olarak tedbirler sadece merkezi yönetim seviyesinde kalmıyor ve yerel yönetimlerden bütçe dışı kaynaklara kadar birçok kesimi kapsamaktadır. İş dünyamızı yakından ilgilendiren yeşil dönüşüm ve dijital dönüşüme kaynak oluşturulması yönünde adımların da çalışmada yer alması çok önemli."

Olpak, tedbirlerin sadece bugün açıklanan kısmıyla sınırlı olmayıp ilerleyen dönemde atılacak ilave adımlarla ekonominin yapısal gücünün de artırılacağını vurgulayarak, kamuda verimliliği esas alan tasarruf tedbirlerinin ekonomik programı daha da güçlendireceğini aktardı.

İTO: Üretirken verimli, harcarken tasarruflu olmayı ülke kültürüne yerleştirecek

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, kamuda tasarruf programının "üretirken verimli ve harcarken tasarruflu olmayı" bir döneme mahsus bırakmayıp, ülke kültürüne yerleştireceğine inandıklarını belirtti.

Programın, enflasyonla mücadele fedakarlığını toplumun tüm kesimlerine paylaştıracağını ifade eden Avdagiç, "Topyekun bir mücadelenin yeni bir başlangıcı olmasını ve dezenflasyon kararlılığımıza katkı sağlamasını diliyoruz. Temennimiz bu fedakarlıkların karşılığının kısa sürede kalıcı refah olarak tüm topluma geri dönmesi." değerlendirmesinde bulundu.

"İş dünyası temsilcileri olarak bizleri oldukça memnun etti"

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Mahmut Asmalı da yatırım ve istihdam artışında maliye politikasının etkinliğinin en az para politikası kadar önemli olduğunu, bu çerçevede kamu harcamalarının etkin bir biçimde yönetilmesinin oldukça kritik önemde bulunduğunu bildirdi.

Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi'nin iş dünyası temsilcilerini memnun ettiğini kaydeden Asmalı, şöyle devam etti:

"Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi, iş dünyası temsilcileri olarak bizleri oldukça memnun etmiştir. Devlet harcamalarının rasyonelleştirilmesi, israf ve verimsizliğe yol açan kamu harcamalarından tasarruf edilmesi ve bu kaynakların verimli harcama alanlarına yönlendirilmesi, sadece bütçe disiplini için değil, aynı zamanda ekonomik gelişme açısından da fayda sağlayacaktır. Böylece Türkiye'nin, uzun vadeli hedeflerine daha emin adımlarla ve sürdürülebilir biçimde ilerleyeceğine inanıyoruz."

"Enflasyonla mücadeleyi odak alan ve verimliliği önceleyen bir paket"

Anadolu Aslanları İş Adamları Derneği (ASKON) Genel Başkanı Orhan Aydın da paketin içerik olarak geniş bir yelpazede hazırlandığını gördüklerini belirterek, enflasyonla mücadeleyi odak aldığını ve verimliliği öncelediğini bildirdi.

Mevcut ekonomik koşullar içerisinde toplumda, "devlet nezdinde ayakların yorgana göre uzatılması" beklentisi olduğunu dile getiren Aydın, şu ifadeleri kullandı:

"Bugün açıklanan kapsamlı paketle ilk adım atılmış oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığımız gerekli çalışmaları yaparak mevcut bütçeyi verimlilik esaslı kullanmayı öncelemiştir. Enflasyonla ciddi bir mücadele içerisindeyiz. Bu mücadelede toplam talep kısmının büyük müşterisi kısıtlamalara gidiyor. Şüphesiz dezenflasyona katkı sunacaktır. İstisna olmamasının belirtilmesi, güçlü bir izleme, denetleme, raporlama ve yaptırım modelinin hayata geçirileceğinin açıklanması pakete olan inancı artırıyor. Umarız 3 yıl sonunda enflasyonla mücadelede arzulanan, istenilen seviyeye ulaşılır ve tabandan tavana müreffeh günlere birlikte ulaşırız."

"Açıklanan tedbirleri çok önemsiyor ve destekliyoruz"

İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB) Başkanı Ali Kopuz da kamu harcamalarının her zaman tartışma konusu olduğuna işaret ederek, "Son zamanlarda yaşadığımız yüksek enflasyon kaynaklı hayat pahalılığı, konunun kamuoyunda daha çok tartışılmasına yol açtı. Bu konuda çok duyarlı olan mevcut hükümet, kaynakların doğru kullanımı ve az kaynakla çok hizmet konusunda başarılı olduğu halde artan duyarlılık dolayısıyla eleştiriliyordu." değerlendirmesinde bulundu.

Açıklanan tedbirlerin hükümetin tasarruf konusunda daha duyarlı olacağını, konuyu belirli prensip ve kurallarla yürüteceğini gösterdiğini anlatan Kopuz, "İş dünyası olarak kaynakların doğru kullanımı ve tasarrufun karlılık, sürdürülebilirlik ve rekabet için ne anlama geldiğini çok iyi biliyoruz. Bu nedenle açıklanan tedbirleri çok önemsiyor ve destekliyoruz. Ayrıca bu konuda bir adım daha ileri gidilmesi ve tasarruf kültürünün toplumun her kesiminde yaygınlaşması gerektiğini düşünüyoruz." ifadelerini kullandı.