Türkiye'de katılım bankacılığının seyri
-
2010'lu yılların ortalarından itibaren kamu girişimleri ile Türkiye'de giderek gelişen katılım bankacılığı geçen sene devlet desteklerinin de etkisiyle büyümeyi sürdürdü. 2020 yılı itibarı ile 437 milyar TL aktif büyüklüğü bulunan katılım bankacılığı sektörünün, 2025 yılında ise sektör payının yüzde 15'e ulaşma hedefi bulunuyor.
BLOOMBERG HT ARAŞTIRMA
1983'te Bakanlar Kurulu kararı ile "özel finans kurumları" kurulmasına izin verilmesinden 1 yıl sonra Türkiye'de başlayan katılım bankacılığı faaliyetleri 1990'lı yıllarda ivme kazandı ve 1999 yılında Bankalar Kanunu kapsamına alındı.
2000'li yıllar ile birlikte hem ulusal hem de küresel düzeyde organizasyonel ve yapısal gelişim süreçleri geçiren katılım bankacılığı, katılım finans faaliyetlerinin finansal ürünler geliştirme, portföy yönetimi ve bireysel emeklilik gibi alanlara da yayılması ile daha nitelikli ve stratejik hale geldi. 2010'lu yılların ortalarından itibaren kamu girişimleri ile Türkiye'de giderek canlılık kazandı.
Son olarak kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, 2020 yılı sonu itibarı ile bankacılık varlıkları içerisinde 2019'daki yüzde 5,8 oranından yüzde 7,1'lik orana ulaşan katılım bankacılığı payının, gelecek 5 yılda en az iki katına yükseleceğinin beklendiğini belirtti.
Kurum, Türkiye'de uygulanan politika ve düzenlemelerin katılım bankacılığına büyük ivme kazandırdığını ve katılım finans ürün ile hizmetlerinin özellikle 2020'de devlet desteklerinin de etkisiyle diğerlerinden daha hızlı büyüdüğünü de ekledi.
Üç adet özel ve üç adet kamu olmak üzere toplamda altı katılım bankası bugün Türkiye'de hizmet veriyor. Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi bünyesinde de "Katılım Finans Dairesi" bulunurken, önümüzdeki yıllarda Türkiye'nin hem yurt içi hem de yurt dışı ölçekte katılım finans dünyasına yönelik potansiyeli dikkat çekiyor.
Türkiye Katılım Bankaları Birliği tarafından hazırlanan yıllık rapor verilerine göre de katılım bankalarının, mevduat ile kalkınma-yatırım bankaları gibi diğer tür kurumlarla oluşturduğu toplam aktif, mevduat ve kredi büyüklüğü paylarında da özellikle 2016 yılından itibaren yükselişte olduğu görülüyor.
2020 yılı itibarı ile 437 milyar TL aktif büyüklüğü bulunan katılım bankacılığı sektörünün, aynı yıl bazında 322 milyar TL'lik mevduat ve 240 milyar TL'lik bir kredi büyüklüğü bulunuyor. 2025 yılında ise sektör payının yüzde 15'e ulaşma hedefi bulunuyor.