Kamuoyunda dikkatler GSM şirketlerine yönelik deprem soruşturmasında
Depremde yaşanan iletişim kopukluklarının ardından kamuoyunda büyük tepki toplayan GSM şirketleri için ilgili düzenleyici kuruluş BTK'nın açtığı soruşturma dikkatle izleniyor. Eylül 2019'da İstanbul'da yaşanan depremin ardından da iletişimde yaşanan kopukluklar nedeniyle BTK bir inceleme başlatmış, Turkcell'e satışlarının yüzbinde 15'i; Vodafone'a onbinde 3'ü ve Türk Telekom'a da onbinde 7'si oranında para cezası kesmişti.
Kahramanmaraş merkezli depremlerde yardım, ve arama-kurtarma çalışmalarını aksatan iletişim kesintileri karşısında Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu GSM şirketlerine karşı harekete geçerken, bu şirketlere yönelik soruşturmanın ne şekilde sonuçlanacağını da kamuoyunda yakından takip ediliyor.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, 06 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremlerde, işletmecilerin yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğine ilişkin başlattığı incelemeyi soruşturmaya çevirdi.
Kararda, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde gerçekleşen ve Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa il ve ilçeleri ile çevre il ve ilçeleri etkileyen depremler öncesi ve sonrası TT Mobil İletişim Hizmetleri A.Ş., Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Vodafone Telekomünikasyon A.Ş.’nin iki noktada soruşturulacağı belirtildi.
BTK tarafından yapılan soruşturmanın ana noktalarından ilkini, “Afet Acil Durum Yönetimi Koordinasyonu grubundan 6 Şubat 2023 saat 04:17’den 1 Mart 2023 tarihine kadar şirketlerin mobil baz istasyonları kurulumu ve jeneratör takviyesi, iletişim devamlılığının sağlanması açısından ücretsiz dakika, SMS ve internet tanımlanması, kısıtlı tüm hatların açılması ve diğer tüm işlemlere binaen yürüttüğü süreçler” oluşturdu.
Kurum tarafından ikinci soruşturma konusu da, “Başta haberleşmenin kesintisiz devam edebilmesi ve haberleşme şebekelerinin bütünlüğünün idame ettirilmesine yönelik bu süreçteki faaliyetlerinin ilgili mevzuat kapsamındaki yükümlülüklere uyumu” olarak tanımlandı.
İstanbul depreminde değişen oranlarda ceza kesilmişti
Eylül 2019'da İstanbul'da yaşanan deprem sonrasında da iletişimde aksaklıklar yaşanmış ve BTK bu aksaklıklar dolayısıyla soruşturma başlatmıştı. Soruşturmanın ardından Turkcell’e bir saat 15 dakikalık kesinti nedeniyle 2018 yılı net satış tutarı olan 13 milyar 935 milyon 760 bin 609 TL’nin yüzbinde 15’i oranında 2 milyon 90 bin TL, Vodafone’a bir saat 45 dakikalık kesinti nedeniyle 2018 yılı net satış tutarı olan 8 milyar 196 milyon 856 bin 873 TL’nin onbinde 3’ü oranında 2 milyon 459 bin TL ceza kesilmişti.
Aynı inceleme sonucunda Türk Telekom’a ise, 27 saatlik kesinti nedeniyle 2018 yılı net satış tutarı olan 7 milyar 532 milyon 437 bin 126 TL’nin onbinde 7’si oranında 5 milyon 272 bin TL para cezası uygulanmıştı.
Türk Telekom’a ayrıca yetkili merciler tarafından alınmış bir karar olmaksızın, ülke genelinde birçok ildeki radyo erişim şebekesi elemanlarından BSC ve RNC’lerin kapatılması nedeniyle yine 2018 yılı net satış tutarının onbinde 6’sı oranında 4 milyon 519 bin TL para cezası uygulanmıştı.
Mevzuat ne diyor?
İlgili para cezalarına yönelik yasal dayanak Elektronik Haberleşme Kanunu ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu İdari Yaptırımlar Yönetmeliği'nde yer alıyor.
Yönetmeliğe göre, işletmecinin; acil durumlara ve/veya acil yardım çağrı hizmetlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde işletmecinin bir önceki takvim yılındaki net satışlarının yüzde üçüne (%3) kadar idari para cezası uygulanabiliyor.